تعیین قیمت اختیار معامله

کاربرد درخت دوجمله‌ای در تعیین قیمت اختیار معامله آسیایی و محاسبه پارامترهای حساسیت ریسک (مطالعه موردی کنجاله سویا و ذرت دانه‌ای)

بورس کالای ایران می‌تواند با استفاده از ابزارهای مشتقه مانند قراردادهای آتی و اختیار معامله نقش زیادی در رفع دغدغه و نگرانی فعالان بازار محصولات استراتژیک کشاورزی ازجمله کنجاله سویا و ذرت داشته باشد. هدف این مطالعه تعیین قیمت اختیارمعامله آسیایی و پارامترهای حساسیت این نوع اختیارمعامله می‌باشد. از بین روش‌های کمی برای محاسبه مشتقات و پارامترهای حساسیت ریسک اختیارمعامله، مدل درخت دوجمله‌ای به‌وفور مورداستفاده قرار می‌گیرد. در مطالعه حاضر قیمت اختیارمعامله آسیایی با میانگین حسابی و هندسی و همچنین دو نوع قیمت انقضاء ثابت و شناور برای دو محصول کنجاله سویا و ذرت دانه‌ای با استفاده از مدل درخت دوجمله‌ای محاسبه گردید. همچنین حساسیت قیمت اختیارمعامله به تغییرات (تغییر در قیمت دارایی پایه، دلتا، نوسان قیمت، زمان باقی‌مانده تا سررسید و نرخ بهره بدون ریسک) با استفاده از پارامترهای حساسیت سنجیده و میزان اثرگذاری آن‌ها محاسبه گردید. داده‌های موردنیاز این مطالعه به‌صورت سری زمانی قیمت هفتگی از فروردین 1392 الی مرداد 1395 جمع‌آوری گردیده است و جهت تجزیه‌وتحلیل از نرم‌افزار DerivaGem و متلب استفاده می‌گردد. نتایج نشان داد که اختیار آسیایی نسبت به اختیار ساده اروپایی ارزان‌تر است. افزایش قیمت دارایی، افزایش میزان نوسان قیمت دارایی و افزایش نرخ بهره بدون ریسک سبب افزایش قیمت اختیارمعامله خرید می‌شود و با کاهش زمان باقی‌مانده تا سررسید، با فرض ثابت ماندن بقیه عوامل، از ارزش اختیارمعامله کاسته می‌شود. به‌طورکلی می‌توان گفت برای اتخاذ یک موقعیت مناسب در اختیارمعامله، لازم است تمام متغیرهای مؤثر بر قیمت را در نظر گرفته و با توجه به میزان حساسیت اختیارمعامله به هر یک از این متغیرها، راهبرد مناسبی را برای پوشش ریسک این قراردادها در نظر گرفت.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.20084722.1397.32.1.1.0

عنوان مقاله [English]

Application of Binomial Tree in Determining the Price of an Asian Option and Calculation of Risk-Sensitive Parameters (Case Study: Soybean Meal and Corn)

نویسندگان [English]

• E. Pishbahar
• M. Baghestani
• Gh. Dashti

Introduction: The use of new financial instruments, and specifically option contracts, as a tool for risk management and create profitability, can help to boom exchanges and reduce the problems of the agricultural sector. Given the increasing population and the growing need for animal protein, the fluctuation in prices of these products can have a significant impact on the food security of individuals. The fluctuation of the prices of production inputs, including soybean meal and corn, can lead to fluctuations in the price of meat. The Iran Mercantile Exchange can play a major role in eliminating concerns and concerns of market participants for strategic agricultural products, including soybean meal and corn, using derivatives such as futures contracts and options. The trend of development of commodity exchanges in the world suggests that the emergence and development of these markets activities in the field of economy, seeks to dispel some of the economic needs and in many cases, eliminate some of the bottlenecks and barriers in the commodity market. The trend of development of commodity exchanges in the world suggests that the emergence and development of these markets activities in the field of economy, seeks to dispel some of the economic needs and in many cases, eliminate some of the bottlenecks and barriers in the commodity market. Option contracts is one of derivatives in commodity exchange that can have effective roll in agricultural market for overcome the problems of traditional market and reduce the risk of investors in this market. According to population, growth and increasing demand for Chicken meat and eggs, soybean meal and maize prices volatility may be fluctuating prices for white meat and egg. According to this, the aim of this study is determine the price of Asian option and Sensitivity parameters.
Materials and Methods: Among quantitative methods to calculate derivatives and risk sensitivity parameters of an option, binomial tree model is frequently used. Arithmetic and Geometric Asian option with fixed and floating expiration prices were calculated using the binomial tree model for soybean meal and maize. Moreover, the sensitivity of an option's price to changes (Change in the price of the underlying asset, Delta, price volatility, time until maturity and risk-free interest rate) measured by using sensitive parameters and the impact has been obtained. Required information includes historical data on the weekly prices of soybean meal and corn in the years 2007-16.
Results and Discussion: The results indicate that an Asian option is cheaper than a European simple option. Increase in asset prices, increase in asset price volatility and increases risk-free interest rate, increase the price of call option. By reducing the remaining time to maturity (T), with other factors constant, the value of an option is reduced. The hedge ratio for soybean meal is equal to 0.69 and 0.81 for corn, which means that in order to reduce the income fluctuations due to changes in the price of soybean and corn, 69 and 81 percent of the products must be sold in future and option markets. Two methods of Monte Carlo simulation and binomial tree model were used to determine the price of Asian option whit fixed strike for soybean meal and corn were 12.5 and 9.2, respectively. The results indicate that the control variate in variance reduction Monte-Carlo simulation method has a very good performance and significantly reduced the variance. Increase in asset prices, increase in asset price volatility and increases risk-free interest rate, increase the price of call option.
Conclusions: In general, it can be said that to adopt a proper position in an option, is necessary to consider all the variables affecting the price. In addition, according to the sensitivity of an option تعیین قیمت اختیار معامله to each of these variables, it should consider a good strategy to hedge these contracts. The option is a good tool for risk management, but it is also associated with risks. In volatile markets where volatility is high, the value of options is changing rapidly. Therefore, risk managers should regularly review the value of an option and thoughtful strategies to update these changes, because perhaps once-profitable option other time is extremely unprofitable.

