شورت اسکوییز (Short Squeeze) چگونه رخ میدهد؟
Short Squeeze هنگامی رخ میدهد که فروشندگان استقراضی در دام قرار گرفته و مجبور به جبران و پوشش پوزیشنهای معاملاتی خود باشند. این موضوع منجر به افزایش شدید قیمت میشود. در بازارهایی که از لوریج بسیار زیاد استفاده میکنند، شورت اسکوییز بسیار رایج است. هنگامی که معاملهگران و سرمایهگذاران بسیار زیادی از لوریجهای سطح بالا استفاده میکنند، نوسان قیمت نیز شدیدتر میشود. پس بنابراین قبل از ورود به پوزیشن فروش استقراضی، اطمینان حاصل کنید که از تاثیرات Short Squeeze باخبر هستید.
حال لازم است بدانیم فشار مواضع استقراضی چه زمانی رخ میدهد؟
این اتفاق هنگامی رخ میدهد که افزایش ناگهانی در فشار خرید را شاهد باشیم. همانطور که میدانید، فروش استقراضی میتواند یک استراتژی پرریسک باشد. البته نکتهای که باعث میشود شورت اسکوییز، یک رویداد پرنوسان به حساب آید، هجوم ناگهانی معاملهگران برای جبران وضعیتهای فروش استقراضی خود است. این موضوع شامل فعالسازی سفارشهای استاپ لاس بسیار زیادی در یک سطح قیمت مشخص است و همزمان بسیاری از فروشندگان نیز به بستن پوزیشنهای معاملاتی خود میپردازند.
لازم است بدانید در هر بازاری که بتوان فروش استقراضی انجام داد، ممکن است شورت اسکوییز رخ دهد. در عین حال، عدم وجود آپشنها برای فروش استقراضی نیز میتواند منجر به حبابهای قیمت بزرگ شود. از اینها گذشته، اگر روش خوبی برای کسب سود از کاهش قیمت دارایی وجود نداشته باشد، قیمت آن دارایی برای مدت نامشخصی افزایش مییابد.
مقدمه shor squeeze چیست؟
پیشنیاز وقوع Short Squeeze، تعداد کمتر فروش استقراضی نسبت به خرید استقراضی است. معمولا اگر تعداد فروش نسبت به خرید بسیار بیشتر باشد، نقدینگی بیشتری برای افزایش احتمال وقوع فشار مواضع استقراضی به وجود میآید. به همین دلیل است که نسبت خرید به فروش استقراضی میتواند ابزار مفیدی برای معاملهگرانی باشد که به احساسات حاکم بر بازار دقت میکنند.
بعضی از معاملهگران حرفهای به دنبال فرصتهای بالقوه شورت اسکوییز هستند تا خرید استقراضی انجام دهند و از افزایش سریع قیمت سود کسب کنند. این استراتژی شامل انباشت پوزیشنهای معاملاتی قبل از وقوع Short Squeeze و فروش با قیمت بیشتر موضع معاملاتی خرید و فروش استقراضی است.
نمونههایی از فشار مواضع استقراضی
وقوع شورت اسکوییز در بازارهای بورس بسیار رایج است. این موضوع معمولا به دلیل احساس نامناسب درباره یک شرکت، قیمت بالای سهام و تعداد زیاد پوزیشنهای فروش استقراضی رخ میدهد. در صورتی که خبرهای مثبت و خوب غیرمنتظرهای منتشر شود، تمام وضعیتهای فروش استقراضی مجبور به خرید میشوند و این موضوع، افزایش قیمت سهام را به دنبال دارد. در نتیجه، شورت اسکوییز بیشتر یک الگوی تکنیکال است تا یک رویداد فاندامنتال.
طبق تخمینهای انجام شده، سهام شرکت تسلا یکی از سهامی است که بیشترین فروش استقراضی را در طول تاریخ داشته است. در نتیجه، قیمت آن با چندین افزایش شدید همراه بوده و احتمالا فروشندگان استقراضی بسیار زیادی را در دام انداخته است.
در بازار ارزهای دیجیتال و به ویژه در بازار بیت کوین نیز وقوع Short Squeeze کاملا رایج است. بازار اوراق مشتقه بیتکوین از پوزیشنهایی با لوریج (اهرم) زیاد بهره میبرد. این پوزیشنها ممکن است با نوسانهای اندک قیمت در دام قرار بگیرند و یا نقد شوند. بدین ترتیب، شورت اسکوییز و لانگ اسکوییز دائما در بازارهای BTC رخ میدهد. اگر میخواهید در هنگام این نوسانها در دام نیافتید یا پوزیشن معاملاتی شما نقد نشود، با دقت زیاد به بررسی مقدار لوریج مدنظر خود بپردازید. همچنین لازم است از استراتژی مدیریت ریسک مناسبی نیز بهره ببرید.
جورج سوروس چه کسی است؟
جورج سوروس در تاریخ ۱۹۳۰ در شهر بوداپست مجارستان به دنیا آمد.
او در ۱۷ سالگی زادگاه خود را ترک و برای تحصیل به انگلستان رفت و در آنجا اقتصاد خواند.
جورج سوروس یک مدیر، معامله پروری است.
که به طور گسترده ای به عنوان یکی از موفق ترین سرمایه گذاران در تمام دوران به شمار می رود.
سوروس صندوق کوانتوم را مدیریت کرد، صندوق ای که به طور متوسط سالانه ۳۰٪ از سال ۱۹۷۰ تا ۲۰۰۰ سود به دست آورد.
