بورس سال آینده به کدام سمت می رود؟
کمتر از یک هفته تا پایان سال۱۴۰۰ باقی مانده است و بورس که در دو سال اخیر، نرخ های بازدهی سه رقمی را برای سرمایه گذاران به ارمغان آورده بود، حالا تنها ۲ درصد از نقطه شروع سال فاصله گرفته است و به نظر می رسد پرونده این سال با سود اندک بسته شود.
به گزارش بیداربورس به نقل از دنیای‌اقتصاد، به گفته بیش از ۴۰کارشناس که در نظرسنجی شرکت کرده‌اند، انتخابات ریاست‌جمهوری، بودجه و مذاکرات احیای برجام از مهمترین رخدادهای تالار شیشه‌ای در سالی بود که رو به پایان است و حالا پس از سپری شدن یک دوره رکود فرسایشی ۵۲۰ روزه، پرسش اساسی این است که چشم‌انداز بورسی سال۱۴۰۱ چگونه است و آیا بازار سهام موفق به عبور از فاز رخوت می‌شود؟
برای پاسخ به این سوالات لازم است عوامل چهارگانه شامل آینده کامودیتی‌ها، سیاست‌های پولی، نرخ ارز و ارزش‌گذاری سهام مورد کندوکاو قرار گیرند. بر مبنای بررسی‌های انجام‌شده انتظار می‌رود بورس در سال۱۴۰۱ با زمینه مساعدتری نسبت به سال جاری برای رونق، روند صعودی ملایمی را تجربه کند.
بورس تهران در حالی به روزهای پایانی آخرین ماه فعالیت در قرن جاری شمسی نزدیک می‌شود که شاخص‌کل کمی از محدوده آغاز سال (یک‌میلیون و ۳۰۷هزار واحد) فاصله گرفته و به‌نظر می‌رسد پرونده این سال‌با سود اندک بسته خواهد شد. به‌طور کلی، در اقتصادهای با رشد نقدینگی و تورم دو رقمی، ثبت بازدهی منفی به ارز آن کشور در سهام پدیده‌ای نادر است و بورس تهران هم از این قاعده مستثنی نیست.
در همین راستا، در طول دوره فعالیت این بازار بعد از انقلاب تنها در ۵ سال بازدهی منفی ثبت‌شده است. تجربه رکود عمیق سهام در حالی روی میدهد که در دو سال‌قبل (۹۸ و ۹۹)، در رویدادی بی‌سابقه، بازدهی سه‌رقمی به واحددرصد حاصل شده بود. نگاهی به گذشته نشان میدهد که دوران منفی بازار سهام معمولا پس از سال‌های با سود سه رقمی یا نزدیک به آن اتفاق افتاده است؛ از این‌رو، عملکرد سالجاری با عنایت به تجربه تاریخی چندان غیرمنتظره نبود.
حال پس از سپری‌شدن این دوره فرسایشی رکود، پرسش اساسی این خواهد بود که چشم‌انداز سال۱۴۰۱ چگونه است و آیا بورس تهران موفق به عبور از دام رخوت می‌شود؟ برای پاسخ به این سوال از منظر بنیادی، ذیلا به چهار عامل موثر بر فضای سرمایه‌گذاری در سهام و سودآوری شرکت‌ها پرداخته شده و در پایان هم نتیجه‌گیری ارائه‌شده است.
*قیمت‌های جهانی کالا
وضعیت بورس تهران به‌ویژه در ۱۵ سال‌اخیر همگام با ورود پرشمار شرکت‌های بزرگ معدنی، فلزی، پتروشیمی و پالایشی ارتباط مهمی با روند قیمت مواد خام در سطح جهانی پیدا کرده است. در این میان، بررسی قیمت نفت علاوه‌بر تاثیرگذاری مستقیم بر صنعت پالایشی و پتروشیمی، به سبب ایفای نقش پر رنگ در تامین بودجه دولت به‌عنوان بزرگ‌ترین کارفرمای کشور از اهمیت بسزایی برخوردار است.
در حال‌حاضر، تلفیق سه عامل اصلی شامل بحران اوکراین، احیای شتابان تقاضای حمل‌ونقل پس از کرونا و نیز کمبود سرمایه‌گذاری در کشورهای نفت‌خیز موجب شده تا ارزش هر بشکه طلای‌سیاه پس از ۷ سال‌به بیش از ۱۰۰ دلار صعود کند. علاوه‌بر این، طولانی‌شدن مذاکرات مربوط به احیای برجام و تداوم تحریم‌های نفتی ایران موجب‌شده تا بازار از یکی از منابع مهم عرضه محروم بماند.
به باور دغدغه های چهارگانه بازار سهام کارشناسان، پایداری قیمت نفت سه رقمی در کوتاه‌مدت بیش از هر چیز به سرنوشت بحران اوکراین و رفع تحریم‌های ایران بستگی دارد. بانک آمریکایی گلدمن‌ساکس (که به‌طور نسبی پیش‌بینی‌های بهتری درخصوص قیمت نفت در گذشته داشته) قبل از بحران اوکراین تخمین زده بود که با ورود ایران به بازار، ۸۵ دلار و بدون آن ۹۵ دلار در هر دغدغه های چهارگانه بازار سهام بشکه، میانگین تعادلی نرخ در سال۲۰۲۲ باشد.
از منظر سایر کامودیتی‌ها نیز توجه به شاخص کالایی بلومبرگ که سبد متنوعی از مواد خام را پوشش میدهد راهگشاست. نمودار شاخص مزبور نشان میدهد که متوسط قیمت کالاها به دلار در دو سال‌گذشته بیش از دوبرابر شده و هم‌اکنون برای تحویل فوری کالاها در حداکثر نرخ کل تاریخ واقع شده است.دغدغه های چهارگانه بازار سهام
برای پیش‌بینی افق سال‌آینده در این حوزه باید به دو نکته توجه داشت. نخست اینکه کشور چین به‌عنوان بزرگ‌ترین متقاضی و واردکننده کامودیتی در جهان، انتخاب دبیرکل حزب و رهبر سیاسی این کشور برای پنج سال‌آینده در اواسط پاییز۱۴۰۱ را پیشرو دارد.