کلیدواژه‌ها [English]

• Binomial model
• Greeks
• Mercantile exchange
• Option
• Premium

مراجع

1. Abdolahi M., and Najafi B. 2003. Study the Possibility of using futures and options markets in reduce price volatility in agricultural products in Iran: Case Study pistachios. Agricultural economy and Development, 11 (41-42): 1-25. (In Persian)

2. Box G.E.P., and تعیین قیمت اختیار معامله Jenkins G.M. 1976. Time series analysis: forecasting and control, Revised edition, Holden-day, San Francisco, 45-56.

3. Boyle Ph., and Potapchik A. 2008. Price and sensitivities of Asian options: A survey. Insurance: Mathematics and Economics, 42, 189-211.

4. Carr P., and Madan D. 1999. Option valuation using the fast Fourier transform. Journal of Computational Finance, 2(40), 61-73.

5. Chung S.F., and Wong H.Y. 2014. Analytical pricing of discrete arithmetic Asian options with mean reversion and jump. Journal of Banking & Finance, Accepted Manuscript.

6. Cox J. C., Ross S. A., and Rubinstein M. 1979. Option pricing: A simplified approach. Journal of Financial Economics, 7 (3): 229.

7. Derakhshan M. 2011. Derivatives and Risk Management in markets of Oil. Institute for International Energy Studies.

8. Fusai G., Marena M., and Roncorono A. 2008. Analytical pricing of discretely monitored Asian-style options: Theory and application to commodity markets. Journal of Banking & Finance, 32, 2033-2045.

9. Horvath A., and Medvegyev P. 2016. Pricing Asian Options: A Comparison of numerical and simulation approaches twenty years later. Journal of Mathematical Finance, 6, 810-841.

10. Hosseini S., and Abedi S. 2007. Assessment تعیین قیمت اختیار معامله the role of market components and government policies in determining the price of corn in Iran. Jornal of Agricultural Economics, 1: 21-33. (In Persian)

12. Hull J., and White A. 1993. Efficient procedures for valuing European and American path-dependent options. Journal of derivatives, 1, 21-31.

13. Jaakko R., Samu K., Markus K., and Tuomas R. 2014. The pricing of Asian commodity options. Aalto University School of Science, Seminar on Case Studies in Operations Research, Mat-2.4177.

14. Kimiagari A.M., and Afarideh Sani E. 2006. Suggestion a composed option pricing model based on Black-Scholes and Binomial tree models (case study in Tehran stock exchenge). International Journal of Industrial Engineering & Production Research, 19(4): 119-127. (In Persian with English abstract)

15. Mombeini, H., Hashempour, M., and Rowshandel, SH. 2015. Proposing a novel model based on ARIMA technique for forecasting housing price: a case study of Tehran. Iranian Journal of Investment Knowledge, 14(4): 15-28.

16. Moon, K.S., Jeong, Y., and Kim, H. 2016. An efficient binomial method for pricing Asian options. Economic Computation and Economic Cybernetics Studies and Research, 2(50), 151-164.

17. Nabavi chashmi تعیین قیمت اختیار معامله A., and Gahsemi Chali J. 2014. Binomial tree used in the calculation of risk-sensitive parameters and options on stock price. Journal of Management, 11(34): 101-119. (in Persian)

18. Soleimani Sarvestani Kh., and Ebrahimi K. 2012. Binomial Tree Method for Asian options in Jump-diffusion Models. 3rd Conference on Financial Mathematics & Applications. Semnan University.

19. Yahyazadeh M., and Hasannejad M. 2006. Feasibility of the utilization option in Iran capital market. Message Management, (17&18): 85-107.

20. Zhanh H. 2009. Pricing Asian options using Monte Carlo methods. Project Report, Uppsala University.

اختیار معامله

این ابزارها به‌منظور کاهش یا انتقال ریسک ایجاد شده‌اند. یکی از این ابزارها اختیار معامله یا معاملات آپشن است که بیشتر در بورس کالا مورداستفاده قرار می‌گیرد.

در این مقاله قصد داریم به تعریف قرارداد اختیار معامله، سازوکارهای آن و نقشی که در کاهش ریسک دارد بپردازیم.

اختیار معامله چیست؟

اختیار معامله به ابزارهای مالی گفته می‌شود که بر اساس ارزش اوراق بهادار اساسی مانند سهام مشتقه هستند.

اختیار معامله مشتقات مالی هستند که به خریداران حق استفاده، اما نه تعهدی را برای خرید یا فروش دارایی اساسی با قیمت و تاریخ توافق شده می‌دهند.

قرارداد اختیارات به خریدار امکان خرید یا فروش دارایی (بسته به نوع قرارداد) را ارائه می‌دهد.

در معاملات آپشن این امکان به دارنده داده می‌شود که دارایی را در یک بازه زمانی مشخص با قیمت مشخص شده خریداری کند یا دارایی را در یک بازه زمانی مشخص با قیمت مشخص شده بفروشد.

هر قرارداد اختیار تاریخ انقضا مشخصی دارد که دارنده می‌تواند از فرصت خود استفاده کند.

اختیار معامله معمولاً از طریق کارگزاران آنلاین خریداری و فروخته می‌شوند.

بر اساس این قرارداد، طرفین معامله با یکدیگر توافق می‌کنند که معامله را در تاریخ سررسید آینده انجام دهند.

به هنگام عقد قرارداد خریدار معامله اختیار معامله با پرداخت مبلغ مشخص، حق خرید یا فروش را طبق زمان مشخص شده در قرارداد کسب می‌کند.

در طرف مقابل، فروشنده قرارداد اختیار معامله نیز آمادگی خود برای فروش را طبق مفاد قرارداد اعلام می‌دارد.

