پذیره نویسی در لغت به معنی «نوشتن و امضا کردن در پای سند و نوشته» است.
مچینگ در بورس چیست؟
چند سالی است که بورس نسبت به گذشته عمومیتر شده است و افراد متعددی به سرمایهگذاری در بورس علاقهمند شدهاند. اما در ابتدای ورود به این بازار ممکن است با اصطلاحاتی مواجه شوید که برایتان آشنا نباشد و دچار سردرگمی شوید. در این مقاله قصد داریم تا شما را با یکی از اصطلاحات بورسی آشنا کنیم و اصطلاح مچینگ در بورس را برایتان شرح دهیم. در معاملات بورسی استفاده از این اصطلاح بسیار رایج است، پس اگر علاقهمندید تا در این ارتباط اطلاعاتی را به دست آورید، تا پایان همراه ما باشید.
ما در دورههای آموزش بورس در مشهد و آموزش تابلو خوانی بهصورت کاملا عملی کلیه مباحث مربوط به بورس تهران را از صفر تا صد به شما آموزش میدهیم تا تبدیل به یک معاملهگر حرفهای شوید، پیشنهاد میکنیم درصورتی که قصد حضور در بورس را دارد، حتما در این دورهها شرکت کنید.
مچینگ در بورس چیست؟
خرید و فروش سهام در بازار بورس بر اساس سفارشات متعددی که در طی روز ثبت میشوند، صورت میپذیرد. در تابلوی بازار، سفارشها با استفاده از کدهای مختلفی ثبت میشود. همانطور که میدانید معامله سهام به طور کامل در قیمتهای موردنظر صورت میپذیرد و تقاضا و سفارشات برای خرید و فروش در قیمتهای مجاز روز ثبت میشوند.
در شرایطی که میزان تقاضا برای خرید و میزان تقاضا برای فروش با نسبتی منطقی برابر باشد، اصطلاحاً به آن مچینگ گفته میشود و این شرایط باعث میشود که اغلب افرادی که قصد خرید یا فروش سهام خود را دارند، بتوانند در طی روز معامله مدنظر خود را انجام دهند.
مچینگ در بورس چطور انجام میشود؟
هنگامی که سفارشهای خرید و فروش در تابلو بازار، منطبق بر هم در قیمت مشخصی ثبت و معامله شوند، اصطلاحاً میگوییم که مچینگ اتفاق افتاده است.
اگر نگاهی به تابلو بیندازید متوجه میشوید که ردیف اول سفارشات خرید متعلق به حداکثر قیمت برای خرید، و ردیف اول سفارشات فروش متعلق به حداقل قیمت برای فروش است. هنگامی که قیمت در ردیف اول خرید و قیمت ردیف اول فروش یکسان باشد، مچینگ رخداده است. به بیانی دیگر، سفارش خرید و سفارش فروش بهتناسب در قیمتی مشخص درج شدهاند.
هم اکنون کاربران ناظر در بازار بهوسیله محاسبات رایانهای و آنلاین، مچینگ را انجام میدهند. نقش اساسی در چگونگی مچینگ قیمتی را سیستم اصلی و هسته بازار دارند.
عوامل موثر بر کشف قیمت
در بازار بورس، مانند سایر بازارهای جهان، میزان قیمت هر سهام بسته به میزان عرضه و تقاضای آن است. شفافیت قیمتی یکی از الزاماتی است که شرکتهای مورد معامله در بورس میبایست رعایت کنند. از عوامل مؤثر در تعیین قیمت سهام در بورس میتوان بهسرعت انتقال داده و اطلاعات اشاره کرد. کشف قیمت در بورس به عوامل مختلفی بستگی دارد که در این بخش به بررسی چند مورد از آنها میپردازیم.
- تعادل و نسبت در عرضه و تقاضا : کشف قیمت به میزان رغبت خریداران و نسبتهای عرضه و تقاضا در بازار بستگی دارد.
- میزان حجم و نسبت خرید و فروش: میزان حجم و تعداد سفارشات میتواند بر روی کشف قیمت تأثیرگذار باشد.
- میزان رقابت در خریداران و فروشندگان: رقابت قیمتی اصل معاملات بورسی است. از دیگر عواملی که میتواند بر روی کشف قیمت تأثیرگذار باشد میتوان به رقابتپذیری اشاره کرد.
- گزارشدهی و انتقال اطلاعات: اینکه شرکتها در ارائه گزارشها و انتقال دادههای مؤثر محاسباتی به چه میزان سریع هستند، میتواند بر روی کشف قیمت اثرگذار باشد.
- میزان و مدیریت ریسک بازار: نام بورس و ریسککردن با یکدیگر عجین شدهاند پس میتوان گفت که مدیریت ریسک بسیار در کشف قیمت مؤثر است.
کشف قیمت در عرضه اولیه چگونه صورت میگیرد؟
احتمالاً تابهحال اصطلاح عرضه اولیه شنیدهاید، هرساله شرکتهای متعددی برای اولینبار در بورس عرضه میشوند و سهام خود را وارد بورس میکنند، به این فرایند عرضه اولیه میگویند. شرط اینکه شرکتها بتوانند برای اولینبار وارد بازارهای مالی مانند بورس شوند این است که ارزش ذاتی و داراییهای شرکت به حدی باشد که مورد قبول بازار مالی قرار گیرد.
شرکتها معمولاً در عرضه اولیه از روشهای ثبت دفتری و عرضه عمومی بهوسیله حراج استفاده میکنند. همواره در کشف قیمت عرضه اولیه درک مناسب و منطقی از بازار و میزان عرضه و تقاضا در آن، نقش ویژهای داشته است. تعیین قیمت در عرضه اولیه را معمولاً به شکلی انجام میدهند که ارزش اوراق بهادار به حداکثر ممکن برسد. در عرضه اولیه با پذیرهنویسی و جمعآوری تقاضای نهادهای مالی، تعیین قیمت صورت میگیرد تا بازار به درک درستی از قیمت و ارزش عرضه اولیه موردنظر برسد.
مچینگ اول و دوم
باتوجهبه شرایط، برخی پذیره نویسی در بورس به چه معناست؟ اوقات ممکن است معاملات سهام در دو مرحله صورت پذیرد. در این شرایط منظور ما از مچینگ اول و دوم، دورههای سفارش گیری در مراحل مختلف است.