ناظران بر این باورند که به‌رغم مشکلات فزاینده مربوط به رشد نامتعارف بدهی‌ها و حباب قیمت دغدغه های چهارگانه بازار سهام مسکن چین، سیاستگذاران در این کشور نهایت اهتمام خود مبنی‌بر حفظ آرامش اقتصادی و رونق نسبی تا پیش از این رویداد مهم سیاسی را به هر قیمت به‌کار خواهند بست. در همین راستا، در ماه‌های اخیر مجموعه‌ای از سیاست‌های انبساط پولی و سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها پیگیری شده که مانع از افت تقاضای چین برای کامودیتی‌ها در کوتاه‌مدت است.
از سوی دیگر، مساله اوکراین و تحریم روسیه نیز مانع از عرضه عادی بخش مهمی از کالاهای کشاورزی و فلزی و فرآورده‌های انرژی به بازارهاست. در این میان، سیاست انقباض پولی در آمریکا و اروپا تنها مانع بر سر ادامه رشد کامودیتی‌ها به‌شمار می‌رود که احتمالا با تداوم فشارهای تورمی تشدید خواهد شد.
نگاهی به شاخص اوراق پیش‌بینی‌کننده تورم نشان میدهد که میانگین این متغیر در آمریکا از نگاه بازار در افق ۵سال آتی در محدوده سه‌درصد قابل‌تحقق است که به مراتب کمتر از نرخ کنونی (۵/۷درصد) است.
به‌عبارت دیگر، انتظار می‌رود تا فشارهای فزاینده تورمی موقت بوده و شاهد تعدیل قابل‌ملاحظه شتاب رشد قیمت‌ها در میان‌مدت باشیم. با جمع‌بندی موارد فوق می‌توان گفت در افق سال‌آینده، به‌ویژه در نیمه نخست سال، احتمالا نرخ‌های بالای موادخام قابلیت حفظ خواهند داشت اما با عبور از فصل تقاضای چین و کاهش آثار تنش‌های ژئوپولتیک و نیز پیگیری سیاست‌های انقباضی پولی در غرب، زمینه تعدیل عمومی نرخ‌ها به‌ویژه از زمستان آینده فراهم می‌شود.
*سیاست‌های پولی
سیاست پولی بانک‌های مرکزی در زمره مهمترین عوامل اثرگذار بر بازار دارایی‌های ریسک‌پذیر در سراسر دنیا است. خروجی سیاست پولی در نرخ بهره تجلی می‌یابد و بانک‌های مرکزی از طریق تنظیم درجه انبساط پایه پولی، بر این متغیر کلیدی اعمال کنترل می‌کنند.
در ایران، نرخ سود ابزارهای بدهی و سپرده‌ها در طول زمان از نوسانات پردامنه‌ای برخوردار نبوده و به‌رغم فراز و فرود تورم، نرخ سود سپرده‌ها و ابزارهای با درآمد ثابت اغلب اوقات در محدوده ۱۸ تا ۲۲درصد نوسان کرده است.
در این میان، برخی دوره‌های کوتاه وجود داشته که به دلیل انبساط قابل‌ملاحظه پایه پولی (نظیر بهار سال‌گذشته) یا انقباض این عامل (نظیر سال۹۲ و ۹۳) نرخ‌ها از دالان مزبور چنددرصد فاصله گرفته اما دوباره پس از مدتی به همان محدوده بازگشته‌اند.
حفظ نرخ سود در یک بازه مشخص بدون توجه به تحولات تورمی موجب می‌شود تا در شرایط اوج‌گیری قیمت‌ها و انتظارات تورمی، مانند سال‌گذشته، سیاستگذار پولی ناگزیر از افزایش نامتعارف پایه پولی به‌منظور حفظ نرخ‌های سود در محدوده کمتر از تعادلی باشد و از این رهگذر با ریسک فروافتادن به ورطه تورم‌های بزرگ و آشفتگی تمام‌عیار اقتصادی مواجه شود.
خوشبختانه، با تغییر نسبی رویکرد بانک مرکزی از یک‌سو و از طرف دیگر افزایش درآمدهای نفتی دولت، کاهش کسری‌بودجه و تعدیل انتظارات تورمی ناشی از احتمال احیای برجام، فشار بر پایه پولی کمتر شده و رشد نقدینگی نیز پس از ثبت رکوردهای تاریخی بیش از ۴۰درصد (بالاترین رقم بعد از انقلاب) در مسیر کاهشی قرار گرفته است.
در این فضا، نرخ سود واقعی که عبارت از بازدهی قابل کسب از محل سرمایه‌گذاری در اوراق بدهی دولتی پس از کسر تورم سالانه است، در حال افزایش است. به‌رغم این روند، به دلیل اجتناب سیاستگذاران از افزایش نرخ سود در فضای چسبندگی تورم بالا، سود واقعی (تورم‌زدایی شده) اوراق بدهی در سال‌آینده احتمالا کماکان در محدوده منفی باقی خواهد ماند.
به این ترتیب با فرض تورم ۲۵درصدی ۱۴۰۱ (که با فرض تعمیم تورم ماه‌های اخیر به سال‌آینده قابل‌تحقق است) در کنار ثبات نرخ سود ۲۲درصدی اوراق بدهی، بازدهی این سرمایه‌گذاری معادل منفی سه‌درصد به‌دست می‌آید. ترجمان وضعیت مزبور برای بازار سهام عبارت از یک دوره متفاوت از سال‌های ۹۲ تا ۹۶ است که طی آن سود واقعی بالای سپرده بانکی فشار زیادی بر ارزش‌گذاری سهام وارد می‌کرد.
از این منظر، هرچند در سال‌آینده از نرخ‌های سود واقعی منفی نامتعارف دو سال‌گذشته در حوزه اوراق با درآمد ثابت خبری نخواهد بود اما جهت‌گیری سیاست پولی احتمالا به گونه‌ای نیست که با مثبت‌شدن سود واقعی اوراق، امکان رونق سهام در افق سال‌آینده به کلی سلب شود.