در قراردادهای آتی، برخلاف قراردادهای اختیاری خریدار ملزم به ایفای تعهد است و بدون توجه به وضعیت بازار، در تاریخ مشخص شده ملزم به ایفای تعهد است (حتی اگر متضرر شود).

در قرارداد اختیار معامله بدون هیچ‌گونه اجبار و تعهدی می‌توانید تصمیم به معامله بگیرید یا به عبارتی به اختیار خود عمل کنید.

در قرارداد اختیار معامله به خریدار این امکان داده می‌شود که پس از بررسی بازار و تمام جوانب معامله ایفای نقش کنند. در صورت متضرر شدن، می‌تواند به تعهد خود عمل نکند

چنین می‌توان نتیجه گرفت که در بین ابزارهای مالی، اختیار معامله نسبت به سایر ابزارها از امکانات بیشتری برخوردار است به همین خاطر قیمت آن نیز نسبت به مابقی ابزارها بیشتر است.

خود قرارداد اختیار معامله به‌تنهایی ارزشی ندارد بلکه ارزشش را از دارایی دیگر مانند ارز، سهام، اوراق قرضه و یا کالا می‌گیرد، به همین خاطر یک ابزار مشتقه نامیده می‌شود.

بااین‌حال، عوامل زیادی نیز وجود دارند که بر سودآوری قرارداد اختیار تأثیر می‌گذارند.

برخی از این عوامل شامل قیمت یا حق بیمه اختیار سهام، مدت‌زمان باقی‌مانده تا انقضا قرارداد و ارزش اوراق بهادار سهام یا ارزش سهام است.

معامله گران باید از این متغیرها آگاهی داشته باشند تا بتوانند در مورد زمان معامله آگاهانه تصمیم بگیرند

نحوه خرید و فروش اختیار معامله

قیمت‌گذاری اختیار معامله

یکی از محرک‌های قرارداد اختیار معامله، ارزش ذاتی است. ارزش ذاتی این است که چه مقدار از حق بیمه از اختلاف قیمت بین قیمت سهام فعلی و قیمت اعمال تشکیل شده است

قیمت اختیار که به‌عنوان حق بیمه شناخته می‌شوند، از مجموع ارزش ذاتی و زمانی آن تشکیل شده است.

ارزش ذاتی تفاوت قیمت بین قیمت سهام فعلی و قیمت اعمال است.

زمانی ارزش زیاد است که تا زمان انقضا فرصت بیشتری باقی‌مانده باشد زیرا احتمال سودآوری سرمایه‌گذاران قرارداد بیشترمی باشد.

قرارداد اختیار معامله بر روی حجم مشخصی از دارایی پایه انجام می‌شود.

برای به‌دست‌آوردن حق اختیار، خریدار باید مبلغی تحت عنوان صرف به فروشنده بپردازد.

اختیار معامله بین دو طرف معامله (خریدار و فروشنده) انجام می‌شود و در این قرارداد مواردی چون؛ دارایی مورد معامله، قیمت توافقی، تاریخ سررسید باید ذکر شود.

انواع اختیار معامله از لحاظ حق اختیار

دو نوع قرارداد اختیار معامله وجود دارد:

اختیار خرید (Call Option)

زمانی که فردی سهام‌دار تعداد مشخصی از سهام است اما باتوجه‌به تحلیل‌های خود حدس می‌زند که ارزش سهمش در آینده افت پیدا خواهد کرد، می‌تواند با بررسی سهام خود حق اختیار منتشر نماید.

در این زمان، فرد دیگری که بررسی کرده است و فکر می‌کند ارزش سهم در آینده افزایش پیدا خواهد کرد اما در حال حاضر برای خرید آن پول ندارد، می‌تواند در قالب اختیار معامله، اختیار خرید سهم را در ازای پرداخت مبلغی مشخص از دارنده سهم خریداری کند.

در زمان سررسید مشخص شده اگر قیمت سهم مطابق با پیش‌بینی‌های خریدار، پیش رفته باشد می‌تواند تعهد خرید خود را ایفا نموده و از اختیار خود استفاده کنند، درغیر این صورت، اگر قیمت اختیار بالاتر از قیمت در بازار آزاد باشد، اجباری بر ایفای تعهد نخواهد بود.

بنابراین قرارداد اختیار معامله تنها ریسک معامله شما را کمتر می‌کند.

اختیار فروش (Put Option)

اختیار فروش، اختیار اما نه تعهد، فروش مقدار مشخصی از اوراق بهادار با قیمت از پیش تعیین شده در یک بازه زمانی مشخص است. به این قیمت از پیش تعیین شده که خریدار اختیار خرید می‌تواند در آن سهم بفروشد، قیمت اعمال گفته می‌شود.

با کاهش قیمت سهام پایه، اختیار خرید ارزش تعیین قیمت اختیار معامله بیشتری پیدا می‌کند. برعکس، یک اختیار خرید با افزایش قیمت سهام پایه ارزش خود را از دست می‌دهد.

اختیار فروش معمولاً باهدف مصون‌سازی از اقدام نزولی قیمت استفاده می‌شود.

این استراتژی به‌عنوان نوعی بیمه سرمایه‌گذاری و برای اطمینان از جلوگیری از ضرر و زیان دارایی از یک مقدار مشخص (یعنی قیمت اعمال شده در اختیار) استفاده می‌شود.

با نزدیک شدن به زمان انقضا، چون زمان کمتری برای تحقق سود حاصل از معامله وجود دارد، ارزش حق کاهش خواهد یافت.

در استفاده از اختیارها هیچ اجباری وجود ندارد. سرمایه‌گذاران این اختیار را دارند که بورس سهام را با قیمت بالاتر فعلی بازار بفروشند، نه اینکه لزوماً به قیمت اعمال شده در قرارداد اختیار مجبور به فروش باشند.

فاکتورهای مختلفی وجود دارد که باید در هنگام فروش اختیارهای خرید به‌خاطر بسپارید. درک اهمیت ارزش و سودآوری قرارداد اختیار در هنگام معامله از اهم موارد است، زیرا در غیر این صورت خطر سقوط سهام از حد سودآوری را وجود دارد.