علاوه بر توانایی سرمایه گذاری، سوروس به خاطر فعالیت های بشردوستانه اش شناخته شده است و از طریق بنیاد سوروس میلیاردها دلار به علل مختلف برای کارهای خیریه اهدا کرده است.
بر اساس مطلبی که در سایت جورج سروس منتشر شده او تا کنون نزدیک به ۱۲ میلیارد دلار برای امور خیریه هزینه کرده است.
عمده شهرت جورج سوروس
به خاطر کسب سود ۱ میلیارد دلاری در یک روز است که در سال ۱۹۹۲ و در یک معامله فروش استقراضی ( این اصطلاح برای بازار های دو طرفه است که در آن خرید و فروش در هر دو جهت اتفاق می افتد، یعنی شما تحلیل میکنید که قیمت یک سهم سقوط خواهد کرد و آن را در قیمت های بالا پیش فروش میکنید.) روی نمودار پوند انگلیس اتفاق افتاد.
این معامله یکی از بزرگترین معامله های دنیا محسوب می شود و باعث شد سوروس به عنوان مردی که بانک انگلیس را شکست داد،به حساب آید.
سبک سرمایه گذاری جورج سوروس چگونه است؟
جوروج سوروس یکی از موفق ترین معامله گران دنیاست و میگوید که مهم ترین نقش برای تصمیم گیری در انجام معاملاتش بر عهده غریزه اش است.
البته نباید این نکته را فراموش کنیم که این غریزه آقای سوروس مانند یک فرد عادی نیست و پشتوانه علمی و تحلیلی قوی دارد.
نباید این فکر پیش بیاید که ما هم میتوانیم بدون داشتن پشتوانه علم تحلیل گری اقدام به معاملات غریزی کنیم.
سوروس به خوبی از روند اقتصادی در سطح منطقه ای و جهانی مطلع است و او از این دانشش استفاده می کند تا از ناکارایی بازار پول های بزرگی به دست آورد.
جورج سوروس با داشتن قدرت ریسک بالا و همچنین صندوق سرمایه گذاری پر از پول خیلی نگران زمان نیست و برای معاملاتی که انجام می دهد صبر زیادی به خرج میدهد.
او اعتقاد دارد که بازار سهام از تعداد زیادی افراد حرفه ای و آماتور تشکیل شده است که می توانند با هیجانات خود در بازار اثر گذار باشند.
به همین دلیل علاقه زیادی به آگاهی در زمینه شناخت احساسات و عواطف انسان ها در هنگام معامله دارد.
همانطور که گفته شد سوروس معاملات خود را به صورت غریزی انجام میدهد و بعد از بررسی سهم زمانی که احساس کند برای خرید یا فروش مناسب است معامله خود را انجام می دهد.
همین موضوع باعث شده تقلید از استراتژی معاملاتی وی غیر ممکن شود.
سوروس تعدادی از دولت ها را در مورد مسائل مربوط به پول ملی شان با استقامت و جیب های عمیق پر از پول خود تضعیف کرده است.
در طول بحران مالی آسیا، سروس به فهرست رو به رشد دارایی های خود افزود و مردی بود که بانک تایلند را شکست داد .
جورج سوروس دسترسی به منابع اطلاعاتی بسیار قوی دارد و همین موضوع هم در جهت موفقیتش بسیار اثر گذار بوده است.
در بازار سرمایه به دست آوردن به موقع اطلاعات و اخبار درباره یک صنعت یا شرکت می تواند در کسب سود بسیار مهم باشد.
جرج سورس میگوید: مسئله این نیست که شما چقدر درست می گوید یا اشتباه! مهم این است که وقتی اشتباه می گویید چقدر پول از دست می دهید و زمانی که درست می گویید چقدر پول به دست می آوردید؟
من به یک معامله گر بزرگ در غرایز خودم متکی هستم.
برای موفق شدن در بورس باید از زندگی بزرگان بورسی الگو بردارید و با زندگی آنها آشنا باشید.
هرکدام از آنها صاحب تجربه و دانشی بزرگ هستند که می توانند راهنمای ما در این زمینه باشند.
برای تبدیل شدن به یک معامله گر خوب علاوه بر تسلط به مباحث تحلیلی باید بتوانید در زمینه رفتارمالی درست نیزحرفه ای شوید.
یکی از ابزارها در این زمینه می تواند مطالعه زندگی افراد موفق در بورس باشد.
موفق و پرسود باشید .
نگاهی به دیگر مردان موفق بازار فارکس
جان تیلور
ایشان فارغ التحصل از دانشگاه پرینستون هستند.
جان ابتدا در بخش مالی یک بانک به عنوان تحلیلگر مشغول به کار میشود.
تنها پس از یک سال کار در بانک توانست به یک تحلیلگر بزرگ بازار فارکس تبدیل شود و موسسهای تاسیس کرد که در آن گروهی از تحلیلگران بازار فارکس مشغول به کار شدند.
این شخص موسس شرکت FX Consept است .
یکی از موفقترین شرکتها در زمینه تحلیل و مدیریت سرمایه وی به قهرمان تحلیل توسط مدلهای کامپیوتری در بازار فارکس هم مشهوریت دارد.
استنلی درایکن میلر
استنلی درایکن میلر در یک خانواده طبقه متوسط در حومه فیلادلفیا بزرگ شد و حرفه مالی خود را در سال ۱۹۷۷ به عنوان تحلیلگر نفت در بانک ملی پیتسبورگ آغاز کرد.