*نرخ ارز
به دلیل ماهیت صادرکننده فعالیت در بخش مهمی از شرکت‌های بورس در کنار تاثیرپذیری قیمت کالاهای داخلی از مشابه خارجی، نرخ برابری ارز به یکی از مهمترین عوامل تعیین‌کننده سودآوری و به‌تبع آن رونق سهام تبدیل شده است. با قیمت کنونی نفت، ارز اکثر کشورهای صادرکننده محصول مزبور در شرایط ثبات یا تقویت قراردارد.
دامنه تاثیرگذاری مثبت قیمت‌های جاری نفت به اندازه‌ای است که حتی در کشورهای با سیاست‌های آشفته اقتصادی نظیر ونزوئلا نیز ارزش پول ملی چند ماهی است در ثبات کامل به‌سر می‌برد. در ایران، محدودیت فروش نفت و دسترسی به منابع آن به دلیل تحریم‌ها کماکان یک عامل مداخله‌گر مهم است که علاوه‌بر تاثیرگذاری بر درآمدهای نفتی، از محل رشد انتظارات تورمی و ایجاد تقاضای احتیاطی بر قیمت دلار موثر است.
در شرایطی که به هر دلیل توافق سیاسی در وین محقق نشود طبیعتا حفظ ثبات ریال به‌رغم نرخ‌های فعلی نفت با چالش مواجه خواهد شد، اما در حال‌حاضر، نظر اکثریت کارشناسان سیاسی مبتنی بر احتمال حصول توافق و بازیابی درآمدهای نفتی در آینده نزدیک است که به‌معنای شانس اندک تضعیف ارزش ریال در سال‌آینده خواهد بود.
مدل‌های مبتنی بر برابری قدرت دغدغه های چهارگانه بازار سهام خرید نشان میدهد که با درنظر گرفتن میانگین نرخ حقیقی دلار در برابر ریال در ۴۳سال‌گذشته (تعدیل شده با تورم) قیمت میانگین دلار در محدوده ۲۷,۵۰۰تومان در سال‌آتی قابل‌تحقق است.
با ابزار درآمدهای نفتی، امکان کنترل نرخ در سطوح پایین‌تر برای دولت و بانک مرکزی وجود دارد، با این حال با عنایت به اظهارنظر معاون وزیر اقتصاد و رئیس بانک مرکزی مبنی‌بر آثار منفی افت ارز و نیز برخی شنیده‌ها از آگاهی مقامات ارشد دولت از آفات تعدیل مصنوعی نرخ ارز، این احتمال وجود دارد که برخلاف انتظارات عمومی، قیمت ارز حتی با حصول توافق، به دلیل مداخله سیاستگذار افت معناداری از سطوح فعلی را تجربه نکند؛ سناریویی که در صورت تحقق، یکی از مهمترین دغدغه‌های کنونی فعالان بورس تهران مبنی‌بر احتمال سقوط ارزش دلار در کوتاه‌مدت و آسیب به درآمد شرکت‌ها از این محل را رفع خواهد کرد.
*ارزش‌گذاری سهام
در بازارهای بین‌المللی، از طیف وسیعی از نسبت‌های ارزش‌گذاری مرتبط با سود یا جریانات نقدی شرکت‌ها برای قضاوت در مورد ارزندگی بازار و یا سهام خاص استفاده می‌شود. همگی این ابزارها طبیعتا به شکل نسبت محاسبه می‌شوند و از طریق مقایسه در طول زمان، امکان داوری در نقطه کنونی برای تحلیلگران را فراهم‌می‌کنند.
محبوب‌ترین نسبت ارزش‌گذاری در بورس تهران، قیمت بر درآمد یا P/E سهام است که به‌رغم برخی اشکالات مهم (که بحث آن در این مقال نمی‌گنجد) کماکان پر استفاده‌ترین ابزار قضاوت در مورد ارزندگی سهام توسط سرمایه‌گذاران است.
نگاهی به مسیر تاریخی نسبت مزبور نشان میدهد که در پی جهش نامتعارف سال‌گذشته، این نسبت که بر مبنای سودآوری ۱۲ماه گذشته محاسبه می‌شود، در مسیر تعدیل پرشتابی حرکت کرده و در حال‌حاضر رقمی پایین‌تر از میانگین بلندمدت تاریخی خود (۴/۷واحد) را نشان میدهد.
یک برآورد کارشناسی حکایت از آن دارد که با فرض ثبات نرخ کنونی دلار سامانه نیما و قیمت‌های دغدغه های چهارگانه بازار سهام جهانی، متوسط قیمت بر درآمد بورس در یک سناریوی محافظه‌کارانه بر اساس پیش‌بینی سود ۱۲ماه آتی شرکت‌ها در محدوده ۴/۶واحد قرار می‌گیرد.
از این منظر می‌توان گفت در مقیاس تاریخی نه‌تنها قیمت‌های کنونی سهام در مقایسه با سودآوری شرکت‌ها به‌طور عمومی گران نیست، بلکه در صورتی‌که سودآوری بنگاه‌ها مورد تهدید واقع نشود، امکان رشد این نسبت در فضای تداوم نرخ منفی سود واقعی سپرده‌ها و خوش‌بینی سیاسی ناشی از رفع تحریم‌ها و خروج اقتصاد از رکود وجود خواهد داشت.
*جمع‌بندی
با عنایت به توضیحات ارائه‌شده درخصوص عوامل چهارگانه، می‌توان گفت بورس تهران در نخستین سال قرن جدید با زمینه مساعدتری نسبت به سالجاری برای رونق مواجه است.
به این ترتیب در صورت تحقق مفروضات این مطلب شامل نرخ‌های جهانی متورم کالاها، ثبات نسبی ارز، تداوم نرخ منفی سود واقعی سپرده‌ها و با عنایت به تخلیه حباب قیمت‌ها و ارزش‌گذاری نسبتا مناسب کنونی، انتظار می‌رود بورس تهران روند صعودی ملایمی را در سال‌آینده در سطح شاخص‌کل تجربه کند؛ روندی که هرچند مشابهتی با دوره‌های رونق فزاینده و انفجاری (نظیر سال‌های ۹۷ تا ۹۹) ندارد اما امکان کسب بازدهی در سطوح اندکی بالاتر از تورم سالانه را برای سرمایه‌گذاران با رعایت اصول مربوط به حفظ تنوع در سبد سهام فراهم می‌کند.