نحوه خرید و فروش اختیار معامله

برای انجام معامله اختیار همانند سایر معاملات، داشتن کد معاملاتی لازم است.

در بورس تهران ۱۰ شرکت مجاز به معامله اختیار معاملات هستند. در ایران عمده معاملات به‌صورت اختیار خرید انجام می‌شود و به دلیل شرایط بازار، موقعیت اختیار فروش برای سرمایه‌گذاران جذاب نیست.

معاملات اختیار به‌صورت غیرخودکار و از طریق کارگزاری انجام می‌شوند؛ بنابراین برای انجام معاملات اختیار، باید درخواستتان را به کارگزاری اعلام نمایید و از طریق کارگزاری برای اتاق پایاپای ارسال می‌شود.

اتاق پایاپای باتوجه‌به اعلام سایر مشتریان، نوع تسویه را تعیین کرده و به اطلاع مشتریان می‌رساند. تسویه در معاملات اختیار به سه طریق انجام می‌شود:

نکته مهم کارمزد در قرارداد اختیار معامله این است که در جهت کمک به توسعه بازار در سه ماه نخست قرارداد اختیار معاملات، کارمزد همه ارکان معامله به‌غیراز کارگزار، صفر است.

تخصیص در قراردادهای اختیار معامله

دارندگان موقعیت بازخرید بر اساس اعلام نوع تسویه خود به هنگام تخصیص به‌صورت زیر مرتب و اولویت بندی می‌شوند:

مثال نحوه خرید و فروش اختیار معامله:

برای درک بهتر مفهوم اختیار خریدوفروش به مثال ذکر شده دقت نمایید:

فرض کنید سهمی را بررسی کرده‌اید و به این نتیجه رسیده‌اید که در چند ماه آتی قیمت سهم به بیش از ۲ برابر ارزش فعلی (برای مثال در حاضر ۱۰۰۰ تومان) خواهد رسید.

از طرفی، فردی دیگر که سهم را دارد به این نتیجه رسیده است که بازار دچار اصلاح خواهد شد و ارزش سهمش به کمتر از قیمت خرید (مثلاً ۵۰۰ تومان) خواهد رسید.

در این زمان شما به‌عنوان خریدار، حق اختیار خرید در ازای مبلغ مشخصی که در قرارداد ذکر می‌شود را معامله می‌کنید و توافق می‌کنید که در تاریخ سررسید سهم را به قیمت توافق شده خریداری کنید یا خیر!

تابلو اختیار معامله

جهت خرید اختیار معاملات از سامانه معاملاتی اوراق بهدار (tsetmc.com) باید اقدام کنید.

برای ثبت درخواست خود باید از کارگزاری بورس اقدام کنید تا دسترسی شما را افزایش دهند.

در طی روز معاملاتی در تابلوی معاملات اختیار بورس نماد اختیار را در سایت بورس کالا https://www.ime.co.ir/Gharardad-Ekhtiar-Moamele.html جست‌وجو می‌کنید. سپس نماد معاملاتی را انتخاب کنید. بازه زمانی را نیز می‌توانید مشخص نمایید، اختیارهای معامله شده نمایش داده می‌شوند.

در تابلوی معاملات نماد اختیار معامله خرید با حرف "ض" و نماد اختیار معامله فروش نیز با حرف "ط" در ابتدای نام اصلی نماد نوشته می‌شود.

قیمت اعمال و تاریخ سررسید نیز در کنار حروف به عدد نوشته می‌شود.

برای مثال: " ضپاس 7026" نماد اختصاری اختیار معامله خرید وپارس (بانک پارسیان) می‌باشد.

در "اختیارخ وپارس -1600-1400/07/28 " اختیار خ بیانگر نوع قرارداد که اختیار خرید و"وپارس" نماد اصلی می‌باشد و تاریخ اعمال آبان 1400 است.

جمع‌بندی

اختیار معامله ابزاری است که در جهت کاهش ریسک سرمایه‌گذاری در اختیار سرمایه‌گذاران قرار گرفته است و به‌تنهایی ارزشمند نیست، بلکه ارزش خود را از ارز، سهام، کالا و. که معامله می‌شوند به دست می‌آورد.

دارندگان اختیار خرید تعهدی به انجام معامله ندارند بلکه خریدار می‌توانند در تاریخ سر رسید قرارداد تصمیم به ایفا یا عدم ایفای تعهد بگیرند.

دو نوع اختیار معامله وجود دارد: اختیار خرید و اختیار فروش. در ایران اختیار فروش رواج کمتری دارد و بیشتر اختیار خرید معامله می شود.

اهرم اختیار معامله

درک اهرم در معاملات اختیار معامله، ما باید به طور خلاصه به نحوه عملکرد قراردادهای اختیار معامله نگاه کنیم. یک اختیار به مالک این حق را می دهد (اما نه تعهدی) برای خرید یا فروش دارایی به قیمت مشخص در تاریخ یا قبل از آن(اختیار های اروپایی و آمریکایی). این حق به طور معمول بسته به اینکه حق خرید یا فروش را داشته باشند، به عنوان یک اختیار خرید یا اختیار فروش نامیده می شود. هزینه قرارداد اختیار معامله به عنوان پرمیوم شناخته می شود. صاحب اختیار می تواند حق خود را با خرید یا فروش دارایی پایه اجرا کند.

اکنون که مفهوم کلی را شرح دادیم، اهرم یکی از مهم ترین مفاهیمی است که باید به عنوان معامله گر اختیار معامله های جدید درک کرد. هنگامی که در حال معامله اختیار معامله ها هستید، می توانید با استفاده از اهرم قدرت خرید خود را افزایش دهید. این بدان معناست که شما می‌توانید موقعیت‌های بزرگتری را با سرمایه کمتر کنترل کنید، و زمانی که معامله به نفع شما باشد، بازده می‌تواند قابل توجه باشد.