او به سرعت به موفقیت رسید و ۴ سال بعد شرکت خود را به نام “مدیریت سرمایه دوکین” تاسیس کرد.
در سال ۱۹۸۸ برای جورج سوروس مشغول به کار میشود و در طول این مدت بازدهی ۳۰% کسب میکند و سرمایه جورج سوروس را به اندازه یک میلیارد دلار افزایش میدهد.
وی همچنین موسس یک موسسه خیریه برای تحصیل همهی سنین نیز است.
سپس بین سالهای ۱۹۸۸ تا ۲۰۰۰ درایکن میلر به عنوان مدیر ارشد پورتفولیو با موفقیت به مدیریت سرمایه برای جورج سوروس پرداخت.
شهرت وی وقتی بیشتر شد که در کتاب پرفروش “نابغه های بازارهای جدید” از او نام برده شد.
وی پس از آنکه توانست از بحران اقتصاد جهانی سال ۲۰۰۸ جان سالم به در ببرد، صندوق سرمایه گذاری اش را تعطیل کرد چرا که مدام از طرف رسانه ها تحت فشار بود تا رکوردهای تاریخی اش را همچنان حفظ کند.
اندرو کریگر
اندرو کریگر در سال ۱۹۸۶ پس از ترک “Solomon brothers” به “Banker’s trust ” پیوست.
این شخص خیلی سریع به عنوان یک معاملهگر موفق به شهرت رسید و این شرکت به عنوان پاداش، میزان سرمایه تحت مدیریت وی را به ۷۰۰ میلیون دلار افزایش داد. رقمی بسیار بالاتر از حد معمول که ۵۰ میلیون دلار بود.
“این سرمایه بانک، وی را در موقعیت بی نقصی قرار داد و توانست از ریزش وحشتناک ۱۹ اکتبر ۱۹۸۷ سود سرشاری بگیرد که به آن دوشنبه سیاه میگویند.
وی تمرکز خود را روی دلار نیوزلند گذاشت چرا که معتقد بود در مقابل پوزیشنهای فروش (شورت سل) بسیار شکننده است.
وی با استفاده از لورج غیر معمول و بسیار بالای ۱ به ۴۰۰ روی سرمایه عظیمی که بانک در اختیارش گذاشته بود، پوزیشن فروش ( شورت سل) روی دلار نیوزلند باز کرد.
پوزیشنی که اندازهاش از کل حجم نقدینگی کشور نیوزلند بیشتر بود! در نتیجه این معامله وی ۳۰۰ میلیون دلار سود خالص برای کارفرمای خود کسب کرد و یک سال بعد در حالی که ۳ میلیون دلار پاداش گرفته بود، کمپانی را ترک کرد.
معاملات مارجین چیست؟
معاملات مارجین چیست؟ تیم توکن باز قصد دارد تا کاربران خود را با مفاهیم گسترده ی دنیای ارز دیجیتال آشنا سازد. در مباحث قبل به توضیح بخشی از این دنیای گسترده اعم از: الگوریتم الیوت، نمودار شمعی یا کندل استیک، مکدی در تحلیل تکنیکال و …. پرداختیم. در این مبحث قصد داریم به توضیح معاملات مارجین بپردازیم.
مفاهیم کلی :
مارجین چیست ؟
باید بدانیم که مارجین و معاملات آن، این امکان را به کاربران ارزهای دیجیتال می دهد که با دریافت نوعی وام از کارگزار قدرت خرید خود را بالا برده و افزایش دهند. یک معامله گر ارزهای دیجیتال قادر است با اخذ وام در صرافی مد نظر توسط معاملات مارجین، دارایی خود را افزایش دهد.
باید بدانیم در معاملات مارجین اغلب با عنوان Leverage که همان اهرم فشار تلقی می شود روبه رو هستیم. لوریج یا اهرم ابزاری است که وسیله ی آن تریدر قادر است پوزیشن یا موقعیت خود را چندین برابر کند. لوریج یا اهرم به این معنی است که در معامله باز شده سود و زیان چندین برابر می شود.
به طور مثال: اگر یک تریدر پوزیشنی با مارجین 100 به وجود آورد سود و زیان این معامله ضربدر 10 خواهد شد. در دید اول اگرچه سود این معامله جذاب است، اما باید بدانیم در عین جذابیت بسیار پر ریسک خواهد بود، زیرا در اثر انجام مارجین امکان از دست رفتن سرمایه بسیار زیاد است.
معاملات مارجین چیست؟
معاملات مارجین در بازار رمز ارزها
معامله های مارجین به طور کلی نسبت به معاملات عادی بسیار پر خطر محسوب می شوند. البته باید بدانیم این ریسک در بازار رمز ارزها به مراتب فراتر از دیگر بازارهای سنتی است. تریدر ها در معاملات مارجین باید با توجه به نوسانات قیمتی بسیار حساب شده و دقیق عمل کنند زیرا مدیریت در این این معاملات بسیار حیاتی و ضروری است.
لازمه ی ورود به این معاملات کسب مهارت های نسبتاً قوی در مباحث تحلیل تکنیکال و تحلیل فاندامنتال است. ضمن آنکه پیش از ورود به این معاملات باید رمز ارز مد نظر را به خوبی شناسایی کرده باشند.
چگونگی انجام مارجین تریدینگ
لازم است بدانیم که برای انجام یک معامله ی مارجین، نباید تمام سرمایه را درگیر کرد و تنها به بخشی از آن اکتفا کرد. به این بخش از سرمایه مختص شده به معامله Margin گفته می شود.