مروری بر مهمترین اخبار بازار سرمایه در هفته گذشته
به گزارش پایگاه خبری سرمایه گذاری آنلاین،مهمترین اخبار بازار سرمایه در هفته‌ای که گذشت به شرح زیر است:
اصول سودآوری بازار سرمایه / رشد بورس انرژی در سال جاری /راه اندازی فروش تعهدی تا پایان سال
رییس سازمان بورس و اوراق بهادار درباره برنامه های بازار سرمایه برای پیشبرد عملیات بازار باز، گفت: بانک مرکزی و سازمان بورس در خصوص عملیات بازار باز، در کنار یکدیگر هستند و سازمان بورس برای مشارکت نهاد های مالی بازار سرمایه در عملیات بازار اعلام آمادگی کرده است. دکتر شاپور محمدی در خصوص راه اندازی ابزار فروش تعهدی و همچنین شرایط نهایی سهام عدالت، گفت: وضعیت سهام عدالت با مشارکت و همکاری سازمان خصوصی سازی، دستگاه های دیگر و با کسب نظر از مجلس تعیین می شود و بخشی از فرآیند آن به نهاد ناظر بازار سرمایه مرتبط است اما همه باید در خصوص آن اتفاق نظر داشته باشند. سازمان بورس متدهای لازم برای آزادسازی سهام عدالت را طراحی و پیشنهاد کرده که شامل صندوق ها ای تی اف، واگذاری سهام از طریق شرکت های سرمایه گذاری استانی و واگذاری مستقیم است و باید تصمیم گیری در این خصوص انجام شود.
نقش بازار سرمایه در اقتصاد پررنگ‌تر شده است
حجت الاسلام غلامرضا مصباحی مقدم، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام می گوید که طی چند سال اخیر روند توسعه ابزارهای مالی اسلامی در بازار سرمایه سرعت گرفته و این اتفاق می تواند فرصت مناسبی در جهت افزایش عمق معاملات بازار و برآورده شدن نیاز سرمایه گذاران باشد. رییس کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار اظهار کرد: یکی از بازارهای پیشرفته در حوزه ابزارهای مالی اسلامی، بازار سرمایه ایران است که همه ابزارهای فعال موجود با قواعد شریعت تطابق کامل دارد.
اعلام جزئیات جدید از طرح «فروش تعهدی» سهام
عضو هیات مدیره و معاون نظارت بر بورس ها و ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار درباره فروش تعهدی توضیح داد: فروش تعهدی در بازارهای مالی دنیا تحت عنوان short sell شناخته می شود. راه اندازی این ابزار برای بازار سرمایه لازم بود و به تعویق افتادن راه اندازی این ابزار ملاحظات فقهی بود که این نوع معامله بر اساس عقد وکالت طراحی شد. امیری گفت: این ابزار منجر خواهد شد تا سرمایه‌گذاران در هر دو شرایط مثبت و منفی بتوانند در بازار سرمایه فعال باشند و کسب درآمد کنند. براین اساس، با بکارگیری این ابزار در بازار سرمایه، سرمایه گذاری که تصور می‌کند قیمت سهام یک شرکت بیش از اندازه رشد کرده و یا در آینده احتمال کاهش قیمت آن سهم به دلایل بنیادین و یا تحلیل شخصی او وجود دارد می تواند یک استراتژی معاملاتی انتخاب کند. به طوریکه می تواند سهام را به وکالت از شخص دیگر (مالک سهام) بفروشد و هر زمان که خود یا مالک سهام اراده کرد مثل اوراق فروش رفته را برای مالک خریداری کند، البته شرایط و ضوابط وکالت باید بین طرفین مشخص و تعهدات هر طرف در قرارداد فروش تعهدی تعیین شده باشد.
بازار سرمایه کلید کمک به اقتصاد / صندوق جدید در راه بازار
رئیس سازمان خصوصی‌سازی از راه‌اندازی صندوق سرمایه‌گذاری ٢۰ هزار میلیارد تومانی در قالب صندوق سرمایه‌گذاری معامله پذیر با هدف ورود سرمایه‌های خرد مردم به بازار سرمایه خبر داد. به گفته صالح، هدف بعدی این سازمان بهره برداری از ظرفیت های بازار سرمایه است. از شورای هماهنگی سران قوا اجازه‌ای برای راه اندازی صندوق های سرمایه گذاری معامله‌پذیر جهت واگذاری 20 هزار میلیارد تومان، دریافت کرده ایم و موضوع در دستور کار است. باید توجه کرد که صدور کد بیشتر بورسی و افزایش فعالیت در بازار سرمایه و ورود سرمایه‌های اندک به بورس، کمک بزرگی به اقتصاد کشور است. ما در نظر داریم تا سهام‌های خوب و با سود مناسب را از طریق ثبت سفارش و صندوق‌های ویژه در اختیار مردم قرار دهیم.
مذاکره 2 ساله برای معافیت مالیاتی گواهی دغدغه های چهارگانه بازار سهام سپرده کالا
مدیرعامل بورس کالا از مذاکره دو ساله بین بورس کالا و سازمان امور مالیاتی برای معافیت مالیاتی گواهی سپرده کالا خبر داد و گفت: این مذاکرات طی دو سال اخیر در جریان بوده اما به نتیجه نرسیده است. حامد سلطانی‌نژاد درباره راه‌اندازی بازار فیوچرز قیر توضیح داد: راه اندازی فیوچرز قیر فعلا مشکل بازار دارد. برای هر بازاری که قرار باشد راه اندازی شود ابتدا باید یک بازار نقد مستمر روزانه وجود داشته باشد. در حال حاضر قیر به این صورت است که یک هفته توسط عرضه‌کننده عرضه می‌شود و یک هفته ممکن است عرضه نشود.
