نرخ بهره چیست و انواع آن کدام است؟
در بازار سرمایه و بازارهای مالی باید دلیلی وجود داشته باشد که مردم به خاطر آن حاضر به دریافت و پرداخت انواع وام شوند. به خاطر ارزش زمانی پول، تورم و هزینه فرصت، بهره شکل گرفته است. بهره مبلغی است که به وام دهنده در ازای وام یا به سرمایهگذار در ازای سپرده پرداخت میشود. نسبتی که میزان سود را تعیین میکند، نرخ بهره یا نرخ سود نامیده میشود که درصد سرمایه اولیه است. انواع نرخ بهره میتوانند تاثیر خاصی بر بازار بگذارند و اطلاع از آنها به شما کمک میکند تا سرمایهگذاری بهتری داشته باشید.
ما نیز در این مطلب قصد داریم به شما بگوییم که نرخ بهره چیست و انواع آن کدامند؟ در ادامه همراه وبلاگ فانوس باشید.
تعریف نرخ بهره
احتمالا برای شما هم پیش آمده که بخواهید از موسسهای وام بگیرید. در این صورت بسته به مدت پرداخت، مبلغ بازپرداخت بیشتر از مبلغی است که دریافت کردهاید. مبلغی که به رسید دریافتی شما اضافه میشود و مبلغی که باید به وامدهنده پرداخت شود، برابر با نرخ بهره چیست؟ نرخ بهره است. در حقیقت پول ارزش زمانی دارد. همانطور که میدانید قیمت کالاها هر ساله افزایش پیدا میکند و هر چه نرخ تورم بالاتر باشد، قیمت آنها نیز افزایش مییابد.
به همین دلیل بحث ارزش زمانی پول مهم است و قدرت خرید پولی که امروز برای محصول پرداخت میکنید با قدرت خرید سالهای بعد تفاوت دارد. به بیان ساده، نرخ سود هزینه وام گرفتن در بازار پول است. یعنی اگر بخواهید از بازارِ پول وام بگیرید، چقدر هزینه دارد؟ بدیهی است که هر چه نرخ تورم بیشتر باشد، نرخ استقراض در بازار پول بیشتر میشود. نرخ سود تاثیر بسزایی بر سایر بازارها و میزان سرمایهگذاری در یک کشور دارد.
انواع نرخ بهره یا سود
نرخهای بهره تاثیر قابل توجهی بر بازارهای مالی و سرمایهگذاریهای مختلف دارند. به طور کلی انواع نرخهای بهره عبارتند از: نرخ بهره اسمی، واقعی، طبیعی، بازار، تعادلی و موثر. در ادامه هر یک از این انواع را با جزئیات بیشتری شرح خواهیم داد:
نرخ بهره اسمی
نرخ سود اسمی نرخی است که در قرارداد بین وام گیرنده و وامدهنده مشخص شده است. به عنوان مثال، اگر از موسسهای با سود 25 درصد وام بگیرید و بخواهید بعد از یک سال وام خود را بازپرداخت کنید، این نرخ سود اسمی 25 درصد است. همین امر در مورد اوراق قرضه یا مشارکت نیز صدق میکند. یعنی مثلا اگر شما نرخ بهره چیست؟ اوراق مشارکت با نرخ سود سالانه 20 درصد تهیه کنید، این نرخ سود اسمی 20 درصد است که سالانه به دارندگان اوراق پرداخت میشود.
نرخ بهره واقعی
نرخ بهره واقعی همان نرخ بهره اسمی است، اما تورم را نیز شامل میشود. همانطور که عنوان شد، نرخ بهره ارتباط تنگاتنگی با تورم دارد. اگر تورم از نرخ سود اسمی کم شود، میتوانیم نرخ سود واقعی را بدست میآوریم. به عنوان مثال، فرض کنید تورم سالانه 15 درصد و نرخ سود اوراق مشارکت 20 درصد باشد، در این صورت نرخ سود واقعی 5 درصد خواهد بود. اما اگر تورم بالاتر از نرخ سود اسمی بود، نرخ سود واقعی منفی میشد.