این مقاله نگاهی به مفهوم اهرم در معاملات اختیار معامله، محاسبه اهرم و رابطه آن با ریسک و بازده دارد.

قدرت اهرم در معاملات اختیار معامله ها

اهرم ابزار قدرتمندی است که سرمایه گذاران و معامله گران از آن برای افزایش قدرت پول خود استفاده می کنند. در معاملات اختیار معامله، اهرم به توانایی قراردادهای اختیار معامله برای چند برابر کردن قدرت سرمایه شما اشاره دارد. اختیار معامله ها یک عامل اهرمی مرتبط با آنها دارند. این عامل هنگام تعیین تعداد قراردادهایی که می توانید خریداری کنید، روی پول شما اعمال می شود و با افزایش قیمت قرارداد(پرمیوم) افزایش می یابد. معامله گران اغلب از عبارت « multiplier » یا « leverage factor» استفاده می کنند.

این مزیت بسیار مهمی است که اختیار معامله ها نسبت به انواع دیگر ابزارهای مالی ارائه می دهند و به همین دلیل است که اغلب توسط سرمایه گذارانی که سرمایه زیادی برای سرمایه گذاری ندارند از آنها استفاده می کنند.

برای مثال، سرمایه‌گذارانی که سهام معامله می‌کنند، قبل از اینکه بتوانند در موقعیتی قرار بگیرند، باید به اندازه‌ای پول در حساب خود داشته باشند تا کل هزینه خرید سهام را پوشش دهند. با این حال، با اختیار معامله‌های اختیاری، می‌توانید مبلغ نسبتاً کمی را برای یک قرارداد اختیاری بپردازید که به شما این حق را می‌دهد – اما نه تعهدی – برای خرید یا فروش سهام در یک قیمت مشخص در آینده. تنها با کسری از پول مورد نیاز برای خرید یا فروش ادعاهای واقعی، می توانید این کار را انجام دهید.

اگر ۱۰۰۰ دلار در حساب معاملاتی خود دارید، قراردادهای اختیار معامله ۱۰۰ دلاری خریداری شده در یک سهام خاص به شما امکان می دهد ارزش ۱۰۰۰۰ دلاری سهام را کنترل کنید. از نظر عملی، شما از همان رشد قیمتی سهام پایه ،درآمد بیشتری کسب خواهید کرد. این اهرم همچنین می تواند برای محافظت از سود و ایجاد آنها استفاده شود.

به عبارت دیگر، استفاده از اهرم در معاملات اختیار معامله به معنای استفاده از پول نقد برای خرید اختیار معامله است، که به نوبه خود این حق را به شما می دهد (اما نه تعهد) برای خرید یا فروش یک دارایی پایه به قیمت معین در تاریخ معین. هدف معامله گران اختیار معامله کسب درآمد از تفاوت بین قیمتی است که می توانند اختیار خرید خود را در آن بفروشند و قیمتی که می توانند آن را بخرند.

درک نحوه محاسبه اهرم در معاملات اختیار معامله ها

معمولاً هنگام معامله سهام به نسبت اهرمی ۵۰:۱ محدود می شوید. بنابراین، برای مثال، اگر سهامی را به قیمت ۵۰ دلار خریداری کنید، فقط می توانید آن را با قیمت ۲٫۵۰ دلار بفروشید.(در بازارهای بین المللی امکان معامله سهام با اهرم وجود دارد) از سوی دیگر، قراردادهای اختیار معامله دارای سقف اهرمی داخلی نیستند. بنابراین می توان تا اهرم ۵۰۰:۱ با اختیار معامله ها استفاده کرد.

محاسبه اهرم به دو روش انجام میشود:

روش اول:با در نظر گرفتن دلتا و زمان باقی مانده محاسبه می شود،فرمول زیر:

پرمیوم – (دلتا × قیمت اعمال)	(= اهرم)
پرمیوم

مثال: فرض کنید اختیار خریدی بی تفاوت است (دلتای اختیار بی تفاوت ۰٫۵ است)و اعمال این اختیار ۱۰۰ ریال است تعیین قیمت اختیار معامله و که با توجه به بی تفاوت بودن این اختیار ،قیمت سهم پایه نیز ۱۰۰ ریال است و پرمیوم نیز ۱۰ ریال است.درصورتی که قیمت سهم پایه پنج درصد رشد کند و به قیمت ۱۰۵ ریال برسد،پرمیوم این اختیار به ۱۲٫۵ ریال خواهد رسید که نتیجه این محاسبه این میشود که سهم پایه ۵ ریال رشد داشته و پرمیوم اختیار ۲٫۵ ریال یعنی باشد پنج درصدی سهم پایه اختیار آن ۲۵ درصد رشد داشته.که اهرم این اختیار ۵ تعیین می شود

روش دوم : این روش بصورت تقریبی در نظر گرفته میشود

قیمت اعمال	(= اهرم)
پرمیوم

در همان مثال قبلی : اهرم اینگونه محاسبه می شود

۱۰۰ (قیمت اعمال)تقسیم بر ۱۰ (پرمیوم) = ۱۰ اهرم

تفاوت این دو روش را یک مثال مشاهده نمودید.

روش درست روش اول است.

این محاسبه هیچ گونه کارمزد مرتبط با اختیار معامله های معاملاتی را که هنگام خرید یا فروش سهام ایجاد می شود در نظر نمی گیرد. اعداد همچنین اثرات ترکیبی سود یا زیان اضافه بر سرمایه گذاری شما را نادیده می گیرند. با این حال، یک حس کلی از محاسبه اهرم در مورد اختیار معامله های معاملاتی را ارائه می دهد.

اهرم و ریسک در معاملات اختیاری

تجارت همیشه در معرض خطراتی است، از جمله از دست دادن احتمالی وجوهی که برای چنین سرمایه گذاری هایی استفاده می کنید. بنابراین، قبل از خرید یا فروش یک اختیار معامله، سرمایه گذاران باید تصمیم بگیرند که آیا یک اختیار معامله خاص برای نیازهای آنها مناسب است یا خیر. این تصمیم مستلزم ارزیابی موقعیت مالی سرمایه گذار و تحمل ریسک است. سرمایه گذاران همچنین باید اهداف سرمایه گذاری، ریسک ها و هزینه را قبل از تصمیم گیری در مورد سرمایه گذاری در نظر بگیرند.