زمانی که تریدر تصمیم خود را مبنی بر اختصاص آن مقدار از سرمایه خود را بگیرد و به یک معامله مارجین اختصاص دهد، وارد مرحله بعدی یعنی مشخص و تعیین کردن اهرم یا لوریج می شود. اهرم یا لوریج، ضریب تعیین مارجین است. بدین صورت که کاربر چه مقدار می خواهد از مارجین استفاده کند.
به طور مثال: اگر یک تریدر 100 دلار مختص به یک معامله ی مارجین کند و قصد داشته باشد که سرمایه خود را به 1000 دلار افزایش دهد، باید لوریج یا اهرم خود را بر روی 10 تنظیم کند. مارجین تریدینگ قادر است در دو پوزیشن Short و long انجام پذیرد.
بدین صورت که معاملات لانگ همچون معاملات معمولی و با تصور آنکه قیمت افزوده می شود، تریدر به آن ورود می کند و با صعودی شدن قیمت، تریدر سود خود را از این معامله دریافت می کند. در مقابل، برخلاف معاملات لانگ، در معاملات شورت، تریدر پیش بینی می کند که قیمت رمز موضع معاملاتی خرید و فروش استقراضی ارز مورد نظر دچار ریزش و افت خواهد شد. بنابراین اقدام به گرفتن پوزیشن شورت می کند و در صورت ریزش رمز ارز مد نظر سود خود را از معامله به دست می آورد.
اما چیزی که تریدرها باید به آن توجه کنند این است که درصورتی که روند حاصله خلاف جهت پیش بینی تریدر باشد، کارگزار قادر است که با بالا رفتن ضرر معامله و رسیدن به قیمت از پیش تعیین شده، کل معامله را در جهت باز پس گیری قرض یا وام دریافت شده از سمت تریدر ببندد که در این صورت کال مارجین رخ می دهد.
تفاوت مارجین با حالت معمولی
تفاوت اصلی مارجین با حالت معمولی آن است که در حالت معمول، با خرید یک رمز ارز در بازار صاحب آن خواهید بود. زیرا هزینه ی آن رمز ارز را پرداخته نموده اید و بدهکار کسی نیستید. اما در حالت مارجین تریدر برای انجام معاملات خود از کارگزار به نوعی وام یا قرض دریافت کرده که در این صورت بدهکار خواهد بود و مالکیتی بر روی دارایی نخواهد داشت مانند هر وام دریافتی، مارجین را هم در پایان معامله ی خود باید تسویه کنید.
به طور کلی در معاملات مارجین، کاربر فقط ارزش دارایی را معامله خواهد کرد و مالکیتی بر روی آن نخواهد داشت.
این گونه معاملات مارجین به معاملات CFD نیز معروف است.
بنابراین باید این موضوع را نیز بدانیم، زمانی که کاربر مالک دارایی نباشد، مالیاتی هم به آن تعلق نمی گیرد.
معاملات مارجین چیست ؟
انواع معاملات مارجین
برای صورت پذیری معاملات مارجین به طور کلی می توان از دو روش بهره جویی کرد که عبارتند از:
حالت خرید استقراضی:
در این حالت (لانگ پوزیشن) همچون حالت معاملات عادی عمل می کند. بگونه ای که خرید در هنگام نزولی بودن صورت پذیرفته و در هنگام صعودی شدن قیمت به فروش می رسد. در خرید استقراضی تصور بر صعود قیمت رمز ارز، برای کسب سود است.
حالت فروش استقراضی:
در این حالت بر خلاف حالت قبلی، معامله گر زمانی به سود دست خواهد یافت که روند قیمت نزولی باشد. ضمن آنکه در این شرایط معامله گر به فروش رمز ارزهایی می پردازد که فعلا مالکیت آن ها را ندارد.
کال مارجین
کال مارجین به وضعیتی اطلاق می شود که میزان ضرر و زیان در یک معامله مارجین بیش از حد مجاز (30% وجه تضمین اولیه) شده و کارگزار قادر است که با بالا رفتن ضرر معامله، کل معامله را در جهت باز پس گیری وام دریافت شده از سمت تریدر ببندد که در این صورت به آن Call Margin گفته می شود.
تریدری که در وضعیت مارجین کال قرار دارد، ملزم است تا حداکثر یک ساعت پس از شروع به کار بازار( فارکس) وجه جبران کننده را به حساب عملیاتی خود واریز نماید یا به میزان لازم پوزیشن های خود را آفست کرده یا ببندد.
معاملات مارجین چیست؟
زمان در معاملات مارجین
در معاملات مارجین زمان سررسید وجود ندارد و کاربر تا زمانی که تمایل و نیاز داشته باشد قادر خواهد بود با پرداخت بهره، پوزیشن خود را باز نگهداری کند. اما چیزی که باید به آن دقت و توجه نمود، میزان ضرر و زیان در معامله ها است.
اگر میزان ضرر و زیان حاصله به موجودی کاربر نزدیک باشد، نیازمند باز نگه داشتن پوزیشن و افزایش موجودی اولیه است تا ریسک و خطر معامله به حداقل برسد.
مزایا و معایب
معاملات مارجین نیز دارای مزایا و معایبی است، که در ذیل به طور مختصر به شرح آن ها میپردازیم.
مزایا:
•چندین برابر شدن سود حاصله از معاملات
•امکان توزیع سرمایه
•گرفتن چندین پوزیشن به صورت همزمان
•در صورت داشتن یک حساب مارجین تریدر ها قادرند بدون نیاز به مبلغ های سنگین فوراً یک معامله را شروع کنند.
