وعده‌های بورسی عملی می‌شود؟

بسته‌های حمایتی به جای رشد بخش واقعی اقتصاد

شفقنا- روزنامه اعتماد در مطلبی با هنوان« بسته‌های حمایتی به جای رشد بخش واقعی اقتصاد» اینگونه آورده است:

شاخص بورس در جریان معاملات روز گذشته بازار سرمایه با رشد9هزار واحدی روبه‌رو شد؛ این در حالی است که شاخص هم‌وزن با یک‌‌هزار و ۸۹۹ واحد کاهش به ۳۵۶ هزار و ۲۴۱ واحد رسید. در واقع، شاخص هم‌وزن که به نوعی نشان‌دهنده، ارزندگی سهام و بازدهی آنهاست برخلاف شاخص کل پایین‌تر رفته. اتفاقی که برخی دیدگاه‌ها از آن به عنوان «شاخص‌سازی» نیز یاد می‌کنند. البته رشد اینچنینی شاخص بورس در حالی رخ می‌دهد که از بهمن ماه 99 تا همین پریروز، «بسته»های مختلفی برای «نجات» بورس تصویب و به اجرا درآمده است. هفدهم بهمن ماه 99 بسته 8گانه هیات‌مدیره سازمان بورس به تصویب رسید. در آن زمان شاخص کل در عدد 1.1 میلیون قرار داشت. اردیبهشت سال گذشته، بسته 10‌بندی حمایت از بازار سرمایه تصویب و اجرا شد. در آن هنگام شاخص بورس در عدد 1.2 میلیون واحدی وعده‌های بورسی عملی می‌شود؟ بود. 8 ماه بعد دوباره بسته 10بندی و این‌بار توسط ستاد اقتصادی دولت تصویب شد، اما شاخص زیاد تغییری نکرد و در همان کانال 1.2 میلیون واحدی ماند. حالا و در آبان ماه، بسته 10‌بندی جدیدی صادر شده و شاخص وعده‌های بورسی عملی می‌شود؟ نه تنها در 1.2 میلیون واحد است که با روند فعلی بیم پایین آمده تا سطح زیر یک میلیون واحد هم می‌رود. در واقع در این نزدیک به سه سال، به جای حمایت و تقویت «بخش واقعی اقتصاد» بسته پشت بسته برای حمایت از بورس و سهامداران تصویب شده است. بسته‌هایی که باید گفت هیچ کدام به سود بازار سرمایه نبوده است.وعده‌های بورسی عملی می‌شود؟

ابلاغ بسته ۱۰‌بندی حمایت فوری

از بازار سرمایه

در بسته 10‌بندی جدید که عنوان «حمایت فوری از بازار سرمایه» دارد؛ مصوباتی چون بیمه کردن سهام حاضر در پرتفوی اشخاص حقیقی تا سقف 100 میلیون تومان تا یک‌سال آینده، انتشار اوراق اختیار تبعی فروش روی سهام موجود در صندوق‌های درآمد ثابت تا سقف 400 هزار میلیارد ریال با تضمین اصل ارزش سبد سهام و تزریق منابع جدید توسط صندوق‌های حاکمیتی برای خرید سهام در بازار سرمایه آمده است، همچنین هماهنگی، نظارت و پایش مستقیم و مستمر فعالیت اشخاص حقوقی بازار سرمایه شامل شرکت‌ها و نهاد‌های مالی شبه‌دولتی، صندوق‌های بازنشستگی و نهاد‌های نظامی و حمایت این نهاد‌ها از سهام وعده‌های بورسی عملی می‌شود؟ ناشران تحت مدیریت خود و توقف فروش تا زمان ثبات در بازار و همکاری مشترک بانک مرکزی و وزارت اقتصاد جهت مدیریت نرخ سود از دیگر مواردی است که در این بسته آمده است ضمن آنکه افزایش سپرده‌گذاری مستقیم سازمان بورس نزد صندوق تثبیت، محدود کردن بخش فروش بازارگردان‌ها تا اطلاع ثانوی، توقف پذیره‌نویسی اوراق بهادار و عرضه‌های اولیه تا زمان بازگشت ثبات به بازار سرمایه و بازگشت زمان جلسه معاملاتی در فرابورس به روال سابق از ساعت 13:00 به 12:30 از دیگر مفادی است که در این بسته به آن اشاره شده است. اما تصویب دیرهنگام این بسته حمایتی موضوع مهمی است، چراکه در مقطع فعلی، بازار سهام دچار ترس فراگیر شده و شدت خروج نقدینگی به حدی است که این بازار در حدود ۴۵ درصد و متوسط قیمت نماد‌ها و در حدود ۶۰ درصد ریزش را طی ۲ سال و ۲ ماه اخیر تجربه کرده است و برای بازگشت اعتماد به بازار سهام، زحمت دوچندان لازم است، حال آنکه در ماه‌های گذشته وقتی وعده‌های بورسی عملی می‌شود؟ امیدواری برای بازگشت بازار سهام افزایش پیدا کرده بود، محرک‌های عملی نه کلامی می‌توانستند تاثیرگذاری به مراتب بالاتری از خود برجای بگذارند.