مچینگ اول و دوم به این شکل تعریف میشوند.
- مچینگ اول: در این مرحله میزان رغبت و تقاضای فروشندگان و خریداران را محک میزنند و معاملهگران به دنبال این هستند که تأثیرپذیری اخبار و اطلاعات موجود بر روی قیمت سهام را بررسی نمایند. در این مرحله باتوجهبه سفارشها، عیار کشف قیمت در بازه زمانی مدنظر مشخص میشود.
- مچینگ دوم: بر اساس کشف قیمت اولیه، صحنه رقابت قیمتی اتفاق میافتد و این موضوع میتواند معاملات بعدی را پیش ببرد.
مچینگ بازگشایی
در برخی مواقع شرکتها سهام خود را در طی یک بازه زمانی میبندد و پس از مدتی دوباره معاملات آنها باز میشود، به این حالت اصطلاحاً بازگشایی نماد گفته میشود. این بستهشدن موقت میتواند دلایلی مانند تشکیل مجمععمومی عادی، تصمیمگیری برای افزایش سرمایه، شفافسازی و حسابرسی گزارشهای ماهانه و تشکیل مجمععمومی فوقالعاده داشته باشد. پس از طی فرایند ذکرشده، سهام مجدداً برای انجام معاملات بازگشایی میشود.
اصطلاح مچینگ بازگشایی، به معنای کشف قیمت پس از طی فرایند بازگشایی است. این پذیره نویسی در بورس به چه معناست؟ مچینگ میتواند با درصد بالاتر و یا پایینتری نسبت به قبل انجام شود. از جمله عوامل مؤثر در مچینگ بازگشایی میتوان به اخبار بهدستآمده از سهم، میزان رغبت خریداران و فروشندگان و عملکرد خوب یا ضعیف سهم اشاره کرد.
مچینگ در بازار پایه
بازار پایه، بازاری است که در کنار بازار بورس و فرابورس که روزانه معاملاتی را انجام میدهند، قرار دارد و نمادهایی پذیره نویسی در بورس به چه معناست؟ نیز در این بازار مورد معامله قرار میگیرند. باتوجهبه میزان سرمایهگذاری و ارزش دارایی شرکتها و نحوه پذیرش آنها در بازار بورس این تقسیمات انجام گرفته است.
نحوه مچینگ در بازار پایه مشابه مچینگ در بازار بورس و فرابورس است و تنها تفاوتی که میان این دو وجود دارد، این است که در بازار پایه دامنه نوسان معمولاً سهدرصدی است. بازار پایه را جزئی از بازار فرابورس میدانیم زیرا پذیرهنویسی در این بازار نسبت به بازار بورس آسانتر است.
عواملی مانند عرضه و تقاضا، میزان رغبتپذیری خریداران و فروشندگان و رقابت بر سر قیمتهای مشخص را میتوان عوامل مؤثر بر مچینگ در بازار پایه دانست. معاملات در دامنه نوسان روزانه در شرایطی انجام میشود که قیمت روز و بازگشایی اولیه کشف شده باشد.
نحوه سفارشگذاری در مچینگ
همانطور که در بخشهای قبلی اشاره کردیم، در بورس با نسبت منطبق بر سفارشات خرید و فروش و عرضه و تقاضا، مچینگ صورت میپذیرد. باتوجهبه تعریف مچینگ بیان کردیم که در شرایطی معامله به شکل کامل انجام میشود که خریدار سفارشی را بر تابلو ثبت کند و قیمت آن سفارش، حداکثر قیمت در آن لحظه باشد و در ردیف اول سفارشگیری قرار گیرد و فروشنده نیز در همان زمان و با همان قیمت سفارش خود را ثبت کند. در این حالت مچینگ قیمتی صورت گرفته است.
معمولا در مچینگ بازگشایی سفارشهای متعددی در قیمتهای خاصی در تابلو ثبت میشوند. این شرایط ادامه پیدا میکند تا زمانی که سفارشها در قیمت مشخصی نسبت مناسبی میان خریداران و فروشندگان به وجود بیاید و مچینگ در آن قیمت صورت پذیرد.
مچینگ بورس کالا
از دیگر بازارهای مالی و سرمایهگذاری که حتماً با آن آشنایی دارید، میتوان به بورس کالا اشاره کرد. همانطور که از نام این بازار مشخص است، در این بازار بهجای سهام و اوراق، کالاها مورد معامله قرار میگیرند. از کالاهایی که در این بازار مورد معامله قرار میگیرند میتوان به فولاد، انواع فلزات و… اشاره کرد. در بورس کالا نیز مچینگ مانند بازار بورس صورت میپذیرد و همین رقابت قیمتی وجود دارد تا شرایطی که نسبتی میان خریدار و فروشنده در قیمت رقابتی مشخصی به وجود بیاید. مهمترین عواملی که در مچینگ و کشف قیمتی بورس کالا تأثیرگذارند، میزان رقابت و تمایل برای خرید یا فروش است.
مزایا و معایب مچینگ
در کل مچینگ الگوریتمی در بازار است که رخ میدهد و نمیتوان مزایا و معایب خاصی را برای این الگوریتم در نظر گرفت. اما میتوانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- مچینگ میتواند باعث این شود که خریداران برای خرید کالا از بورس کالا شرایط بهتری را تجربه نمایند.
- برخی از منتقدین بیان میکنند که این روش میتواند مشکلانی را برای روش فروش مازاد عرضه به وجود آورد.
جمعبندی
با مطالعه متن بالا پذیره نویسی در بورس به چه معناست؟ دریافتید که مچینگ از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و هر معاملهگری که بخواهد در بازارهای مالی به فعالیت بپردازد، میبایست شناخت کافی از این مفهوم داشته باشد. زیرا اگر بخواهید به سود مدنظر دست بیابید، تشخیص نقاط ورود و خروج سهم از اهمیت ویژهای برخوردار است. همانطور که تعریف کردیم، مچینگ در بورس فرایندی است که طی آن امکان به وقوع پیوستن معاملات و سفارشات فراهم میشود و بهاصطلاح قیمت خریدار و فروشنده به یکدیگر میرسد.