موضع معاملاتی خرید و فروش استقراضی
صعود پرشتاب بازار سهام در هفته گذشته نیز ادامه یافت و شاخص کل توانست با جهش ۹/ ۳ درصدی در ارتفاع جدید ۴۲۷ هزار واحد بایستد. همچنان هجوم پرقدرت نقدینگی سهامداران تازهوارد مهمترین محرک رونق بورس تهران است. در این میان، سرانجام پس از ماهها تاخیر، فرابورس میزبان یک عرضه اولیه به ارزش ۸۴ میلیارد تومان بود.
بیش از یک میلیون و ۱۹۷ هزار کد معاملاتی (نفر) در این عرضه اولیه شرکت کردند. پیش از این رکورد مشارکت ۹۲۸ هزار نفر بود که اکنون جهش قابل توجهی را همگام با اوجگیری ارزش معاملات سهام شاهد هستیم. در حالی مشارکت در بورس میلیونی شده است که انعطاف لازم از سوی سیاستگذار کلان اقتصاد و همچنین مدیران بورسی برای تطبیق خود با شرایط جدید مشاهده نمیشود. سرعت تحولات به حدی زیاد است که هسته معاملاتی را ماهها قبل جا گذاشته و کُندی روند رسیدگی به این سیستم نیز مشهود است. این در شرایطی است که استقبال گسترده از بازار سهام فرصتی استثنایی را نه تنها پیش روی بورس، بلکه برای کل اقتصاد کشور فراهم آورده است. بنابراین در بازاری که توان جذب عرضههای موضع معاملاتی خرید و فروش استقراضی اولیه چند هزار میلیارد تومانی را دارد، اقدام روز سهشنبه گرچه مثبت است، اما اثر چندانی بر عطش بورسبازان نخواهد داشت.
شاخص کل بورس تهران هفته گذشته را با رشد نزدیک به ۴ درصدی به پایان رساند. میانگین ارزش معاملات روزانه طی هفته گذشته از ۳۶۰۰ میلیارد تومان عبور کرد. بورس تهران در معاملات خرد روز یکشنبه گذشته ارزش بیش از ۴۶۰۰ میلیارد تومان را تجربه کرد، در این روز تاریخی ارزش معاملات خرد بازار سهام کشور از ۶۸۰۰ میلیارد تومان نیز عبور کرد. آنچه مشخص است نقدینگی فعلا قصد عقبنشینی از بازار سهام را ندارد (البته جز ظواهر ادله دیگری در دست نیست) و هجوم یک میلیون و ۱۹۷ هزار نفر برای خرید عرضه اولیه سهام در معاملات آخرین روز معاملاتی هفته گذشته از نکات چشمگیر بود که این موضوع را تایید میکند. درحالیکه ارزش معاملات سهام سطوح بالای ۳ و ۴ هزار میلیارد تومان را نیز در نوردیده، عرضه اولیه که بهصورت کلی حدود ۸۴ میلیارد تومان نقدینگی جذب کرده است واقعا اثر آنچنانی بر کاهش عطش بازار سهام ندارد. البته همین عرضه اولیه نیز غنیمت است و پس از چند ماه که در فضای خشک بازار سرمایه و عطش بالای نقدینگی، که صعود بیمحابای سهام را رقم زد، سرانجام یک عرضه اولیه در بورس تهران انجام شد جای خوشحالی است اما واقعا در برابر پتانسیلی که در بازار سهام کشور وجود دارد با چنین عرضه اولیه کوچکی واقعا نباید انتظار اتفاق عجیبی داشت. برخی اوقات حل بعضی از مشکلات در بورس تهران چنان بدیهی است که سایر افراد به ما میگویند شاید واقعا مشکل عمدهای پشتپرده وجود دارد که مدیران سازمان بورس اینچنین با طمانینه و کُند عمل میکنند. شاید واقعا دستهایی پشت پرده است که اجازه نمیدهد از ظرفیتهای ویژهای که در شرایط کنونی بورس تهران برای اقتصاد کشور ایجاد کرده است، آن هم در یکی از سختترین شرایط اقتصاد کشور در سالهای اخیر، استفاده شود. واقعا ما در خواب هم نمیدیدیم که ارزش معاملات بورس از هزار و ۲ هزار میلیارد تومان عبور کند اما چرا با وجود مشاهده ارزش معاملات بیش از ۶ هزار میلیارد تومانی در بازار سهام کشور همه دست روی دست گذاشتهاند تا ببینند عاقبت چه میشود. بار دیگر اصرار میکنیم که به جای دنبال کردن قیمت سهام یا صعود و نزول نماگر اصلی بورس و بهجای ارسال پیامک بار دیگر وظایف خود را در قبال بازار با سرعت و دقت بیشتری انجام دهید.