اغلب افت و رشد شاخص‌ها

بر اساس شرکت‌های بزرگ است

همایون دارابی، کارشناس بازار سرمایه در خصوص چرایی رشد 9 هزار واحدی شاخص کل و افت هزار و 800 واحدی شاخص هم‌وزن در روز گذشته و احتمال شاخص‌سازی‌ها به «اعتماد» گفت: در وعده‌های بورسی عملی می‌شود؟ مواردی که بازار سرمایه با افت مواجه می‌شود و پس از آن مجددا رشد می‌کند، افت شرکت‌های کوچک متناسب با افت شرکت‌های بزرگ صورت نمی‌گیرد و عموما نیز افت و رشد شاخص‌ها هم بر اساس شرکت‌های بزرگ تعیین می‌شود.

این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه در ماه‌های گذشته شرکت‌های بزرگ بازار سرمایه با افت‌های سنگینی مواجه شده‌اند، اظهار داشت: این در حالی است که شرکت‌های کوچک با چنین افت‌هایی مواجه نشده‌اند و به همین دلیل هم طبیعی است زمانی که بازار سرمایه رشد می‌کند، شرکت‌های بزرگ نیز بخشی از افت خود را جبران کنند.

دارابی خاطرنشان کرد: این اتفاق (رشد شاخص کل و افت شاخص هم‌وزن در روز گذشته) هم به دلیل تفاوت معناداری است که میان شرکت‌های بزرگ و شرکت‌های کوچک در بازار سرمایه وجود دارد ضمن آنکه در زمان رشد، شرکت‌های بزرگ رشدهای بیشتری دارند و در دوران افت هم با ریزش‌های سنگینی مواجه می‌شوند، این در حالی است که شرکت‌های کوچک در دوران افت هم ریزش زیادی را تجربه نمی‌کنند.

این کارشناس بازار سرمایه گفت: ضمن آنکه رشد شرکت‌های کوچک هم چندان در شاخص‌ها دیده نمی‌شود و به همین خاطر هم یک اختلاف رفتاری و فازی بین شاخص هم‌وزن و شاخص کل می‌بینیم، اما بعد از یک مدتی که شاخص کل با رشد همراه شد شاخص هم‌وزن نیز مجددا رشد خواهد کرد.

برای سرمایه‌گذاری باید دورنمای

حداقل یک‌ساله را در نظر گرفت

دارابی در پاسخ به این پرسش که آیا در حال حاضر زمان مناسبی برای خرید سهم است یا خیر نیز افزود: این موضوع به ریسک‌پذیری افراد برمی‌گردد، اما در حال حاضر با توجه به قیمت پایینی که در بازار سرمایه وجود دارد ریسک کمتری نیز وجود دارد. اما وعده‌های بورسی عملی می‌شود؟ برای بازدهی در بازار باید انتظار کشید و در صورتی که فردی دورنمای یک‌ساله برای سرمایه‌گذاری خود در بورس داشته باشد قیمت‌ها به قدری افت داشته که می‌تواند به سود یک‌ساله آن امیدوار باشد.