امکان بررسی تمایلات برای خرید یا فروش و بررسی خریداران و فروشندگان از طریق مچینگ ممکن است و از این طریق نهادهای مالی میتوانند تحلیلها و بررسی کشف قیمتی و ارزشگذاری سهام را انجام دهند. به همین دلیل، در این مقاله به بررسی مفهوم مچینگ در بورس پرداختیم. امید است که این مطلب موردتوجه شما عزیزان قرار گرفته باشد.
پذیره نویسی چیست؟
پذیره نویسی در لغت به معنی «نوشتن و امضا کردن در پای سند و نوشته» است.
سهامداران بازار سرمایه همچون سایر سرمایه گذاران پیش از سرمایه گذاری باید مجموعه ای از آموزش ها را فرا بگیرند. این روزها فعالیت در بورس بیش از هر زمان دیگری به دغدغه گروهی از افراد تبدیل شده است، به همین دلیل قصد داریم هر روز شما را با یکی از مفاهیم بازار سرمایه آشنا کنیم.
پذیره نویسی عبارت است از عمل حقوقی که به موجب آن شخص تعهد میکند با تامین قسمتی از سرمایه شرکت بر حسب مبلغ برآورده شده در شرکت سهامی عام شریک شود.
پذیره نویسی شخص را متعهد میکند که مبلغی پذیره نویسی در بورس به چه معناست؟ را برابر مبلغ قید شده در ورقه تعهد سهام پرداخت کند و در مقابل چنین تعهدی حق دریافت سهام پس از تشکیل شرکت و استفاده از آن برای پذیره نویسی ایجاد شود.
طبق ماده ۱۲ لایحه اصلاحی: پذیره نویس پس از انقضای ورقه تعهد سهم مبالغی که باید نقداَ پرداخت کنند (حداقل ۳۵ % مبالغ تعهد شده) را به حسابی به نام حساب شرکت در شرف تاسیس پرداخت کرده و رسید دریافت میکنند.
ورقه تعهد سهم در دو نسخه تنظیم می شود و با قید تاریخ و امضای پذیره نویس یا قائم مقام قانونی او میرسد، نسخه دوم نیز با قید رسید وجه با مهر و امضای بانک به پذیره نویس داده میشود.
ورقه تعهد سهم شامل نکات ذیل است:
نام و موضوع، مرکز اصلی پذیره نویسی در بورس به چه معناست؟ و مدت شرکت
سرمایه شرکت، شماره تاریخ اجازه انتشار اعلامیه پذیره نویسی و مرجع صدور آن تعداد سهامی که مورد تعهد واقع میشود و مبلغ اسمی آن و مبلغی که باید نقداَ پرداخت شود.
نام بانک و شماره حسابی که مبلغ لازم توسط پذیره نویسان باید به آن حساب پرداخت شود.
هویت و نشانی پذیره نویس
قید اینکه پذیره نویس متعهد است مبلغ پرداخت شده را طبق مقررات اساسنامه شرکت تایید کند.
اگر شرکت تا ۶ ماه از تاریخ تسلیم اظهارنامه اش به ثبت نرسد مرجع ثبت شرکتها به تقاضای هر یک از موسسان یا پذیره نویسان گواهی نامهای حاکی از عدم ثبت شرکت را صادر و به بانکی که تعهد سهام در آن صورت گرفته، ارسال میکند.همچنین موسسان شرکت بسته به تمام اعمال و اقداماتی که برای تاسیس و ثبت شرکت انجام میدهند مسئولیت تضمینی دارند.
مطالب اعلامیه پذیره نویسی
طرح اعلامیه پذیره نویسی که به وسیله موسسان تهیه و به ضمیمه اظهارنامه به مرجع ثبت شرکت تسلیم میشود، برابر ماده ۵۹ قانون تجارت باید مشتمل بر مطالب ذیل باشد:
۱. نام شرکت
۲. نوع فعالیتهایی که شرکت به منظور آن تشکیل میشود
۳. مرکز اصلی شرکت و شعب آن، در صورتی که تاسیس شعبه مورد نظر باشد
۴. مدت زمان ثبت شرکت
۵. هویت کامل و اقامتگاه و شغل موسسین؛ در صورتی که همه یا بعضی از موسسین در امور مربوط به موضوع شرکت یا امور مشابه آن، سوابق یا اطلاعات یا تجاربی داشته باشند، ذکر آن به اختصار
۶. مبلغ سرمایه شرکت و تعیین مقدار نقد و غیر نقد آن، به تفکیک و تعداد و نوع سهام در مورد سرمایه غیر نقد (جنسی)، تعیین مقدار و مشخصات و اوصاف و ارزش آن به نحوی که بتوان از کم و کیف سرمایه غیر نقد اطلاع حاصل کرد.
۷. در صورتی که موسسین مزایایی برای خود در نظر گرفته باشند، تعیین چگونگی و موجبات آن مزایا به تفصیل
۸. تعیین مقداری از سرمایه که موسسان تعهد کرده و مبلغی که پرداخت کرده اند.
۹. ذکر هزینههایی که موسسان تا آن موقع برای تدارک مقدمات تشکیل شرکت و مطالعاتی که انجام گرفته است، پرداخت کرده اند و برآورد هزینههای لازم تا شروع فعالیتهای شرکت
۱۰- در صورتی که انجام موضوع شرکت قانوناَ مستلزم موافقت مراجع خاصی باشد، ذکر مشخصات اجاره نامه یا موافقت اصولی پذیره نویسی در بورس به چه معناست؟ آن مرجع
۱۱- ذکر حداقل تعداد سهامی که هنگام پذیره نویسی باید توسط پذیره نویس تعهد شود و تعیین مبلغی از آن که باید مقارن پذیره نویسی، نقداَ پرداخت شود.
۱۲- ذکر شماره و مشخصات حساب بانکی که مبلغ نقدی سهام مورد تعهد، باید به آن حساب واریز گردد و تعیین مهلتی که طی آن اشخاص ذی علاقه میتوانند برای پذیره نویسی و پرداخت مبلغ تقدی، به بانک مراجعه کنند.
۱۳- تصریح به اینکه اظهارنامه موسسان به انضمام طرح اساسنامه برای مراجعه علاقمندان، به مرجع ثبت شرکت تسلیم شده است.
۱۴- ذکر نام روزنامه کثیرالانتشاری که هر گونه دعوت و اطلاعیه بعدی تا تشکیل مجمع عمومی موسسین، منحصراَ در آن منتشر خواهد شد.