یعنی با این سرمایهگذاری قدرت خرید شما کمتر از تورم است. بنابراین، دریافت وام زمانی تشویق میشود که تورم بالا باشد. به ویژه از موسساتی که نرخ سود آنها پایین است. در چنین شرایطی، مردم گاهی با نرخ سود واقعی منفی وام میگیرند و در جایی سرمایهگذاری میکنند که حداقل به اندازه تورم افزایش یابد.
نرخ بهره طبیعی
نرخ بهره طبیعی یا نرخ سود بازار، بر طبق بازده سرمایه محاسبه میشود. مثلا فرض کنید روی یک دارایی سرمایهگذاری کردهاید و با استفاده از آن در یک سال 200 میلیون تومان به یک میلیارد تومان خود اضافه میکنید. در اینجا نرخ سود طبیعی 20 درصد خواهد بود.
نرخ بهره بازار
این نرخ سود یک سرمایهگذاری کوتاه مدت است. نرخ سود بازار سودی است که برای استفاده از کالاهای سرمایهای پرداخت میگردد و میزان آن بر اساس تقاضا و عرضه کالاهای سرمایهای تعیین میشود.
نرخ بهره تعادل
تعادل معمولا زمانی ایجاد میشود که تمایل به حفظ موقعیت وجود داشته باشد. همین امر در مورد نرخ سود نیز صادق است. نرخهای بهره تعادلی زمانی به وجود میآیند که نرخ سود طبیعی برابر با نرخ سود بازار باشد.
نرخ بهره موثر
افرادی که اوراق قرضه میخرند، ظرف سه یا شش ماه آن را دریافت میکنند. در این صورت افراد با گرفتن سود کسب شده میتوانند این پول را مجددا سرمایهگذاری کرده و سود خوبی به دست آورند. این باعث میشود نرخ سود بالاتر از چیزی باشد که در ابتدا گفتیم. در واقع، هر چه دوره بازپرداخت کوتاهتر باشد، نرخ بهره موثر بیشتر میشود. در چنین مواردی بهتر است از نرخهای موثر برای محاسبه سود استفاده شود.
عوامل موثر بر نرخ بهره
عوامل زیادی بر نرخ سود تاثیر میگذارند و هر یک از این عوامل میتوانند آن را افزایش یا کاهش دهند. در اینجا به برخی از عوامل موثر بر آن اشاره میکنیم:
ریسک
ریسک همیشه مهمترین عامل در هر سرمایهگذاری است. از دست دادن سرمایه همواره یک دغدغه سرمایه گذاری برای مردم محسوب میشود. هر چه ریسک سرمایه گذاری بیشتر باشد، مردم انتظار بازده بیشتری دارند و نرخ سود بالاتر میرود. به عنوان مثال، بانکها یا موسسات مالی بزرگ با حمایت قوی و ریسک پایین، معمولا نرخ بازدهی کمتری ارائه میکنند.
مدت زمان سرمایهگذاری
دورهای که مردم برای سرمایهگذاری خود در نظر میگیرند، بر نرخ سود تاثیر میگذارد. هر چه این مدت طولانیتر باشد، این نرخ بالاتر است.
ارزش زمانی پول
ارزش پول زمانی است که ارزش پولی که در آینده دریافت میکنید، کمتر از ارزش پولی باشد که امروز به دست میآورید. بنابراین مردم برای سپردهگذاری یا گرفتن وام، باید به ارزش زمانی پول نیز توجه کنند. به عبارت دیگر، سرمایهگذاری باید از نظر ارزش زمانی توجیه مالی داشته باشد.