تالار سبز روی خط رشد/ محصول جدید در راه بورس انرژی ایران
سید علی حسینی از تداوم رشد، عرضه محصول جدید استراتژیک و دو تامین مالی بزرگ در بورس انرژی ایران خبر داد و گفت: سال گذشته 17.5 هزار میلیارد تومان داد و ستد در این بورس صورت گرفت و اکنون این مبلغ از مرز 44 هزار میلیارد تومان گذشته است. مدیرعامل بورس انرژی ایران ضمن تشریح مهمترین رویداد های سال جاری بورس انرژی ایران، برنامه های آتی این رکن مهم اقتصادی را برشمرد و گفت: سال 98 سه اتفاق مهم در بورس انرژی رخ داد. از اوایل امرداد ماه عرضه و فروش فرآورده های نفتی پس از یک سال برنامه ریزی، اقدام کارشناسی و جلسات متعدد کارشناسی عملیاتی شد.
بازار سرمایه، مظهر شفافیت اقتصاد کشور
مدیرعامل شرکت اطلاع رسانی و خدمات بورس، در کارگاه آموزشی"معرفی ظرفیت های بازار سرمایه" که در اتاق بازرگانی تهران برگزار شد گفت: سهامداران باید از رفتار هیجانی دوری و از تصمیم گیری بر اساس شایعات پرهیز کنند. باید توجه کرد که تشکیل سبدی از سهام، نگاه بلند مدت، سرمایه گذاری تحلیل محور، داد و ستد بر اساس عملکرد شرکت ها و حضور در کلاس های آموزشی به میزان قابل توجهی ریسک سرمایه گذاری در بازار سرمایه را کاهش می دهد. یاسر فلاح بیان کرد: افرادی که از دانش کافی مالی برخوردار نیستند باید با روش های غیر مستقیم همچون صندوق ها به بورس وارد شوند. برای ورود به این بازار به دانش نیاز است و صندوق های سرمایه گذاری ابزارهایی هستند که می توانند ریسک سرمایه گذاران تازه وارد را کاهش دهند. همچنین باید توجه کرد که فضای مجازی و کانال های تلگرامی که پشت صحنه و جایگاه مشخصی ندارند مشاور مطمئنی برای سرمایه گذاری نیستند.
رفع 5 دغدغه فعالان بخش کشاورزی به وسیله ابزارهای بورس کالا
مدیرعامل بورس کالای ایران در گفت و گو با پایگاه خبری اتاق بازرگانی ایران به پنج دغدغه اصلی فعالان بخش کشاورزی اشاره کرد و گفت: کشف قیمت منصفانه محصولات، پوشش ریسک قیمتی، استانداردسازی محصولات، قراردادهای بلندمدت و بازار مستمر و روزانه در حیطه بازار داخلی و صادراتی از دغدغه های اصلی در حوزه محصولات کشاورزی است که ابزارهای مالی بورس کالا می تواند به همه این دغدغه ها پایان دهد. حامد سلطانی نژاد افزود: راهکار های بورس کالا هم به سمت ایجاد بازار و هم توسعه ابزاری محصولات کشاورزی است. در این میان یک بازاری که تاکنون شکل گرفته، بستری برای حمایت های قیمتی از محصولاتی مانند زعفران، ذرت و جو با اجرای ماده 33 قانون افزایش بهره وری کشاورزی و خرید های حمایتی سازمان تعاونی روستایی بوده است.
رشد بورس با شیب ملایم ادامه دارد
احمد پویانفر، تداوم رشد بازار سرمایه را منوط به ثبات اقتصادی و سیاسی دانست و ادامه این رشد را در شرایط کنونی با شیب ملایم، ارزیابی کرد. عضو هیات مدیره فرابورس در خصوص روند پیش روی بازار سرمایه در زمان باقی مانده از سال 98 گفت: به طور معمول بازارهای داخلی کشور از اتفاقات جهانی تاثیر نمی گیرد و چنانچه تنها بررسی مسائل داخلی را در روند فعالیت بازار لحاظ کنیم، در یک و نیم ماه باقی مانده از سال 98 بازار سرمایه با بازدهی حدود 5 درصدی همراه خواهد بود. این میزان رشد پس از رشد شارپی بازار سرمایه طی ماه‌های اخیر می تواند رشدی متناسب با شرایط اقتصادی و سیاسی کشور و متاثر از ثبات نرخ ارز و تورم باشد.
افزایش نقدشوندگی بازار با ابزار فروش تعهدی
یک کارشناس بازار سرمایه با استقبال از راه‌اندازی ابزارهای جدید مالی در بازار سرمایه، مزایای فروش تعهدی بر این بازار را تشریح کرد. فردین آقابزرگی با تاکید بر اینکه هرچه به عنوان تنوع و ابزارسازی در بازارهای مالی و بازار سرمایه بکار گرفته شود، برای ایجاد زیرساخت‌های لازم برای ایجاد شادابی، کاهش ریسک و افزایش حجم نقدشوندگی بازار بسیار کمک کننده است، اظهار کرد: فروش استقراضی یکی از ابزارهایی بود که در ابعادی نقاط مبهمی از لحاظ شرعی داشت که با ساز و کاری که کمیته فقهی بورس در نظر گرفت ابهامات برطرف و فروش تعهدی نامگذاری شد.
عطش بازار و افزایش سرمایه از طریق صرف سهام
به گفته یک کارشناس بازار سرمایه، با تداوم رشد بازار دو موضوع بیش از پیش در معرض دید کارشناسان بازار قرار گرفته است. از یک سو چگونه به عطش بازار برای سهام بیشتر پاسخ داده شود و دوم اینکه چگونه سهم بنگاه ها از این نقدینگی وارد شده به بورس افزایش پیدا کند؟ همایون دارابی گفت: یکی از پاسخ ها به دغدغه های چهارگانه بازار سهام این دو پرسش قطعا افزایش سرمایه از طریق صرف سهام است؛ چرا که اولا با فروش سهام به قیمت روز میزان سهام قابل عرضه در بازار بالا می رود و دوم بنگاه مستقیما با فروش سهام جدید تامین مالی می کند.