۱۵- چگونگی تخصیص سهام به پذیره نویسان
هر کس با سوء نیت به انتشار اعلامیه پذیره نویسی سهام که متضمن اطلاعات نادرست یا ناقص باشد، اقدام کند، به مجازات شروع به کلاهبرداری محکوم خواهد شد و اگر اثری بر این اقدامات مترتب شده باشد، مرتکب در حکم کلاهبرداری بوده و به مجازات مقرر محکوم خواهد شد.
روش پذیره نویسی در شرکت سهامی عام
معمولاً در شرکتهای سهامی عام، حداقل ۳۵ درصد سرمایه شرکت باید تأدیه پذیره نویسی در بورس به چه معناست؟ شود. این بدان معناست که پرداخت کل سرمایه الزامی نیست اما حداقل ۳۵ درصد آن می بایست تعهد پرداخت شود که این روال معمولاً توسط بانک ها انجام می شود.
اعلام تعهد پرداخت سرمایه توسط سهامداران در صورتجلسهای که به امضای تمامی آنها میرسد، قید میشود. هرکسی در مقابل نام خود میزان سرمایه تعهدی و مبلغی را که حاضر است فوراً پرداخت کند، نوشته و امضاء میکند. در واقع آنها باید ورقهای را به نام ورقه تعهد سهم که حاکی از قبول و تعهد پرداخت بهای سهم است، تکمیل و امضاء کنند، این عمل را پذیره نویسی میگویند.
ظرف مهلتی که در اعلامیه پذیرهنویسی معینشده است علاقهمندان، به بانک مراجعه مینمایند و ورقه تعهد سهم را تکمیل و امضاء و مبلغی را که نقداً باید پرداخت شود تأدیه و رسید دریافت میکنند. امضاء ورقه تعهد سهم، به خودی خود مستلزم قبول اساسنامه شرکت و تصمیمات مجامع عمومی شرکت است.
ورقه تعهد سهم در دو نسخه تنظیم و با قید تاریخ به امضای پذیرهنویس یا قائممقام قانونی او میرسد. نسخه دوم ورقه تعهد سهم مزبور با قید رسید وجه با مهر و امضای بانک به پذیرهنویس داده میشود. ورقه تعهد سهم بر اساس ماده ۱۳ قانون تجارت ورقه تعهد سهم شامل نکات ذیل است:
۱- نام و موضوع و مرکز اصلی و مدت شرکت
۲- سرمایه شرکت
۳- شماره و تاریخ اجازه انتشار اعلامیه پذیرهنویسی و مرجع صدور آن
۴- تعداد سهامی که مورد تعهد واقع میشود و مبلغ اسمی آن و همچنین مبلغی که از آن بابت نقداً در موقع پذیرهنویسی باید پرداخت شود.
۵-نام بانک و شمارهحسابی که مبلغ لازم توسط پذیرهنویسان باید به آن حساب پرداخت شود.
۶-هویت و نشانی کامل پذیرهنویس
۷- قید اینکه پذیرهنویس متعهد است مبلغ پرداختنشده سهام مورد تعهد را طبق مقررات اساسنامه شرکت تأدیه نماید.
۸- تاریخ شروع و خاتمه مهلت پذیره نویسی
۹-شرایط حضور و حق رای صاحبان سهام در مجامع عمومی
۱۰-مبلغ افزایش سرمایه
تعداد و ویژگی های پذیره نویسان در بازار سرمایه
در شرکت سهامی عام باید یک هیئت مدیره متشکل از حداقل ۵ نفر از میان صاحبان سهم تشکیل شود، بنابراین تعداد پذیرهنویسان باید به حدی باشد که کل شرکا از پنج نفر کمتر نباشند. قانون برای حداکثر تعداد شرکا، شرطی را تعیین نکرده و ممکن است این تعداد بین ۵ تا هزاران نفر باشد.
تمامی افرادی که دارای اهلیت هستند، می توانند در پذیره نویسی یک شرکت تازه تاسیس شرکت کنند، چه اشخاص حقیقی باشند و چه اشخاص حقوقی؛ مع ذلک، اشخاص حقوقی در حدود هدف و اساسنامه خود مجاز به این امر هستند. از آنجایی که پذیره نویسی یک عمل تجاری تلقی نمی شود، لازم نیست حتما اشخاص حق تجارت داشته باشند تا بتوانند پذیره پذیره نویسی در بورس به چه معناست؟ نویسی کنند.
مفهوم صرف سهام در بورس به چه معناست؟
به مابه التفاوت ارزش اسمی و وجوه دریافتی مازاد بابت فروش سهام جدید، صرف سهام گفته میشود.
به گزارش پایگاه خبری تالار شیشه ای، سهامداران بازار سرمایه همچون سایر سرمایه گذاران پیش از سرمایه گذاری باید مجموعهای از آموزشها را فرا بگیرند. این روزها فعالیت در بورس بیش از هر زمان دیگری به دغدغه گروهی از افراد تبدیل شده است، به همین دلیل قصد داریم شما را با یکی از مفاهیم بازار سرمایه آشنا کنیم.
صرف سهام، مبلغی است مازاد بر ارزش اسمی سهام که شرکت در زمان فروش سهام عادی دریافت کرده، برخی اوقات مشاهده میشود که یک شرکت سود زیادی را شناسایی میکند و ارزش سهام آن در بازار چیزی بیشتر از ارزش اسمی میشود، در این صورت شرکت میتواند سهام جدید خود را باقیمتی بیشتر از ارزش اسمی منتشر کند در اصل باید گفت به مابه التفاوت ارزش اسمی و وجوه دریافتی مازاد بابت فروش سهام جدید، صرف سهام گفته میشود.
صرف سهام تحت همین عنوان در حساب حقوق صاحبان سهام در ترازنامه لحاظ شده و موجب افزایش آن میشود، شایان ذکر است ماهیت این حساب بستانکار است و در پذیره نویسی اولیه و در معاملات بورسی صورت میگیرد. از آنجا که این کار از محل افزایش سرمایه و انتشار سهام جدید به قیمتی بیش از قیمت اسمی به دست میآید، جزء منابع تأمین مالی شرکت محسوب میشود.
کاربرد صرف سهام برای شرکت
شرکت میتواند صرف سهام را به اندوخته شرکت منتقل میکند.
شرکت میتواند صرف سهام را بین سهام داران قبلی تقسیم میکند.