معاملات اختیار معامله نیز در معرض این خطر است که قیمت سهام در دوره های کوتاه به طور چشمگیری تغییر کند. این به این دلیل است که ارزش سهام و اختیار معامله ها می تواند بر اساس عوامل مؤثر بر شرکت ها یا صنایع منفرد یا بر اساس حرکات کلی بازار به سرعت افزایش یا کاهش یابد.

استفاده از اهرم جنبه ای از معاملات اختیار معامله است که می تواند سود سرمایه گذاری را افزایش دهد اگر دارایی پایه در جهت مطلوب حرکت کند. با این حال، اهرم همچنین می تواند در صورت حرکت نامطلوب، ضرر را تقویت کند. اختیار معامله ها همچنین به صاحبان خود یک ریسک از پیش تعیین شده ارائه می دهند. با این حال، اگر اختیار معامله‌گر با ارزش صفر منقضی شود، این ضرر می‌تواند کل پرمیوم پرداختی برای اختیار معامله باشد. در نتیجه، یک فروشنده اختیار معامله اختیار خرید بدون پوشش ممکن است با تعیین قیمت اختیار معامله خطر نامحدودی روبرو شود اگر معامله اشتباه پیش می رود

منظور از قراردادهای اختیار معامله چیست؟

معمولا برداشت ما از بازار بورس جایی است که عده‌ای خریدار و فروشنده در آن به خرید و فروش سهام شرکت‌ها و اوراق بهادار مختلف مشغول هستند اما این تنها بخشی از اتفاقی است که در بورس می‌افتد و در بورس کالا و اوراق بهادار کشور بازارهای مختلفی وجود دارند و معاملات گوناگونی در این بازارها انجام می‌شود. امروز قرار است به سراغ یکی از این ابزارهای معاملاتی یعنی قراردادهای اختیار معامله برویم و شما را با مفهوم این نوع از قراردادها و چگونگی کارکرد آن‌ها بیشتر آشنا کنیم. با ما همراه شوید.

قرارداد اختیار معامله چیست؟

قراردادهای اختیار معامله و قرارداهای آتی از مهم‌ترین ابزارهای مشتقه در بازار بورس کالا و اوراق بهادار کشور به شمار می‌روند و به دلیل این که مفهوم جدیدی در بازار بورس ایران هستند، بسیاری از سهامداران آشنایی زیادی با این قراردادها ندارند.

در یک معامله ساده شما معمولا برای دریافت یک کالا یا خدمات مبلغی را پرداخت و کالا یا خدمت مورد نیاز خود را هم دریافت می‌کنید اما در قراردادهایی مانند قرارداد اختیار معامله به خریدار حق خرید یا فروش کالای مورد معامله در تاریخی معین با قیمتی مشخص و از پیش تعیین شده داده می‌شود.

چگونگی کارکرد قرارداهای اختیار معامله

برای این که با کارکرد قرادادهای اختیار معامله بیشتر آشنا شوید، کار را با یک مثال آغاز می‌کنیم. فرض کنید در فرودین ماه 1400 که قیمت هر سکه 8 میلیون تومان است شما اختیار خرید این کالا را با همین قیمت در تاریخ اسفند 1400 از یک فروشنده خریداری و مبلغ 200 هزار تومان را هم به عنوان قیمت اختیار معامله مشخص می‌کنید. حال شما این اختیار را دارید که کالای مورد نظر را در سررسید مشخص شده با همان قیمت 8 میلیون تومان از فروشنده‌ای که با او قرارداد اختیار معامله بسته‌اید، خریداری کنید.

در این شرایط اگر قیمت کالای مورد نظر افزایش پیدا کند مثلا در همین مثال قیمت سکه به 10 میلیون تومان برسد، شما سود کرده‌اید. نکته جالب در اینجا این است که شما اختیار معامله را خریداری کرده‌اید و اجباری برای انجام معامله مورد نظر ندارید.

یعنی اگر قیمت کالایی که خریداری کرده‌اید کاهش پیدا کرده باشد مثلا در همین مثال به 7 میلیون تومان رسیده باشد، می‌توانید از اختیار خود استفاده نکنید. در این صورت تنها به اندازه همان مبلغی که به عنوان قیمت قرارداد اختیار معامله باید پرداخت کنید، یعنی 200 هزار تومان دچار ضرر می‌شوید.

شما می‌توانید قراداد اختیار معامله را برای فروش یک کالا هم اعمال کنید. به این معنا که شما به عنوان خریدار قرارداد اختیار معامله، حق فروش یک دارایی را با قیمت مشخص در زمان تعیین شده خریداری می‌کند.

برای نمونه در همان مثال قبلی خریدار قرارداد، حق فروش سکه با همان قیمت 8 میلیون تومان را برای اسفند 1400 با همان قیمت اختیار معامله 200 هزار تومان از یک فروشنده خریداری می‌کند. در این حالت او می‌تواند در زمان سررسید کالای مورد نظر را با قیمت تعیین شده به فروشنده قرارداد بفروشد.

حال در نظر بگیرید که در اسفندماه قیمت سکه به 7 میلیون تومان رسیده باشد، در این شرایط خریدار قرارداد اختیار معامله سود می‌کند اما در صورتی هم که قیمت سکه به 10 میلیون تومان رسیده باشد وی می‌تواند از اختیار خود برای فروش کالای مورد نظر استفاده نکند.

همانگونه که احتمالا از این مثال متوجه شده باشید قراردادهای اختیار معامله یا آپشن‌ها به دو دسته قرادادهای تعیین قیمت اختیار معامله اختیار خرید و اختیار فروش تقسیم می‌شوند.