بازار کنونی نیازمند نگاه الگوریتمی/ حساسیت بازار به ریسک‌ها کاهش یافته است
فردین آقا بزرگی در خصوص روند طی شده در معاملات هفته گذشته بازار و افت و خیزهای بازار گفت: بروز چنین حالتی در معاملات یک روز آن هم در شرایطی که ریسک خاص سیستماتیک و غیر سیستماتیک اتفاق نیافتاده است، بی‌شک تحت تاثیر هیجانات است که اغلب با رفتارهای شتابزده، خود را نشان می دهد. مدیرعامل کارگزاری بانک دی با تاکید بر کاذب بودن اغلب هیجانات مترتب بر معاملات بازار در شرایط کنونی خاطرنشان کرد: آنچه در 10 روز گذشته شاهد آن بودیم فروش سهام در ابتدای ساعات معاملات با گمان رسیدن قیمت سهم به یک نقطه اشباع از سوی برخی سهامداران بوده است؛ بر این اساس به دلیل هجوم بی دلیل عرضه، شاهد افت قیمت‌ها نیز بودیم.
|بزار فروش تعهدی نیاز به بازار عمیق دارد/ رشد بازار تا سال آینده نیز ادامه دارد
به گفته محمدمهدی رباطی، ابزار فروش تعهدی فی نفسه ابزار مفیدی است، به این دلیل که سال ها است جای این موضوع در بازار ما خالی بوده و نیاز به حضور آن در بازار احساس می شد. مدیرعامل کارگزاری بورس بیمه ایران در خصوص ابزار فروش تعهدی در بازار سرمایه بیان داشت: حضور این ابزار در بازار کاملا احساس می شد و باید همراه با بازارهای جهانی، بازار سرمایه نیز از این ابزار بهره می برد. اما زنجیره خدمات رسانی این ابزار باید در بازار ما راه بیفتد.
مزایای حضور نقدینگی در بازار سهام نسبت به سایر بازارها
یک کارشناس بازار سرمایه گفت: تامین مالی ارزان و سریع صنایع، جلوگیری از دلالی و سوداگری در اقتصاد، افزایش سواد مالی جامعه و نیز نقدشوندگی بالا از جمله مزایای سرمایه‌گذاری در بازار سهام است. ابراهیم خلیلی با اشاره به تداوم رشد قیمت سهام شرکت‌ها و در پی آن صعود شاخص بورس گفت: با فروکش کردن ریسک‌های سیاسی، این روزها بدون شک جریان نقدینگی که بدون وقفه به سمت بازار سهام در حرکت است، مهم ترین عامل تداوم رشد این بازار به شمار می‌آید.
ضرورت همگام شدن بازار با موج جهانی معاملات الگوریتمی
یک کارشناس مالی با اشاره به روند طی شده در دنیا در خصوص بهره گیری از معاملات الگوریتمی و استفاده از ابزارهای هوشمند گفت: آنچه اتفاق افتاده در حقیقت استفاده از پلت فرم های هوشمند معاملاتی است و مهمترین مزیت آن کاهش خطاهای انسانی در داد و ستد بازارهای مالی است. علی جبل عاملی در تشریح انواع مختلف الگوریتم ها و ضرورت همگام شدن بازار سرمایه با این ترند جهانی گفت: برخی از الگوریتم ها مبنای فاندامنتال و برخی مبنای تکنیکال دارند،همچنین برخی بر روی اخبار کار می کنند. موج استفاده از الگوریتم ها بازارهای مالی دنیا را فراگرفته و ما نیز باید خود را با این موج همراه کنیم. حتی این موج باید بخشی از معامله گران سنتی را نیز به خود جذب کند، همانطور که کارگزاری های قدیمی بورسی نیز در این موضوع وارد و پیشرو شده اند. طبیعتا مشتری های خوبی برای خود خواهد داشت؛ چراکه کسانی که سعی می کنند از تکنولوژی روز استفاده کنند از موهبت های ایده های نو و به روز بی بهره نمی مانند.
با تصویب FATF عبور از تحریم ها آسان تر است
مدیرسرمایه گذاری شرکت سبدگردان نو ویرا ، تصویب لوایح چهارگانه FATF را اقدامی در جهت عبور آسان تر از شرایط دشوار تحریم ارزیابی کرد. هادی شعبانی اظهار داشت: تصویب این لوایح قطعا می تواند کمکی به گذر راحت تر از شرایط سخت تحریمی فعلی باشد و قاعدتا ریسک را از بازار سرمایه نیز برمی دارد، ولی اگر این اتفاق هم نیفتد شاید انتظارات بازار از چشم انداز پیش رو از حالت مثبت کمی تعدیل شود؛ ضمن اینکه اثر این ریسک بر بازار سرمایه با توجه به ریسک های غیر سیستماتیکی که در این مدت از سر گذرانده است، چندان محسوس نخواهد بود
پیش‌بینی ادامه روند رو به رشد بازار سهام
حسن خدایی، در خصوص شرایط کنونی این روزهای بازار سرمایه، گفت: با توجه به رشدهایی که این بازار طی چند هفته گذشته تجربه کرده است، در برخی روزها شاهد عرضه‌های سنگینی هستیم که برخی از سهامداران با این ذهنیت که زمان اصلاح بازار سهام فرا رسیده انجام می‌دهند، این در حالی است که به دلیل وجود حجم بالایی از نقدینگی در این بازار، این عرضه‌ها ادامه‌دار نمی‌شود. این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به این که بررسی قیمت سهام شرکت‌ها در سالجاری نشان میدهد سهامدارانی که با دید میان‌مدت در بازار سرمایه‌گذاری کرده‌اند، بیش از نوسان‌گیران سود کسب کرده‌اند گفت: این روزها خریداران و سرمایه‌گذارانی با حجم نقدینگی قوی در بازار حضور دارند، بر این اساس پیش‌بینی می‌شود روند رو به رشد بازار سهام آرام و پیوسته ادامه داشته باشد.
تامین نقدینگی تولید و کالاهای ضروری دغدغه‌های اصلی بانک مرکزی است
رییس کل بانک مرکزی گفت: تامین نقدینگی تولید و تامین ارز کالاهای ضروری کشور مهمترین دغدغه بانک مرکزی در سال جاری است.