شرکت میتواند صرف سهام را بهصورت سهام جدید به سهام داران قبلی بدهد.
شرکتها فروش سهام با صرف را با حفظ حق تقدم و یا با سلب حق تقدم انجام میدهند.
از آنجا که صرف سهام بخشی از سهام محسوب نمیشود، نمیتوان آن را در حساب سرمایه منظور کرد. این مبلغ باید در حساب مجزایی در بخش حقوق صاحبان سهام نگهداری شود، زیرا سبب افزایش این بخش در ترازنامه مورد محاسبه قرار میگیرد.
مصارف صرف سهام
تقسیم نقدی صرف سهام بین سهام داران قبلی
شرکت با اطلاعرسانی به سهام داران قبلی در خصوص اینکه سود نقدی توزیعشده از محل صرف سهام یا بازده سرمایه است و نه از محل عملیاتی و بازرگانی شرکت، مبلغ صرف سهام را به آنها تخصیص میدهد. با انجام این کار چیزی به جزء افزایش سرمایه به قیمت اسمی نصیب شرکت نمیشود.
توزیع سهام جدید بین سهام داران قبلی (سهام جایزه)
در این روش به میزان مبلغ صرف سهام، سهام جدید به قیمت اسمی منتشر و به سهام داران قبلی داده میشود. افزایش سرمایه به این شیوه همانند افزایش سرمایه به قیمت اسمی است.
انتقال صرف سهام به اندوخته شرکت
در این مورد، صرف سهام در یک حساب جداگانه در بخش حقوق صاحبان سهام قرار میگیرد و به همه سهام داران اعم از سهامدار قبلی و جدید تعلق خواهد داشت. در حال حاضر بازارهای توسعهیافته با در نظر گرفتن مزیتها و منافع افزایش سرمایه به روش صرف سهام بیشتر به دنبال افزایش سرمایه به این شیوه هستند.
ذینفعان صرف سهام چه کسانی هستند؟
شرکت: شرکتها تمایل دارند با کمترین سهام منتشرشده، بیشترین تأمین مالی را در بلندمدت و بدون سررسید انجام دهند. زیرا با این روش بدون افزایش ریسک، سودآوری و اعتبار شرکت را افزایش میدهند.
سهام داران عمده و اصلی: سهامدار اصلی شرکت که مدیریت آن را بر عهده دارد، تمایل به حفظ کنترل شرکت بدون کاهش درصد سهام مدیریتی خود دارد، به صورتیکه برای افزایش پذیره نویسی در بورس به چه معناست؟ سرمایه نیازی به آورده نقدی نباشد.
بازار سهام: سهامی که میخواهیم پذیرهنویسی کنیم باید در بازار مورد اقبال باشد، به همین دلیل افزایش سرمایه به این روش، فرصت جذب سرمایهگذاران بیشتر و درنتیجه نقدینگی برای بازار، به وجود میآورد.
سهامدار جزء: سهام داران جزء در پی این هستند که علاوه بر کسب بازدهی بیشتر، درصد مالکیتشان در شرکت را نیز کاهش نیابد. افزایش سرمایه با صرف سهام، این هدف سهام داران را پوشش میدهد.
افزایش سرمایه به شیوه صرف سهام
یکی از موضوعاتی که در خصوص صرف سهام مطرح میشود، افزایش سرمایه به این شیوه است. در هنگام افزایش سرمایه، شرکت از هر یک از سهام داران خود میخواهد در ازای دریافت سهم، مبلغی را به شرکت بپردازند. مبلغی که سهام داران در ازای دریافت سهام پرداخت میکنند، میتواند از مبلغ اسمی هر سهم شروع شده تا به قیمت بازار برسد.
در این روش شرکت سرمایه خود را به مبلغ بیشتر از قیمت اسمی و از طریق پذیرهنویسی به فروش میرساند. تفاوت حاصل از قیمت فروش و قیمت اسمی سهام، بهحساب اندوخته منتقل شده و یا در قالب سهام جدید به سهامدار قبلی داده میشود. چون در این روش شرکت مبلغ موردنظر خود را در مدت کمتری، از طریق پذیرهنویسی تأمین میکند، این شیوه افزایش سرمایه بیشتر موردتوجه شرکتها قرارگرفته است.
افزایش سرمایه بهصرف میتواند با صدور حق تقدم خرید سهام یا سلب حق تقدم از سهامدار موجود، بهصورت عرضه عمومی سهم صورت پذیرد، معمولاً برای ایجاد جذابیت در پذیرهنویسی، قیمت پذیرهنویسی تا حدی کمتر از قیمت بازار تعیین میشود. اما برای تحقق کامل برنامه افزایش سرمایه با صرف سهام، شرکت باید شخص یا اشخاص حقیقی یا حقوقی که قبلاً متعهد شدهاند، باقیمانده سهام پذیرهنویسی نشده را خریداری کرده و سپس آن را معرفی کند.
مزیتهای افزایش سرمایه با صرف سهام
با توجه به اینکه این شیوه افزایش سرمایه منابع قابلتوجهی را در اختیار شرکت قرار میدهد، موجب رشد سودآوری و افزایش EPS شرکت شده که این امر سبب غنی شدن قیمت سهم و افزایش آن و کاهش ریسک سهم در بازار میشود.
مهمترین مزیت این بحث در افزایش سرمایه، بکارگیری آن در ساختار مالی شرکت است. شرکتهایی که نیاز به اصلاح ساختار سرمایه دارند و از طرف دیگر نیازمند منابع سنگین مالی برای دستیابی به طرحهای توسعهای خود هستند، این نوع افزایش سرمایه برایشان بسیار کارآمد است.
افزایش سرمایه با صرف، یک منبع مالی باثبات و بدون سررسید معلوم، تلقی میشود که شرکت دغدغه بازپرداخت آن را ندارد. درنتیجه ریسک عدم توان پرداخت بدهی را کاهش داده و سبب افزایش اعتبار شرکت در بازار میشود.
معایب افزایش سرمایه به شیوه صرف سهام
درصورتی که افزایش سرمایه با منافع سهامدار اصلی شرکت در تعارض باشد، شرکت قادر به انجام افزایش سرمایه به این روش نیست.