این کارشناس حوزه بورس در مورد احتمال افت بیشتر شاخص‌های بورس و رسیدن آن به زیر یک میلیون واحد نیز گفت: پیش‌بینی این موضوع چندان آسان نیست. اما در صورتی که از بازار سرمایه حمایت‌های لازم صورت پذیرد، می‌توان به رشد در این بازار امید داشت. اما در صورتی که حمایتی صورت نگیرد ممکن است باز هم این بازار با افت‌های پیاپی همراه شود . با کمک‌هایی که اخیرا صورت گرفته سعی بر آن شده تا بازار خود را پیدا کند، اما رشد و افت شاخص‌ها به مسائل متعددی وابسته است به خصوص تصمیم‌گیری در مورد نرخ بهره بانکی.

دارابی در مورد بسته 10‌بندی حمایت از بازار سرمایه که چند روز پیش منتشر شد نیز تصریح کرد: مفادی که در این بسته به آن اشاره شده مسلما تاثیر مثبتی بر بازار سرمایه خواهد گذاشت و ما می‌توانیم ادعا کنیم که این بسته می‌تواند تا حدودی برای افراد حقیقی آرامش‌بخش باشد و هدف از ارایه این بسته هم این است تا هیجان‌زدگی سهامداران حقیقی را مهار کنند و امیدواریم بازار سرمایه با این بسته تا حدودی به آرامش برسد.

تولید مسکن کم است و قیمت بالا می رود

تولید مسکن در سال های اخیر، بیش از هر زمان دیگری با رکود مواجه شده است. خیلی از کارشناسان اقتصادی، علاوه بر تورم عمومی، دلیل اصلی عدم تمایل سرمایه گذاران برای ورود به این بازار را، قوانین متضاد و اغتشاش در تصمیم گیری می دانند که باعث شده تا ثبات به وجود نیاید.

به گزارش پرشین سازه ، همین بهار امسال بود که تولید مسکن تا حد خیلی زیادی پایین آمد و نگرانی های زیادی را ایجاد کرد که حالا قیمت مسکن چگونه خواهد بود. بر اساس آخرین آمارهایی که وجود دارد، در بهار امسال تنها ۹۰ هزار واحد مسکونی در کل کشور ساخته شده است. عددی که به خوبی نشان از بروز یک فاجعه در حوزه ی ساخت و ساز خانه می دهد.

بررسی ها نشان می دهد که در بهار امسال تنها برای ساخت ۹۰ هزار و ۲۹۰ واحد مسکونی درخواست صدور پروانه ی ساخت شده است. این عدد در قیاس با فصل گذشته ۲۱.۸ درصد کاهش داشته است. همچنین در مقایسه با فصل مشابه در سال گذشته نیز کاهش ۱۲.۷ درصدی داشته است. این در حالیست که در فصل تابستان ۹۳ هزار، پاییز ۸۳ هزار و در زمستان نیز ۱۱۵ هزار واحد درخواست پروانه ی ساخت و ساز داشته اند .

خیلی از فعالین و کارشناسان بازار بر این باورند که سیاست های دولت برای ایجاد رونق در بازار مسکن، اثر منفی داشته است و نه تنها نتوانسته که وضعیت را بهبود دهد، بلکه شرایط را سخت تر کرده است.

این در حالیست که هنوز هم وعده ی ساخت یک میلیون واحد مسکونی در سال، توسط دولت پا برجاست.

فشار روی سازندگان زیاد است!

یکی از کارشناسان بازار مسکن، آقای غلامرضا سلامی که سابقاً مشاور وزیر راه و شهرسازی بوده است در خصوص کاهش تولید مسکن چنین می گوید: در چنین شرایطی، تحلیل بازار واقعا دشوار است چرا که عوامل متعددی در تعیین قیمت اثرگذارند. مثلا مسائل بین المللی، وضعیت بازار ارز، مشکلات داخلی کشور و …دست به دست هم داده اند تا اثر متفاوتی روی بازار مسکن بگذارند.

سلامی افزود: اما صرف نظر از تمام این مسائل، سیاست های دولت وعده‌های بورسی عملی می‌شود؟ نیز در خصوص حوزه ی مسکن نیز اثرگذاری منفی داشته است. زمانی که عرضه ی خانه کم می شود، در میان مدت و بلند مدت باعث افزایش قیمت خواهد بود. به ویژه با توجه به این که تورم نیز بسیار بالاست. در نتیجه پیشبینی من این است که قیمت مسکن باز هم سیر صعودی خواهد داشت.