نتیجهگیری
نرخ بهره یکی از عوامل مهم اقتصادی در هر کشوری است. بانک مرکزی بر اساس شرایط مالی نرخ سود را تعیین میکند و معاملات مالی و بانکی را با این نرخ انجام میدهد. نرخ بهره جهت جلوگیری از کاهش ارزش پول برای وامدهنده، میان پول پرداختی امروز و پول دریافتی در آینده به کار میرود. معمولا این نرخ مثبت است که فرد را برای سرمایهگذاری در فرصتهای مختلف ترغیب میکند. هر چه وضعیت اقتصادی و شرایط بازار بهتر باشد، انتظار سود و بهره بیشتر میشود.
اگر هنوز اپلیکیشن خودتان را آپدیت نکرده اید از دو لینک زیر نسخه های جدید را از گوگل پلی و بازار دریافت کنید😊
Base Interest Rate
نرخ بهره ثابتی که توسط بانکها برای محاسبه میزان کلیدی درصدها برای وامهای مختلف، تعیین می شود. میزان این بهره به تقاضا و پیشنهاد ارز، نرخ بهره بازار و عوامل دیگر بستگی دارد. ابتدا بانک مرکزی هر کشور نرخ بهره را تعیین میکند و سپس بانکهای دیگر میتوانند از بانک مرکزی قرض بگیرند. نرخ بهره پایه تعیین شده توسط بانکهای مرکزی به طور مستقیم روز ارزش واحد پول کشور تاثیر میگذارد. بنابراین دنبال کردن این شاخص به معاملهگر در انجام عملیات کمک خواهد کرد.
دیگر واژههای این موضوع
مقالات تحلیل با این موضوع
4 November, 15:18
4 November, 13:54
4 November, 13:04
4 November, 12:08
معاملات آنلاین
- معامله با سیگنال
- پلتفرمها و آپلیکیشنها
- سرمایه گذاری
- واریز و برداشت وجوه
تجزیه و تحلیل بازار
- اخبار FXStreet
- سیگنالهای تجاری Autochartist
موارد دیگر
- اطلاعات تماس
- قراردادها و قوانین
- سوالات متداول
- تالار گفتگو
© 1998-2022 Alpari Limited
برند آلپاری:
Alpari Limited, Suite 305, Griffith Corporate Centre, Kingstown, Saint Vincent and the Grenadines, is incorporated under registered number 20389 IBC 2012 by the Registrar of International Business Companies, registered by the Financial Services Authority of Saint Vincent and the Grenadines.
آلپاری عضوی از کمیسیون مالی می باشد , که یک سازمان بین المللی مرتبط با حل و فصل شکایات در صنعت سرویس های مالی در بازار فارکس است.
ریسک پذیری: قبل از شروع کار باید با شرایط و ریسکهای بازار آشنایی کامل داشته و به سطح تجربیات و مهارت خود اطمینان داشته باشید
مفاهیم نرخ ارز و نرخ بهره
از مباحث مهم در اقتصاد کلان، بررسی ارتباط بین نرخ ارز و نرخ بهره در اقتصاد یک کشور است. کشورها به منظور جلوگیری از نوسان نرخ ارز، ارزش پول خود را در مقابل پرارزش ترین پول ثبت می کنند. نوسانات نرخ ارز تأثیر قابل توجهی بر نرخ بهره و سایر متغیرهای اقتصادی خواهد داشت. در ادامه به توضیح بیشتر در این زمینه می پردازیم با ما همراه باشید.
تعریف نرخ بهره
Interest Rate اضافه مبلغی است که وام دهنده (بانک) از وام گیرنده به عنوان درصد سود پول، کالا و یا هرچیز دیگری دریافت می کند. سود وام معمولاً به صورت سالانه، به عنوان نرخ درصد سالانه تعیین می شود. حالت برعکس این است که اگر شما در بانک سپرده گذاری کنید، از بانک به نرخ بهره چیست؟ عنوان ارائه پول طی یک مدتی، سود دریافت خواهید کرد. با توجه به مقدار تورم و ارزش پول در هر کشور، مقدار این نرخ متفاوت است. وضعیت بهینه زمانی رخ می دهد که Interest Rate صفر باشد. افزایش نرخ بهره به نوبه خود باعث افزایش بیکاری، عدم بازگشت سرمایه، افزایش قیمت ها، افزایش هزینه های تولید و کاهش رشد اقتصادی می شود. که تمامی این موارد به افزایش تورم می انجامد.