با توجه به لزوم تعهد اشخاص حقیقی یا حقوقی برای خرید سهام پذیرهنویسی نشده، ممکن است در برخی موارد هیچ شخصی حاضر به این کار نباشد.
در چه شرایطی افزایش سرمایه به روش صرف سهام صورت میگیرد؟
مهمترین مؤلفه افزایش سرمایه به شیوه صرف سهام، تمایل سهامدار اصلی شرکت است. در شرکتهایی که درصد سهام مدیریتی متزلزل، سهامدار اصلی نگران از دست دادن کنترل شرکت است. اگر سهامدار اصلی برنامهای برای مشارکت در افزایش سرمایه نداشته باشد، درصد سهام مدیریتی وی کاهشیافته و احتمالاً کنترل شرکت را از دست خواهد داد.
زمانی افزایش سرمایه با صرف سهام موفق است که شرایط بازار، صنعت و شرکت از دیدگاه سرمایهگذاران مثبت بوده و بهعبارتدیگر بازار باید مثبت باشد.
اگر روند بازار دارای رکود یا روند نزولی باشد و دورنمای مثبتی برای آن نتون متصور شد، برنامه افزایش سرمایه با موفقیت کمی همراه میشود، درنتیجه شرط موفقیت در این شیوه، وجود چشمانداز مثبت برای بازار و سهام شرکت است.
در حقیقت یک شرکت برای موفقیت در افزایش سرمایه بهصرف، باید پتانسیل رشد و سودآوری داشته باشد و مورد اقبال بازار و سرمایهگذاران قرار گیرد و در کنار این عوامل، عامل نقد شوندگی سهم در بازار نیز اهمیت دارد./مشرق
صرف سهام به چه معناست؟ مزایا و معایب آن
مطمئنا در بازار سهام و یا از فعالان این بازار عبارت “صرف سهام” را شنیده اید اما در واقع معنی این عبارت چست؟ همین که شما الان در حال مطالعه این مطلب هستید نشان می دهد که می خواهید در رابطه با اصطلاحات بورسی اطلاعات کسب کنید. برای اطلاع بیشتر از اینکه ٌصرف سهام به چه معناست؟ و همچنین کاربرد های صرف سهام این مطلب را مطالعه کنید.
بطور خلاصه می توان گفت که صرف سهام، مبلغی اضافه بر ارزش اسمی سهام است که شرکت در زمان فروش سهام عادی دریافت کرده است.
سهام چیست؟
اجازه بدید قبل از اینکه بگوییم صرف سهام به چه معناست در ابتدا توضیحی مختصر در رابطه با سهم و یا سهام خدمتتون ارائه بدم بعد بریم سراغ مبحث اصلی که صرف سهام باشه.
سهام چیست؟ سهام نوعی سند قابل معامله است که اثبات می کند که مالک آن به تعدادی که در برگه سهام وی ثبت شده از یک شرکت حق مالکیت دارد. و مالک آن دارای امتیازاتی نظیر حق بهره ، حق رای دادن و همچنین حق در تقسیم دارایی و … را دارد.
سهام هر شرکت اعتبار معین و شخصی دارد که در اساسنامه شرکت ذکر شده و روی هر برگه ان درج شده که به آن اعتبار اسمی سهم می گویند. و این اعتبار اسمی طبق مقررات تجارت کشور ما نباید بیشتر از 10/000 ریال باشد.
اعتبار اسمی شرکت ها معمولا از 1000 رسیال لحاظ می گردد که کل اعتبار اسمی آن نشان دهنده همه سرمایه آن شرکت است.
صرف سهام به چه معناست؟
Premium و یا صرف سهام اصطلاحی در بازار بورس است و به معنای مبلغی است که علاوه بر اعتبار اسمی (ارزش تعیینشده یک سهم) برای هر سهم پرداخت می شود و هم در پذیره نویسی اولیه سهام و هم در بازار بورس ایجاد می شود.
شرکت ها با استناد بر ماده 160 مقررات تجارت می توانند عرضه اولیه خود را برابر با اعتبار اسمی مبادله نمایند و یا مبلغی به عنوان ارزش مازاد را علاوه بر ترخ اسمی از سرمایه گذار دریافت نمایند.
در صورتیکه شرکت ها درآمدی مازاد بر سهام معامله بدست آورد می تواند آن را بشکل نقدی میان سهامداران قبلی خود تقسیم نماید و یا به سرمایه های انباشته شده شرکت اضافه نماید و همچنین در ازای آن سهام جایزه به سرمایه گذاران قبلی بدهد.
همانطور که در ابتدا گفته شده صرف سهام به مبلغی اضافه بر اعتبار اسمی سهام گویند که شرکت به هنگام فروش سهام عادی دریاف نموده است.
برخی مواقع میبینیم که شرکت بازدهی بیشتری داشته در حالیکه اعتبار سهام آن در بازار بورس بیشتر از نرخ اسمی آن است در چنین مواقعی شرکت ها این اجازه را دارند که سهام جدید را با قیمتی بالاتر از اعتبار اسمی عرضه کنند و چون بازار تشنه سهام است ممکن است که سهام با ارزشی بیشتر از نرخ اسمی آن خرید و فروش شود در اینجا به اختلاف اعتبار اسمی و پول دریافت شده صرف سهام گویند.
صرف سهام یعنی مبلغی مازاد بر ارزش بازار نسبت به نرخ اسمی سهام، یعنی مبلغی بیشتر از ارزش تعیین شده یک سهم. در ترازنامه عنوان صرف سهام در حساب حقوق سهامداران آمده و باعث افزایش آن میشود.
صرف سهام جز منابع مالی شرکت محسوب می گردد زیرا از بخش افزایش سرمایه و توزیع سهام جدید به مبلغی بیشتر از اعتبار اسمی بدست می آید و شرکت ها با رعایت امتیاز اولویت و یا با سلب امتیاز اولویت اقدام به فروش صرف سهام می کنند.
فواید صرف سهام چیست؟
شاید تا اینجای مطلب براتون این سوال پیش اومده باشه که اصلا صرف سهام چه فوایدی دارد؟ و یا اصلا چه کارایی برای شرکت دارد؟
بطور خلاصه می توان گفت یکی از کاربدهای صرف سهام این است که شرکت ها می توانند صرف سهام را به دارایی ها و سرمایه شرکت ها انتقال دهند و یا به شکل سهام جدید به صاحبان سهام قبلی بدهد. شرکت مجاز است که صرف سهام را میان صاحبان سهام قبلی تقسیم نماید. که در ادامه هر کدام از این موارد را بطور کامل شرح می دهیم.