وی همچنین به موضوع سیاست های غلط سختگیرانه در مورد سازندگان نیز اشاره کرد و گفت: سخت گیری های زیادی که برای سازندگان و سرمایه گذاران مسکن انجام می شود، مالیات های سنگین، جریمه های کمرشکن و تنبیه های متعدد در حوزه ی مسکن، خیلی ها را نا امید و دلسرد کرده است. مسئولین از یک سو می گویند که مسکن جای سرمایه گذاری نیست و از سوی دیگر، وعده‌های بورسی عملی می‌شود؟ بورس مسکن را راه می اندازند. با هیچ متر و معیاری نمی توان چنین سیاست های متضادی را تعریف کرد.

این کارشناس حوزه مسکن گفت: از زمانی که صندوق املاک و مستغلات افتتاح شد، مردم روی ملک سرمایه گذاری می کنند که اتفاق خوبی است. اما از آن طرف نظر دیگری هم دارند و می گویند آن ها که سرمایه گذاری می کنند، سوداگر هستند و قیمت ملک را بالا می برند. به هرحال سرمایه گذاری در این بازار لازم است و خود می تواند به یک تقاضای مهم بازار مسکن تبدیل شود. زمانی که به این بخش فشار می آورید و آن ها را تنبیه می کنید، طبیعی است که سرمایه گذاران کمتری حاضر به ریسک می شوند و در نهایت تولید سازندگان نیز پایین می آید.

غلامرضا سلامی در ادامه ی سخنان خود به کاهش نرخ صدور پروانه های ساختمانی اشاره کرد و توضیح داد: چنین شرایطی طبیعتا به افزایش قیمت مسکن منجر می شود. مگر این که تحولات منفی دیگری هم وجود داشته باشد که میل مردم به سرمایه گذاری در بخش مسکن را کاهش داده باشد و بخواهند که پول خود را به دلار و طلا تبدیل کنند.

وی در ادامه خاطرنشان کرد: اگر این ناآرامی ها بخواهد همینجوری ادامه پیدا کند، مردم پول های خود را به بازارهای دیگری که نقدینگی بالا دارد، مثل طلا و دلار می برند. اما در صورتی که ثبات بر این بازار حاکم شود، به طرف سرمایه گذاری در مسکن می آیند. همچنین این ثبات می تواند به افزایش تولید مسکن نیز منجر شود. ما هیچوقت نتوانسته ایم که ثبات را حفظ کنیم و همین مسئله منجر به افزایش تورم می شود و طبیعتا قیمت املاک را نیز بالا می برد.

وعده هایی که می دهند، شدنی نیست!

این کارشناس مسکن در خصوص ساخت ۴ میلیون واحد مسکونی در طول ۴ سال نیز سخنانی ایراد نمود و گفت: وعده هایی که می دهند، مشخص است که در خصوص آن ها مطالعه نشده است. خیلی از وعده هایی که می دهند عملی نشده است چرا که بیشتر شبیه به آرزو هستند و فقط دوست دارند که این خانه ها ساخته شوند. همه دلشان می خواهد که این تعداد خانه ساخته شود، تولید را افزایش بدهند و تورم کمتر شود. اما فکر و کار کارشناسی است که چنین آرزوهایی را محقق می کند. چیزی که متاسفانه نداریم.

سلامی خاطرنشان ساخت: سیاست های مغشوش و متضادی که در حوزه ی وعده‌های بورسی عملی می‌شود؟ مسکن وضع می شود، باعث عدم ثبات شده است که در نتیجه میل به سرمایه گذاری در بخش تولید مسکن را نیز کاهش می دهد.

مشاور سابق وزیر راه و شهرسازی در خصوص وضعیت بازار در نیمه ی دوم سال نیز چنین گفت: مسائل بین المللی مثل برجام و مسائل داخلی در تعیین وضعیت بسیار مهم هستند. اگر دولت بتواند بر مشکلات فائق شود، قطعا بازارهای مختلف از جمله بازار مسکن آرام می شوند. اما در صورتی که وضعیت به همین منوال ادامه پیدا کند، ترس مردم از سرمایه گذاری روی تولید مسکن نیز بیشتر می شود و تقاضا نیز کاهش پیدا می کند. البته وعده‌های بورسی عملی می‌شود؟ در این میان، تقاضاهای واقعی نیز وجود دارد که به دلیل عدم عرضه ی مناسب، قیمت ملک نیز بالا خواهد رفت.