اختیار خرید (Call Option)

در قراردادهای اختیار خرید حق خرید یک دارایی از پیش به خریدار قرارداد اختیار معامله داده می‌شود. کسانی به سراغ قرادادهای اختیار خرید می‌روند که منتظر افزایش قیمت دارایی هستند و می‌خواهند از این طریق با این نوع از قراردادهای به سود برسند. آن‌ها قرارداد را با قیمت روز یک کالا خریداری می‌کنند تا در آینده با افزایش قیمت‌ها به سود مورد نظرشان دست پیدا کنند.

اختیار فروش (Put Option)

قراردادهای اختیار فروش برعکس اختیار خرید هستند و در این قراردادها حق فروش یک دارایی با قیمت تعیین شده از قبل به معامله کننده داده می‌شود. در این حالت درست برعکس قراردادهای اختیار خرید صاحب قرارداد امیدوار به کاهش قیمت‌ها است و با پیش‌بینی که از کم شدن قیمت یک دارایی دارد، دست به انعقاد قراردادهای اختیار فروش می‌زند.

بعضی نکات مهم در قراردادهای اختیار معامله

• برای آغاز فعالیت در بازار مشتقه علاقه‌مندان به حضور در معاملات این بازار باید از کارگزاری‌هایی که مجوز معاملاتی برای قرادادهای بازار مشتقه را دارند کد معاملاتی دریافت کنند.
• زمان تسویه قراداد اختیار معامله، تاریخ سررسید مشخص شده در همان قرارداد است که در پایان روز معاملاتی این تسویه انجام می‌شود. کارمزد معامله نیز در همان روز به حساب سازمان بورس، کارگزار مربوطه و .. واریز می‌شود.
• قرادادهای اختیار معامله به دو سبک اروپایی و آمریکایی قابل اجرا هستند. در سبک اروپایی خریدار معامله تنها در زمان سررسید مشخص شده در قرارداد می‌تواند از حق خرید و فروش خود استفاده کند، اما در سبک آمریکایی خریدار در طول زمانی که مشخص شده است می‌تواند معامله را اجرایی و از حق خود برای خرید یا فروش یک کالا استفاده کند.
• معامله در بازار مشتقه بورس کالا روی یک دارایی پایه مانند سکه یا زعفران صورت می‌گیرد.
• در حال حاضر تنها در مورد بعضی کالاها و تعداد کمی از سهم‌ها قرارداد اختیار معامله اعمال می‌شود.
• همان گونه که گفتیم یکی از نکات مهم در عبارت قرارداد اختیار معامله، کلمه اختیار است. به این معنی که اختیار خرید و فروش دارایی موردنظر به معامله کننده داده می‌شود و اجباری برای خرید و فروش کالای مشخص شده در قرارداد وجود ندارد اما در مورد فروشنده اختیار معامله چنین امکانی وجود ندارد و فروشنده قرارداد از قدرت اختیار برای انجام معاملات برخوردار نیست و باید تابع تصمیم خریدار باشد.
• برای تضمین پایبندی به قراردادهای اختیار معامله با توجه به این که پول یا کالایی بین طرفین تا زمان تاریخ مشخص شده در قرارداد رد و بدل نمی‌شود، هر دو طرف معامله ودیعه‌ای را به اتاق پایاپای بورس تحویل می‌دهند.
• قرارداد اختیار معامله در بازار بورس ایران مفهوم نسبتا جدیدی محسوب می‌شود و برای اولین بار بورس اختیار معامله در سال 1973 در شیکاگو شروع به کار کرد که اکثر اوقات هم رتبه اول را از نظر حجم و تعداد معاملات انجام شده در این حوزه دارد.
• نوسان‌گیرها علاقه بسیاری به بازار آتی کالا دارند و سعی می‌کنند از نوسان قیمت‌ها و پیش‌بینی آینده بازار برای رسیدن به سود در بازار مورد نظر استفاده کنند.

مزایای قراردادهای اختیار معامله

احتمالا این سوال برای‌تان پیش آمده باشد که قراردادهای اختیار معامله چه مزیت‌هایی برای خریدار یا فروشنده این نوع از قراردادها دارد. در زیر به برخی از این مزایا اشاره می‌کنیم که به درک بهتر قرادادهای اختیار معامله هم کمک بیشتری می‌کنند.

• کم شدن ریسک معاملات و کاهش نوسان بالای قیمت‌ها در آینده
• کسب سود از تعیین قیمت اختیار معامله قرارداهای اختیار معامله و حتی درآمدزایی از معامله مجدد این قرارداد به این معنا که شما می‌توانید حق خرید یا فروش خود را بفروشید و از این طریق نیز کسب سود کنید.
• نیار به نقدینگی کمتر
• کاهش ریسک انجام معاملات

تفاوت قرادادهای اختیار معامله با قرادادهای آتی

همانگونه که اشاره کردیم قرارداد اختیار معامله اختیاری قانونی است که مطابق آن به خریدار حق تعیین قیمت اختیار معامله خرید یا فروش کالای مورد معامله در تاریخی معین با قیمتی مشخص و از پیش تعیین شده داده می‌شود، اما در قراردادهای آتی یک خریدار متعهد می‌شود یک کالای مشخص شده را در تاریخ مشخص با قیمت معین از فروشنده کالا خریداری کند.

به زبان ساده‌تر می‌توان گفت که در قرارداد اختیار معامله خریدار، اختیار یک معامله را خریداری می‌کند اما در قراردادهای آتی خریدار و فروشنده برای مبادله یک کالا متعهد می‌شوند.

سخن آخر

قراردادهای اختیار معامله از جمله مهم‌ترین ابزار مشتقه در بازار بورس کالا و اوراق بهادار کشور به شمار می‌روند و طیف جدیدی از معاملات در بازار بورس این روزهای کشور را شامل می‌شوند. در این نوع از قراردادها، به خریدار حق خرید یا فروش کالای مورد معامله در تاریخی معین تعیین قیمت اختیار معامله با قیمتی مشخص و از پیش تعیین شده داده می‌شود.