به گزارش صدای بورس به نقل از روابط عمومی بانک مرکزی، دکتر عبدالناصر همتی در جلسه اقتصاد مقاومتی استان خراسان رضوی که عصر دیروز در مشهد برگزار شد، با اشاره به دو دغدغه اصلی بانک مرکزی در سال جاری اعلام کرد: از ابتدای سال ۹۸ تاکنون بانک مرکزی از منابع خود و صادرکنندگان بخش خصوصی ۱۲ میلیارد دلار برای واردات کالاهای اساسی و مواد اولیه تامین کرده است.
وی انگیزه ها و تلاش فعالان اقتصادی بخش خصوصی استان ها را نوید خوبی برای تولید ملی و صادرات برشمرد. رییس کل بانک مرکزی تلاش های استاندار خراسان رضوی برای رونق تولید و صادرات و نیز کاستن از وابستگی به واردات نهاده های دامی را قابل تقدیر دانست و تاکید کرد که از چنین اقداماتی حمایت ویژه می‌کنیم.
بازار دیگر لیدر ندارد
دغدغه ای برای رشد بازار و زیر ارزش بودن سهم ها نیست بلکه دغدغه اصلی صف فروش بودن حدود ۴٠٠ سهم است که راهکاری برای آن و به تعادل رسیدن بازار سرمایه به وجود نیامده است.
صدای بورس، فاطمه حیدرپور؛ بازار سهام دغدغه های چهارگانه بازار سهام در هفته‌ای که گذشت با نزول و صعودهایی همراه بود که جلب توجه زیادی کرد.
روزبه شریعتی، کارشناس بازار سرمایه با تحلیل روند بازار در هفته‌ای که گذشت، گفت: در ابتدا صنایع بانکی و خودرویی که ارتباط مستقیم با برجام دارند، و گروه دوم صنایعی مانند فلزی، معدنی و پتروشیمی که متاثر از قیمت‌های جهانی دچار تغییرات قیمتی شدند.
وی افزود: با توجه به اینکه در انتهای هفته، بازار سرمایه رشد خوبی را تجربه کرد، نشان از کورسوهای امیدی است که در بازار به وجود آمده است. ریزساختارهایی مانند صحبت های سران سه قوا و بسته ٣+٧ که در بازار سرمایه اتفاق افتاده و اوراق تبعی که صندوق توسعه بازار منتشر خواهد کرد، در مثبت بودن شاخص به خصوص سهم‌های بزرگی مانند معدنی‌ها و بانکی‌ها تاثیر زیادی داشته است.
این کارشناس بازار سرمایه در بخش دیگری از سخنان خود گفت: دغدغه ای برای رشد بازار و زیر ارزش بودن سهم ها نیست بلکه دغدغه اصلی صف فروش بودن حدود ۴٠٠ سهم است که راهکاری برای آن و به تعادل رسیدن بازار سرمایه به وجود نیامده است. با وجود نقدشوندگی بالای بازار سهام، این بازار نیاز به اصلاح دارد، فعالان خبره، انتظار رشد مداوم از این بازار ندارند و می دانند نوسان، خصیصه این بازار است.
این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه تصمیم صندوق توسعه و سران سه قوا، به بازار رنگ بوی بهتری میدهد، در پاسخ به اینکه کدام صنایع پیشرو خواهند بود، گفت: در روزهای اخیر، هر سهمی که معامله بیشتری را دارد، می تواند پیشرو باشد. در بازار سرمایه مجموع سهم‌ها به عنوان سهم و صنعت پیشرو در نظر گرفته می شود برای مثال در صنعت پالایشی، شپنا و شبندر را با هم ، در صنعت بانک وبملت و تجارت و صادرات را و در صنعت فلزات هم فولاد و ملی مس را با هم رصد می‌کند.
این فعال بازار سرمایه در ادامه افزود: این سهم‌ها، سهم‌های پر تراکنش بازار هستند، بازار هم کلیت صنایع را در نظر می‌گیرد. لیدرمحوری در بازار فعلی مثل گذشته نیست که بتواند بازار را یکپارچه به تحرک وا دارد. در انتهای سال ٩٩ صندوق های با درآمد ثابت طبق قانونی که به آنها ابلاغ شد، با خرید سهم باعث شدند سهم هایی مانند فولاد مبارکه حدود ٣٠ درصد رشد در پی داشته باشد، اما حدود ٢۵٠ نماد در صف فروش ماندند و این موضوع نشان از آن دارد که در حال حاضر، لیدر محوری به معنای واقعی کلمه وجود ندارد.
دغدغه های چهارگانه بازار سهام
شاخص کل که در میانه‌های مردادماه سال گذشته، در محدوده کانال ۸۱ هزار واحد قرار داشت و با گذشت تنها ۱۲ ماه، به کانال ۱۳۳ هزار واحد رسید؛ امری که در تاریخ فعالیت این بازار بی‌سابقه تلقی شده و نشان از رشد و توسعه بی‌وقفه این بازار در این مدت دارد (سنا)
در تقارن با مناسبت هفته دولت، فعالیت دولت دوازده نیز یکساله شد. در این میان بررسی آمارها نشان می دهد، بورس تهران طی مدت مزبور کارنامه قابل قبولی از خود به جای گذاشته است. این گزارش به بررسی جزییات آمار فعالیت بازار سرمایه طی یکسال اخیر پرداخته است.
به گزارش پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا)، بازار سرمایه طی یکسال اخیر بیش از گذشته نقل محافل دولتمردان، کارشناسان اقتصادی و سرمایه گذاران بوده است.
عملکرد مثبت بورس های چهارگانه در این مدت، در حالی ترسیم شد که به زعم بسیاری از کارشناسان اتخاذ تصمیمات جدید از سوی نهاد ناظر نقش بسزایی در این موفقیت داشته است.
صعود پرشتاب شاخص کل بازار سرمایه
یکی از مهمترین مولفه هایی که در سنجش عملکرد بازار سرمایه مد نظر است، نمودار شاخص کل است. بر همین اساس و بر طبق آمارها شاخص کل بورس و فرابورس در زمان فعالیت دولت دوازدهم تا 15 مرداد سال جاری (یکساله)، بازدهی حدود 64 درصدی را به همراه داشته است.