باید بپذیریم گرچه چندین ماه است که میان صحبتهای سران دولتی حرف از بورس و سرمایهگذاری در بازار سهام کشور میشود اما خیلی خوشبینانه است که فرض کنیم تفکر بعضا اشتباهی که نسبت به بورس و سهام بهعنوان نمادی از سرمایهداری در ذهن برخی از آنها شکل بسته از بین رفته است؛ به قولی همچنان دل مدیران با بورس صاف نشده است. با این حال لازم است به مدیران دولتی که چند دهه است اقتصاد کشور را اداره کردهاند گفته شود مگر بهدنبال مشارکت همگانی در اقتصاد کشور نبودیم؟ مگر رویه خصوصیسازی با شکست مواجه نشد؟ آیا جایی بهتر از بورس با مشارکت بیش از یک میلیون نفر وجود دارد که بتواند در ساختار بازار، سهام را میان عموم توزیع کند و اجازه دهد بازار در این خصوص تصمیمگیری کند؟ درحالی ارزش بازار یکی از شرکتهای قدیمی و بهنام (هپکو) به دو برابر ارزش بلوک سهام رسیده (که شما برای عرضه اطلاعیه دادهاید) و طی ماههای اخیر صفهای خرید سنگین را دارا بوده است که اگر تفکری صلب و دولتی حاکم نبود، بخشی از ۶۲ درصد بلوک هپکو را در بازار خرد عرضه میکرد و از این طریق هم تامین مالی لازم انجام میشد و همچنین با کاهش ارزش بلوک امکان فروش بلوک مدیریتی تسهیل میشد. حتی اگر فضای سفتهبازی و حبابوار برای سهمی شکل گرفته است میتوان از آن استفاده بهینه داشت. بهتر است نگرش خود را تغییر داده و از موقعیتی که بورس برای اقتصاد کشور فراهم آورده، استفاده ببریم.
این داستان تکراری است اما تا زمانی که اثری در واقعیت نداشته باشد بهتر است آن را تکرار کنیم. بیش از ۵۰ سال از عمر بورس تهران میگذرد. عمر بورس تهران از بسیاری از بورسهای منطقه و غیرمنطقهای طولانیتر است. اما همانطور که در بخش قبل نیز اشاره شد باید بپذیریم که هیچ زمان به بورس در اقتصاد ایران بها داده نشد و همچنان نیز براساس شواهدی که از رفتار سیاستگذاران اقتصاد کشور مشاهده میشود، ارزشی که باید را برای بورس قائل نیستند.
با همه اینها اما سرانجام این فعال اقتصادی بود که بهدنبال یک شوک بزرگ اقتصادی با یک فاز تاخیر به سمت بورس جذب شد. اما چرا میگوییم نیمه سخت ماجرا حل شده است بورس مکانیزم سختتری از جذب سرمایهگذار در بانک را دارا است و به همین دلیل از روزهای نخستی که بورس در اقتصاد کشور راهاندازی شده بود این دغدغه وجود داشت که راهی برای آشنایی عمومی با بازار سهام پیدا شود و عموم را با موقعیتهای کسب سود در بورس آشنا کرده و در عین حال از فواید آن برای اقتصاد کشور نیز سخن بسیار میگفتند. در شرایط کنونی نقدینگی سنگینی به سمت بورس روانه شده است و بورس به یکی از گزینههای اصلی سرمایهگذاری میان عموم جامعه تبدیل شده است. گرچه این رویه و هجوم افراد نابلد به بورس ریسکهای زیادی را بهدنبال دارد اما بهصورت مشخص این موقعیت ویژه و منحصربهفرد را میتوان به مجرای مطلوب خود هدایت کرد. پس از ۵۰ سال موقعیت طلایی بورسی نصیب اقتصاد کشور شده است اما با وجود تاکید چندین و چندباره کارشناسان مختلف و تمنای رسانههای مختلف، بهنظر میرسد مدیران اقتصادی و بورسی کشور یک گوش را در و گوش دیگر را دروازه کردهاند.
بیش از سه ماه از عرضه اولیه «وآوا» با ارزش حدود ۳۲ میلیارد تومانی میگذرد و روز سهشنبه یک عرضه اولیه به ارزش ۸۴ میلیارد تومان انجام شد؛ منظور از «ارزش»، کل سهام عرضهشده است، توصیه میشود که امروز در پیشگشایش بازار و در لحظات نخست ثبتسفارش برای «فروی» ارزش صف خرید را نیمنگاهی داشته باشید زیرا پس از اتفاقی که برای «وآوا» رخ داد بعید نیست که صف خریدی به اندازه کل ارزش بازار شرکت ذوب روی اصفهان را شاهد باشیم. آیا واقعا تمام ظرفیت اقتصاد دولتی کشور ما همین است؟
مدیران اقتصادی به نوعی رفتار میکنند که خود نیز باورشان شده که بین یک نهاد عمومی و نیمهدولتی با شرکت دولتی تفاوت بسیاری وجود دارد، درحالیکه همچنان کنترل بسیاری از این شرکتها در دستان خود دولت یا نهادهای حاکمیتی است. دقیقا به همین دلیل است که عنوان میکنیم مدیران حکومتی و دولتی گرچه در کلام بهصورت ضمنی از بورس حمایت میکنند، اما در عمل مورد خاصی مشاهده نمیشود، وگرنه چرا نباید با حکمهای حکومتی مدیران بخشهای مختلف اعم از بانک، نهادهای دولتی، نظامی و نیمهدولتی و نهاد عمومی بزرگ را مجبور به عرضه سهام در اختیار خود کنند و به رویه معیوب بنگاهداری در اقتصاد کشور پایان دهند. چرا نباید هر چه سریعتر موضع معاملاتی خرید و فروش استقراضی شرکتهای این حوزه را اجبار کنند که در بورس عرضه شوند. شفافیت، تامین مالی برای این نهادها، افزایش مشارکت عمومی در اقتصاد کشور و تمرکززدایی از بخشهای وابسته به دولت و حاکمیت و امکان معرفی عمومی شرکتها (جنبه تبلیغاتی که همیشه درخصوصیسازی مغفول مانده است) از جمله مزایای این اتفاق است. بر این اساس باید بگوییم گرچه در ابتدا به نظر میرسید نیمه سخت ماجرا افزایش مشارکت و جلب نظرات عمومی در بورس باشد، اما در واقع بهنظر میرسد نیمه سخت ماجرا سیستم سلبی است که انعطاف لازم را در مسیر توسعه بورس تهران دارا نیست.