- تقسیم سهام بین سرمایه گذاران قبلی (تحت عنوان سهام جایزه)
در این روش سهام تازه ای معادل با مبلغ صرف سهام به مالکان سهام قبلی تحت عنوان سهام جایزه داده می شود که به عبارتی می توان گفت که افزایش سرمایه با این روش همچون افزایش سرمایه به اعتبار اسمی می باشد.
- توزیع نقدی صرف سهام میان سرمایه گذاران قبلی
شرکتی که قصد دارد صرف سهام را بصورت نقدی میان صاحبان سهام قبلی توزیع کند باید سهامداران قبلی را از اینکه این بهره نقدی تقسیم شده از محل صرف سهام یا راندمان سرمایه است نه از بخش عملیاتی و تجاری شرکت. در این روش فقط افزایش سرمایه به اعتبار اسمی نصیب شرکت می گردد.
- انتقال صرف سهام به سرمایه جمع شده شرکت
همانطور که گفتیم شرکت می تواند صرف سهام را به سرمایه جمع شده شرکت بیافزاید در این حالت صرف سهام در یک حساب مستقل در بخش حقوق سهامداران جدید و قدیم قرار می گیرد.
نکات قابل توجه در رابطه با صرف سهام
صرف سهام در حساب سرمایه منظور نمی شود و همچنین بخشی از سهام محسوب نمی شود و همانطور که گفته شد این مبلغ باید در یک حساب مجزا در قسمت حقوق سهامداران قبلی و جدید نگهداری شود زیرا موجب افزایش این بخش از ترازنامه خواهد شد.
- طبق مقررات تجارت ایران صدور سهام به کسر مجاز نمی باشد.
- به حساب بدهکار صرف سهام هیچ ضرر یا مخار عملیاتی ممکن نیست.
- معامله پایاپی حساب صرف سهام با حساب کسر امکان پذیر نیست.
افزایش سرمایه به روش صرف سهام برای چه اشخاصی پیشنهاد می شود؟
افزایش سرمایه:
افزایش سرمایه در شرکت های سهامی به معنی افزایش اسمی مقدار سهام درج شده شرکت در اساسنامه است. در کل می توان گفت افزایش سرمایه یعنی بیشتر شدن مقدار سهام توسط شرکت های بورسی می باشد.
افزایش سرمایه به روش صرف سهام:
و اما در پاسخ به پرسش های اینچنینی که مزایای استفاده از افزایش سرمایه به روش صرف سهام برای کدام افراد مزیت دارد؟ باید گفت این روش برای سهامداران بزرگ و خرد، شخص حقوقی و بازار سهام به نوعی سود آور است.
مدیر شرکت سهامدار اصلی و بزرگ شرکت است ، در سدد حفظ مدیریت شرکت بدون کم شدن درصد سهام مدیریتی خودش است طوریکه نیازی به تزریق پول جدید برای افزایش سرمایه نباشد.
سرمایه گذاران کوچک و یا سهامداران خرد نیز در پی بازدهی بیشتر شرکت می خواهند که مقدار سهامشان کم نشود. افزایش سرمایه به روش صرف سهام می تواند هدف سرمایه گذار خرد را نیز محقق کند.
سهامی که قصد داریم به پذیره نویسی کنیم باید بگونه ای باشد که در بازار پذیرفته شود و افرایش سرمایه به روش صرف سهام می تواند سرمایه گذارانی را جذب کند و در نهایت باعث افزایش نقدینگی شود.
سهامی که تمایل داریم پذیرهنویسی نماییم باید در بازار پذیرفته شود. به همین خاطر افزایش سرمایه به این شیوه، شانس جذب سهامداران بیشتر و بنابراین نقدینگی برای بازار را افزایش می دهد.
هدف اشخاص حقوقی این است که با کمترین سهام عرضه شده، در طولانی مدت و بدون تاریخ موعد بیشترین تامین مالی را داشته باشند و افزایش سرمایه به روش صرف سهام می تواند موجب افزایش بازدهی و اعتبار شرکت بدون افزایش ریسک شوند.
انواع روش های افزایش سرمایه در شرکت های بورسی
شرکت های بورسی می توانند به روش های زیر اقدام به افزایش سرمایه کنند:
- افزایش سرمایه از محل آورده نقدی
- افزایش سرمایه از طریق تجزیه و تحلیل های مجدد شرکت ها
- افزایش سرمایه با جابجایی سود جمع شده به سرمایه اندوخته طرح و توسعه در چهارچوب سهام جايزه
- افزایش سرمایه به روش صرف سهام، با انتشار سهام عادی از محل آورده نقدی و محل مطالبات حل شده در قالب حق تقدم.
هنگامیکه شرکتی افزایش سرمایه می دهد از تمام سهام داران می خواهد که مبلغی را جهت خرید سهام جدید واریز نمایند. حتما این سوال براتون پیش اومده که مبلغ مذکور چه مقدار است؟ مبلغ ذکر شده می تواند از نرخ اسمی هر سهم شروع شود تا به ارزش روز سهم برسد.
در ایران جهت افزایش سرمایه از سهامداران خواسته می شود که به ازای هر سهم مبلغی معادل بر 1000 ریال برابر با اعتبار اسمی پرداخت شود.
در برخی مواقع از سهام داران خواسته می شود که 1200 ریال پس از افزایش سرمایه بابت خرید سهام جدید پرداخت نمایند که در این حالت آن 200 ریال بیشتر از نرخ اسمی به عنوان صرف سهام در بخش حقوق سهامداران در سمت چپ ترازنامه شرکت درج خواهد شد.
مطابق با قوانین تجارت ایران حساب صرف سهام را نمیتوان بصورت بهره بین سهامداران تقسیم کنند.
مزایای افزایش سرمایه به روش صرف سهام
- یکی از مزایای افزایش سرمایه به روش صرف سهام، افزایش ارزش سهام و همچنین کاهش ریسک سهم در بازار می باشد زیرا در این روش افزایش سرمایه شرکت سرمایه خوبی را جذب می کند که این امر موجب افزایش EPS و بازدهی بیشتر شرکت می شود.