شاخص کل که در میانه های مردادماه سال قبل، در محدوده کانال 81 هزار واحد قرار داشت با گذشت تنها 12 ماه، به کانال 133 هزار واحد رسید، امری که در تاریخ فعالیت این بازار بی سابقه تلقی شده و نشان از رشد و توسعه بی وقفه این بازار در این مدت دارد.
یکی از نکات مهم مقایسه بازدهی شاخص کل و شاخص هم وزن است. شاخص هم وزن در این مدت تنها 6 درصد رشد داشته است. این رقم، سیگنال مهمی است که نشان می دهد بازار سهام عمدتا تحت تاثیر صنایع و نمادهای بزرگ بورسی رشد داشته است. امری که بی تردید سودآوری صنایع بزرگی چون فلزی و شیمیایی را نشان می دهد.
همچنین موضوع دیگری که گواه رشد این صنایع و بهبود عملکرد مالی آن ها در این مدت بوده، رشد قابل توجه شاخص صنایع است. شاخص صنایع طی یکسال اخیر با بازدهی قابل توجه 75 درصدی همراه شده که کارشناسان آن را موفقیت دیگری برای صنایع بورسی می دانند.
در کنار بورس، شاخص کل فرابورس نیز با بازدهی مجذوب کننده توانست در محور تصمیمات سهامداران قرار بگیرد. بر همین اساس شاخص این بازار نیز از سطح 931 هزار واحد در میانه های مردادماه سال قبل به سطح دغدغه های چهارگانه بازار سهام دغدغه های چهارگانه بازار سهام 1527 واحد صعود کرد و بازده خود را به حدود 64 درصد برساند.
اندازه بازار سرمایه 52درصد بزرگ تر شد
ارزش کل بازار اوراق بهادر مولفه ای است که نشان دهنده اندازه بازار است. موضوعی که دغدغه مسئولان بورسی و سهامداران بوده و همواره تلاش شده سایز این بازار نسبت به کل اقتصاد افزایش یابد.
در این خصوص خبر خوشایند، رشد 52 درصدی ارزش بازار طی یکسال فعالیت دولت دوازدهم است. ارزش کل بازار اوراق بهادار ایران از رقم 4هزار و 949 میلیارد ریال در نیمه مرداد96، به 7هزار و 513 میلیارد ریال در مدت مشابه سال 97 رسیده است.
دادهای دریافتی در این زمینه نشان می دهد، بیش ترین افزایش در اندازه بازار مربوط به ارزش اوراق مشتقه بوده و پس از آن به ترتیب ارزش بازار صکوک و ارزش بازار سهام قرار می گیرند.
در جدول (2) شرح این بازدهی به صورت کامل آمده است که به واضح نشان می دهد اوراق مشتقه با بازدهی 100 درصدی در ارزش بازار ، موفقیت قابل توجهی داشته اند.
بازار مشتقه در بازار سرمایه ایران جز بازارهای نوپا تلقی می شود. بررسی روند ابزار مشتقه حاکی از آن است که طی چهار سال فعالیت این بازار، ( که عمده آن در بورس کالا صورت گرفته)، طرح های توسعه ای از سوی نهاد ناظر نقش بسزایی در آگاهی مردم از مزیت های آن داشته است.
مشابه این عملکرد برای اوراق صکوک نیز صدق می کند. انتشار انواع دغدغه های چهارگانه بازار سهام ابزارهای مالی جدید از جمله اوراق اجاره، مرابحه و اسناد خزانه اسلامی دولتی در این دوره از رونق بسیاری برخوردار بود. این موضوع گسترش وسعت بازار بدهی را به خوبی نشان می دهد. موضوعی که از آغاز به کار دولت فعلی، در دستور کار تیم اقتصادی قرار داشته و تاکید بسیاری از استفاده از مزیت های آن شده است.
سیل نقدینگی روانه بازار سرمایه شد
مولفه بعدی که در بحث جذب نقدینگی و تحرک سهامداران، بسیار مهم ارزیابی می شود، ارزش معاملات بازار سرمایه است.
لازم به ذکر است در تعاریف اقتصادی، ارزش معاملات ارزش ریالی سهامی است که طی یک روز معاملاتی، بین سهامداران جابه جا (خرید یا فروش) شده است.
برهمین اساس، ارزش معاملات چهار بورس فعال بازار سرمایه ایران (بورس اوراق، فرابورس، بورس کالا و بورس انرژی) با بازدهی 79 درصدی همراه بوده است.
محاسبه جزییات این مولفه نشان میدهد بیشترین رشد ارزش معاملات در این بازارها مربوط به بازارهای کالایی است. برهمین اساس، ارزش معاملات بورس های کالایی (کالا و انرژی) طی این دوره، 138 درصد رشد نشان میدهد. همچنین ارزش بازار اوراق بهادار که تجمیع بورس تهران و فرابورس است در مدت یکسال با رشد 33 درصدی همراه بوده است.
در تایید حضور هر چه پررنگ تر سرمایه گذاران در بازار سرمایه طی فعالیت دولت دوازدهم تا کنون، می توان به ضریب نفوذ بازار سرمایه اشاره کرد. این شاخص که از مجموع تعداد کدهای سهامداری و تعداد صاحبان واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق‌ها به دست می‌آید، از 11میلیون و 518 هزار و 129 نفر در مرداد ماه سال 1396 به 12 میلیون و 280 هزار و 5 نفر نفر تا 15 مردادماه سال 1397 رسیده که نمایانگر رشد 9 درصدی در بازه یکساله دولت دوازدهم است.
تامین مالی گسترده از بازار سهام
یکی از مهمترین نقش های بازار سرمایه در اقتصاد هر کشور مربوط به تامین مالی بنگاه ها از این بازار است. بر اساس داده های آماری، تأمین مالی از رقم 937 هزار میلیارد ریال در دوره یکساله قبل از شروع دولت دوازدهم، به رقم 1076 هزار میلیارد ریال در دوره یکساله دولت دوازدهم رسیده است که نشان دهنده رشد 16 درصدی این شاخص نسبت به دوره مشابه گذشته است.
دیدگاه شما