درحالی تا به اینجای گزارش درخواست ملتمسانهای برای تحول نگرش نسبت به بورس و توسعه بازار سرمایه داشتیم که بورس تهران فعلا با یک مشکل اساسی مواجه است. مشکل سیستم معاملاتی هر روز بیشتر از قبل خود را نشان میدهد. به نظر میرسد باید به فکر راهحل اساسی برای این مشکل بود، زیرا این مشکل همان توفیقی که تاکنون بورس تهران کسب کرده را نیز میتواند از بین ببرد. برخی شنیدهها حاکی از این موضوع است که سیستم معاملاتی کنونی بورس تاب این تعداد از معاملهگر و این حجم از معاملات را دارا نیست. بر این اساس درحالیکه کارشناسان بر نیاز شدید برای هسته معاملاتی تازه تاکید میکنند که از موانع خودساخته در برابر این موضوع اخباری به گوش میرسد.
اطلاعات دقیقی در این خصوص در دسترس نیست و هر چه هست شواهد موجود از وضعیت سیستم معاملاتی و عدم امکان ارسال سفارشهای خرید و فروش و همچنین برخی از نقدهای کارشناسی در این خصوص است. گرچه در ظاهر بورس فعلا خیال اصلاح ندارد و حجم نقدینگی نیز به خوبی از سهام حمایت میکند اما باید گفت مشکلات اگر ادامهدار باشد و نگرانی از سیستم معاملاتی فراگیر شود میتواند اثر سوء خود را در بازار سهام کشور نشان دهد. بر این اساس شاید باید پیش از هر چیز به سیستم معاملاتی رسیدگی شود تا از مشکلات سنگینی که میتواند در نتیجه قفل سیستم معاملاتی به بورس تهران ضربه وارد کند جلوگیری شود.
طی روزهای اخیر اخبار بیشتری درخصوص فروش تعهدی منتشر شده است و براساس شنیدهها احتمال راهاندازی این مکانیزم معاملاتی تا قبل از پایان ماه یا سالجاری وجود دارد. در فروش استقراضی شما از مالک یک شرکت، سهامش را قرض میگیرید و در بازار به فروش میرسانید و در پایان نیز این سهم را از بازار میخرید و به مالک سهام بازمیگردانید. همچنان از نظر ما خیلی دشوار است که بخواهیم امید داشته باشیم که مدیران خسته و سنتی شرکتهای بورسی به چنین مکانیزمی تن بدهند اما امیدواریم این موضوع در کل بازار سهام کشور هر چه سریعتر توسعه یابد زیرا یکی از کلیدهای افزایش عمق بازار سهام کشور را میتوان در فروش استقراضی مشاهده کرد.
اما همیشه برای اینکه در یک بازار امکانپذیر بودن یک مکانیزم را بسنجید بهترین راهکار از نگاه نگارنده این است که نفع افراد درگیر در این ساختار را به دقت دنبال کنیم، زیرا اگر سود و نفعی در میان باشد قطعا خود افراد به سمت آن کشیده میشوند و در آنجا است که کارساز خواهد بود. در فروش تعهدی بنا است که مالک عمده یا بخشی از سهام یک شرکت، گرچه همچنان مالک باقی میماند، سهام خود را به سرمایهگذار دیگری قرض بدهد که استقراضکننده سهام را ارزنده نمیداند و بر این اساس در سهام موقعیت فروش میگیرد. در این میان مالک سهام وجه حاصل از فروش استقراضی سهام خود را دریافت میکند و میتواند آن را تا تاریخ اعمال قرارداد در مکانهای مناسب سرمایهگذاری کرده و روی آن سود شناسایی کند. در این بخش کارگزاران نقش بازاریابی را خواهند داشت و بهدنبال این موضوع هستند تا برای کسب کارمزد معاملاتی قراردادی را میان استقراضکننده سهام با مالک ایجاد کنند. فروشنده سهام استقراضشده نیز با هدف اینکه سهام بنا است مسیر نزولی را در پیش بگیرد در قیمتی اقدام به فروش سهام میکند و در اینجا مبلغی بابت وجه تضمین نزد کارگزار قرار میدهد تا اگر رویه خلاف نظراتش پیش رفت (سهام صعود کرد) بتواند تعهدات خود در قبال مالک و خریدار سهم را اجرا کند. بقیه ماجرا به مکانیزم بازار بازمیگردد و اگر شخصی اعتقاد دارد سهامی ارزنده است احتمالا به خرید خود ادامه میدهد و اینجا به جدال با فروشندگان سهم چه نسیه و چه نقد میروند. برای بورس تهران که شناوری سهام به شدت پایین است این موضوع میتواند در ایجاد رویه منطقی و واقعی شدن قیمتها کمک زیادی کند. اما احتمال اینکه از این ابزار تنها نامی در بورس تهران برای دلخوش شدن تحلیلگران وجود داشته باشد اصلا کم نیست. چرا مدیر یک هلدینگ نیمه دولتی باید به خود این زحمت را بدهد و سهام در اختیار خود را برای کسب سود بیشتر (حاصل از سرمایهگذاری وجوه) در اختیار بقیه قرار بدهد تا آنها در بازار بفروشند. اگر واقعا نظر استقراضکننده سهام درست باشد که به کاهش ارزش پرتفو هلدینگ تمام میشود و واقعا دور از انتظار است مدیران یک هلدینگ دولتی و نیمه دولتی و عمومی جسارت این کار را داشته باشند. درحالیکه جسارت لازم میان مدیران سازمان بورسی چه برای موارد پایه مانند بهروزرسانی هسته معاملات یا گزارشدهی دقیق از وضعیت عمومی بورس به مقامات بالاسری وجود ندارد نباید از مدیران شرکتهای بورسی با فضای دولتی حاکم انتظار حرکت اینچنین جسورانه را داشت. بر این اساس احتمالا از فروش استقراضی نیز تنها نامی در بورس تهران شنیده میشود حال اگر هسته معاملات بورس تهران با حال ناخوش فعلی خود توان کشش شرطهای جدید را در معاملات داشته باشد.