- استفاده از افزایش سرمایه به روش صرف سهام ، در چهارچوب مالی شرکت ها یکی از امتیازات برجسته این روش محسوب می گردد. این پذیره نویسی در بورس به چه معناست؟ روش برای شرکت هایی که برای رسیدن به هدف خود نیاز به سرمایه دارند می تواند مفید واقع باشد.
- افزایش سرمایه به روش صرف سهام یک نوع منبع مالی برای شرکت ها محسوب میشود که شرکت برای بازپرداخت نگرانی نداشته از این رو موجب کاهش احتمال عدم نوان پرداخت دیون می شود که در نتیجه افزایش اعتبار شرکت را به همراه خواهد داشت.
معایب افزایش سرمایه به روش صرف سهام
بعد از بیان مزایای افزایش سرمایه به روش صرف سهام به شرح کامل معایب این روش می پردازیم.
- قطعا افزایش سرمایه با منافع مالی برای سهامداران آن شرکت همراه است در غیر این صورت شرکت نمی تواند به این ترتیب افزایش سرمایه انجام دهد.
- یکی از معایب افزایش سرمایه به روش صرف سهام این است که ممکن است برخی از سرمایه گذاران نخواهند اقدام به خریدسهام پذیرهنویسی نشده به تعهد افراد و یا شرکت ها کنند.
- هنگامیکه وضعیت بازار، صنعت و کمپانی از منظر سهامداران مثبت باشد افزایش سرمایه با صرف سهام همراه است و بازار گسترش یافته و منابع جدید جذب کرده.
- از آنجایی که شرط موفقیت در افزایش سرمایه به پذیره نویسی در بورس به چه معناست؟ روش صرف سهام دید مثبت به آینده بازار سهام است زمانیکه بازار رونق خوبی نداشته باشد و سیر نزولی داشته باشد نمی توان روی برنامه افزایش سرمایه خوش بین بود.
- در صورتی که بازار رکود یا روند نزولی داشته باشد و آینده نگری مثبتی برای آن ترسیم نشده نباشد، نمی توان روی موفقیت افزایش سرمایه به روش صرف سهام موفقیت آمیز امیدوار بود. لذا شرط موفقیت در این روش، وجود دورنمای مثبت برای بازار و سهام شرکت است.
کلام آخر
در کل می توان گفت یک شرکت برای موفقیت در امر افزایش سرمایه به روش صرف سهام، باید بازدهی خوبی داشته باشد و مورد قبول بازار و همچنین سرمایه گذاران باشد و فاکتور های نقد شوندگی سهام در بازار نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.
پس از افزایش سرمایه شرکت ممکن است با قیمت بالاتری نسبت به اعتبار اسمی پذیره نویسی انجام شود. به اختلاف اعتبار اسمی و اعتبار پذیره نویسی صرف سهام می گویند.
شرکت ها از طریق افزایش سرمایه می توانند تامین مالی نمایند و از پس بازپرداخت و تعهدا مالی خود بی آیند.
واکنش فعالان بورس به پذیره نویسی استقلال و پرسپولیس
پذیره نویسی استقلال و پرسپولیس در حالی آغاز شده که فعالان بورس واکنشهای مختلفی نسبت به این پذیره نویسی داشتند.
به گزارش شهر بورس، پذیره نویسی سهام باشگاههای استقلال و پرسپولیس در حالی آغاز شده که اعتراضات مختلفی نسبت به این موضوع وجود دارد. در همین راستا در ادامه به واکنش برخی از فعالان بورسی در فضای مجازی میپردازیم که حاوی برخی نکات قابل توجه در خصوص پذیره نویسی سهام استقلال و پرسپولیس است.
پرداخت بدهی از جیب مردم؟
سعید ابراهیمی، فعال بورسی نوشت: «خرید سهام استقلال و پرسپولیس مصداق خودکشی اقتصادی است.»
امیر توپچیپور، فعال بازار سهام: «خصوصیسازی استقلال و پرسپولیس یعنی چه؟ به پرداخت بدهی دولت از جیب ملت از طریق بورس خصوصیسازی یا واگذاری سهام به هواداران گویند!»
یک فعال اقتصادی نوشت: «شلختهترین واگذاری تاریخ کشور امروز قراره انجام بشه. لطفاً رکورد نزنید، لطفاً قفلهای چند ده ساله رو باز نکنید، ما از شما انتظار تدبیر داریم نه رکوردشکنی. دو تیم استقلال و پرسپولیس آماده واگذاری نیستند. یک کار نپخته دیگه رو به فضای شلخته اقتصادی کشور اضافه نکنید.»
کاربران دیگری نیز نوشتند:
«دو بنگاه (استقلال، پرسپولیس) فاسد، غیرشفاف، زیان ده، با کلی دعوای حقوقی و بدهی احتمالی و مبهم در مدل درآمدی با مدیران ناکارا رو میخوان عرضه کنن (با حفظ مالکیت و کاملاً سیاسی)، بعد به مردم (هوادار) میگن هیجان ندین و هیجانی خرید نکنید جرمه!»
«اونهایی که سهام پرسپولیس و استقلال میخرید بدانید و آگاه باشید پول شما صرف بدهیها و زیانهای انباشه سالهای قبل خواهد شد. لذا حداقل تا سالها سودی توزیع نخواهد شد.»
«حساب و کتاب بازاری میگه سهام استقلال و پرسپولیس پس از عرضه باید سقوط کنه. خیلی گرون دارن عرضه میشن و بازار این رو فهمیده. منتها اینکه یک عده به دلیل هواداری بخوان سهام این دو باشگاه رو بکشن بالا، بحثش فرق می کنه.»
«آنچه امروز برای استقلال و پرسپولیس با عنوان خصوصی سازی در حال روی دادن است، آغاز فروپاشی و اضمحلال این دو باشگاه با چنین ظرفیت مردمی بی نظیر است.»
لازم به ذکر است خریداران سهام باشگاه پرسپولیس باید به ازای هر سهم ۳۳۸ تومان و برای باشگاه استقلال ۲۹۱ تومان به ازای هر سهم پرداخت کنند. حداکثر سهام قابل خرید برای متقاضیان سهام پرسپولیس ۸۸۵ سهم و برای استقلال ۱۰۳۰ سهم است. همچنین حداکثر مبلغ خرید ۳۰۰ هزار تومان است.
دیدگاه شما