قراردادهای اختیار معامله به دو دسته قراردادهای اختیار خرید و قراردادهای اختیار فروش تقسیم می‌شوند که در مورد اول حق خرید یک دارایی و در مورد دوم حق فروش یک دارایی با قیمت تعیین شده از قبل به معامله کننده داده می‌شود. نکته مهم در خصوص قراردادهای اختیار معامله، کلمه اختیار است. به این معنی که اختیار و نه اجبار برای خرید و فروش دارایی موردنظر به خریدار قرارداد داده می‌شود.

در پایان هم باید اشاره کنیم که ما سعی کردیم به زبان ساده شما را با بازار آتی کالا و قراردادهای اختیار معامله آشنا کنیم اما این بازار هم مانند دیگر بازارهای مالی پیچیدگی‌های خاص خود را دارد و حضور در آن به این سادگی‌ها هم نیست. علاقه‌مندان به ورود و سرمایه گذاری در این حوزه، باید توانایی خوبی در پیش بینی آینده بازار و تحلیل دقیق و درست اتفاقات بازار سرمایه داشته باشند تا بتوانند به سودی که مد نظرشان است، دست پیدا کنند.

دوره پیشرفته آموزش بازار اختیار معامله

در ادامه با این دوره و چیستی اختیار معامله شما را آشنا خواهیم کرد:

اختیار معامله چیست؟

اختیار معامله بازاری دو طرفه و با اهرم روی سهام شاخص ساز بورس ایران که با سازمان دهی سازمان بورس حدودا 5 سال شروع به فعالیت کرده است. در این بازار، شما می توانید حتی از روندهای نزولی یا ریزش های دستوری بازار نیز سود اهرمی کسب کنید. این بازار، بهشت نوسان گیران هست چون کارمزد این بازار مبلغ بسیار ناچیزی است. سود بازار نامحدود هست و ضررش محدود؛ اما با استفاده از استراتژی های ترکیبی همین ضرر محدود بازار هم به صفر می رسانیم.

تصور شما از بازار چگونه است؟ صعودی یا نزولی یا بازار رنج؟ جای نگرانی نیست. تنوع این استراتژی ها دقیقا برای همین است که در هر نوع بازاری شما بتوانید مدیریت سرمایه داشته و ریسک معاملاتی خود را کنترل کنید. بیش از 20 روش‌ برای ایجاد این استراتژی ها وجود دارد که هر کدام از آنها، مناسب یک نوعی از بازار است.

معرفی دوره پیشرفته آموزش بازار اختیار معامله

در این دوره قصد داریم که به شما آموزش دهیم که در بازار مالی چطور می شود سود تضمین شده کسب کرد. از نوسانات و هیجانات دوری کنیم و در هر بازاری سرمایه خود را تضمین و سود کسب کنید؛ سودی چند برابر بورس کسب کنیم و از اصلاحات بازار یا ریزش های دستوری کسب سود کنیم.

بیش از 10 ساعت آموزش در زمینه مسائل پیشرفته بازار اختیار معامله به همراه بیش از 20 استراتژی ترکیبی و نوسان گیری

در بازار اختیار معامله، سهام خرید و فروش نمی شود، بلکه در این بازار پرمیوم (حق عضویت خریدار) معامله می شود. پس باید یک معامله گر بازار اختیار معامله در زمان انتخاب یک قرارداد، تمامی فاکتورها و عوامل موثر بر آن (قیمت سهم پایه، نوسان پذیری، تاریخ سررسید، سود تقسیمی، نرخ بهره بانکی، قیمت اعمال) مورد بررسی قرار دهد. در این دوره آموزشی تلاش کردیم تا با ارائه مثال به صورت کامل و جامع این موضوع مهم آموزش داده شود.

قیمت بلک شولز که پرمیوم ارزنده (منصفانه) یک قرارداد اختیار معامله است و فاکتور بسیار مهم در این بازار هست که در خرید و فروش قراردادها باید به آن توجه کرد از بدو شکل گیری این مدل توضیح و آموزش داده می شود. پارامترهای مهمی که در قیمت گذاری بلک شولز دارای اهمیت می باشد شامل سود نقدی تقسیمی (DPS) و موضوع بسیار مهم نوسان پذیری تاریخی و نیز نوسان پذیری ضمنی و طریقه محاسبه هر یک از اینها به صورت کامل و با بیانی روان و ساده توضیح داده می شود.

در این دوره ضرایب پوشش ریسک یونانی بازار اختیار معامله مثل دلتا، تتا، گاما، وگا و رو به صورت کامل با مثال کاربردی و جداول و نمودارهای ریاضی توضیح داده می شود که شمایی که می خواهید در این بازار فعالیت کنید با علم کامل وارد شوید و یک تریدر موفق در بازار اختیار معامله باشید.

اهرم مالی یکی از موضوعات مهم و جذاب بازار اختیار معامله می باشد و یکی از عوامل برتری این بازار نسبت به بازار بورس است. در این دوره تلاش می کنیم تا نحوه محاسبه اهرم هر قرارداد و عوامل تاثیر گذار بر اهرم را به شما عزیزان توضیح دهیم.

در بازار اختیار معامله می شود با استفاده از استراتژی های ترکیبی سود تضمین شده و با ریسک معاملاتی بسیار مناسب کسب کرد. به عنوان مثال استراتژی ترکیبی کاوردکال، استرانگل، استرادل، پروانه آهنی، کرکس، اسپرد، کانورژن و … به صورت کامل در قالب مثال توضیحی، نمودارهای قیمتی و فایل اکسل پیشرفته و اختصاصی آکادمی مدرسه اختیار معامله آموزش داده می شود.

لازم به ذکر است پس از ثبت نام، شما در یک گروه تلگرامی خصوصی ویژه دانشجویان جناب دشتی عضو خواهید شد که در آن تمامی سوالات احتمالی شما و رفع اشکال توسط خود ایشان و تیم تحلیل گر آکادمی انجام می شود و در صورت نیاز راهکارهای عملیاتی مبنی بر معامله کردن در این بازار ارائه خواهد شد.