ویروسی که از ووهان چین کار خود را آغاز کرده است در شرایط کنونی در بسیاری از کشورها مشاهده شده است. با توجه به این موضوع که این ویروس به مرزهای کشور نیز نزدیک شده به شدت باید رعایت اصول بهداشتی را مدنظر قرار داد. اما همین ویروس علاوه بر اثرات جانبی، اثرات مالی سنگینی نیز بر اقتصاد جهان داشته است. درحالیکه پس از فاز نخست توافق تجاری آمریکا و چین انتظار برای بهبود فضای بازار جهانی وجود داشت و بعضا نشانههایی از آن در قیمت فلزات مانند مس نیز مشاهده شده بود فعلا بازارهای مالی نیز با این ویروس درگیر شدهاند. مس حدود ۷۰۰ دلار از سقف هفتههای اخیر خود ریزش داشته است، نفت نیز از ۷۰ موضع معاملاتی خرید و فروش استقراضی دلار به کمتر از ۵۸ دلار در هر بشکه رسیده است. فعلا ویروس کرونا نبض بازار جهانی را در دست گرفته است و در این میان برخی عنوان میکنند که با توجه به واکنش شدید قیمت کالاها اگر خبر خوشایندی برای مقابله اساسی با این ویروس منتشر شود احتمال اینکه افت قیمتی اخیر در بازار کالایی به سرعت جبران شود وجود دارد. شاید بر همین اساس است که فعلا بورس تهران به کرونا بیتوجه است و شاید هم میداند که اگر سهام برخی از شرکتها بخواهد مسیر نزولی را در پیش بگیرد صندوق حمایت از بازاری وجود دارد که چشمبسته به خرید سهام میپردازد و مانع از افت شدید سهام میشود و شاید هم همان سناریو جولان افسارگسیخته نقدینگی (شما بخوانید خط و نشانهای معنادار نقدینگی برای سیاستگذار اقتصاد و بورس) فعلا نبض معادلات را در دست گرفته است.
موضع معاملاتی خرید و فروش استقراضی
پایان بهمن ماه؛ وعده جدید راهاندازی فروش استقراضی
به گزارش صبح تازه : زمزمههای راهاندازی اختیار معاملات و خرید و فروش استقراضی از سال ۱۳۹۵ به گوش میرسد و از آن زمان…
تذکر به حناچی درباره تاکسیهای اینترنتی و راهاندازی مترو هشتگرد
به گزارش صبح تازه : عضو هیأت رئیسه شورای شهر تهران از پذیرش مسئولیت راهاندازی مترو هشتگرد توسط شهردار تهران انتقاد…
راهاندازی کمپین “موتورسوار خوب ” در شهر
به گزارش صبح تازه : معاون امور اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران گفت: کمپین “موتورسوار خوب ” قصد دارد با هدف هویت بخشی و…
راهاندازی موزه دکتر حبیبی در باغ فردوس
به گزارش صبح تازه : شهردار منطقه یک از راهاندازی موزه “دکتر حبیبی” در محله باغ فردوس خبر داد. سید حمید موسوی در…
راهاندازی میادین میوه و ترهبار در همه استانها
به گزارش صبح تازه : قائم مقام وزیر صمت در امور بازرگانی در نامهای به استانداران سراسر کشور با بیان اینکه موضوع…
راهاندازی آزمایشی سامانه قطع جریان گاز در زمان زلزله در تهران
به گزارش صبح تازه : سامانه قطع جریان گاز در هنگام وقوع زلزله که از سوی پژوهشگاه زلزله و بخش خصوص طراحی و ساخته شده،…
راهاندازی سومین گرمخانه زنان در پایتخت
به گزارش صبح تازه : معاون امور اجتماعی و امور فرهنگی شهرداری تهران از راه اندازی سومین گرمخانه زنان واقع در پهنه شرق…
چقدر سرمایه برای راهاندازی استارتآپ لازم است؟
به گزارش صبح تازه : یک مقام مسئول در بیمه مرکزی ضمن اعلام فعالیت ۱۶۳ استارت آپ در صنعت بیمه گفت: برای راهاندازی…
بورس بینالملل تا پایان امسال راهاندازی میشود/تولید ارزهای دیجیتال در مناطق آزاد؛ به زودی
به گزارش صبح تازه : مدیرعامل منطقه آزاد کیش اعلام کرد: مقدمات بورس بینالملل در دولت در حال انجام است و تا پایان سال…
ضرورت راهاندازی اتحادیه پرورشدهندگان میگو در قشم
به گزارش صبح تازه حمیدرضا مومنی در دیدار با جمعی از فعالان و سرمایهگذاران حوزه شیلاتی به ویژه پرورشدهندگان میگو در…
دیدگاه شما