بهره ساده
نرخی است که بانک از شما در ازای مدت زمان پولی که قرض می دهد دریافت می کند. در فرمول زیر،F جمع سود و سرمایه، P سرمایه اولیه، I بهره، i نرخ بهره طی یک بازه زمانی و N طول دوره است.
بهره مرکب
بهره مرکب که به آن سود بهره نیز می گویند، هم به اصل و هم به سود در دوره های قبلی اعمال می شود. ب طور مثال بانک فرض می کند که در پایان سال اول وام گیرنده اصل و بهره آن سال و پایان سال دوم، اصل سرمایه به اضافه سود سال اول به اضافه بهره سود سال اول را بدهکار است.
سود مرکب برای سپرده گذاری بلند مدت بسیار مطلوب است.
نرخ بهره بین بانکی چیست؟
برای تأمین نقدینگی بانک ها و کمک به کنترل حجم نقدینگی بانک مرکزی و کاهش فشار روی آن، بازار بین بانکی در بین بانک ها تشکیل شده است. در پایان دوره کوتاه مدت مانند هفتگی یا روزانه، بانک ها با مازاد یا کمبود نقدینگی مواجه شده و برای جبران آن باید وام بگیرند و یا نقدینگی خود را عرضه کنند. بدین منظور با کمک بازار بین بانکی، این مشکلات با کمک سایر نرخ بهره چیست؟ موسسات مالی برطرف می شوند. که عمده وام هایی که یک موسسه طی یک هفته یا یک روز به بانک دیگر اعطا می کند دارای سودی است که به آن سود یا نرخ بین بانکی می گویند.
تأثیر نرخ بهره بر وضعیت اقتصاد و سرمایه گذاری
در یک اقتصاد با سود بهره بالا، مردم بیشتر تمایل به سپرده گذاری پول خود دارند. در نتیجه آن، بازار سهام آسیب می بیند زیرا سرمایه گذاران ترجیح می دهند از نرخ بالاتر پس انداز استفاده کنند تا اینکه در بازار سهام با بازده کمتر سرمایه گذاری کنند. اقتصادها اغلب در دوره هایی با نرخ بهره پایین رشد می کنند زیرا به وام هایی با سودهای کمتر دسترسی دارند. از آنجایی که سود در سپرده گذاری پایین است، مشاغل و افراد سرمایه گذار تمایل دارند سرمایه خود را نرخ بهره چیست؟ وارد زنجیره اقتصاد کنند.
رابطه تورم و نرخ بهره
نرخ بهره توسط بانک مرکزی هر کشور تعیین می شود و بانک ها ملزوم به استفاده از همان نرخ هستند. برای مبارزه با تورم، بانک مرکزی گاهی اوقات این نرخ را افزایش می دهند تا عرضه کلی پول در یک اقتصاد را کاهش دهند. افزایش نرخ بهره، سود وام یا سپرده گذاری در بانک را افزایش داده و در مقابل تقاضای مردم برای وام کم را کم خواهد کرد.
رابطه نرخ بهره و سطح عمومی قیمت ها
پول هایی که سرمایه گذاران وارد بازار سرمایه می کنند تا صرف هزینه تولید شود، باید متناسب با مقدار تورم و بهره لازم برایشان باشد. وقتی Interest Rate زیاد شود به طبع آن تأمین مالی یک پروژه سرمایه گذاری یا یک شرکت تولیدی نیز افزایش می یابد. تحت چنین شرایطی سرمایه گذار ناچار است برای جلوگیری از متضرر شدن، بخشی از هزینه تولید را از طریق افزایش قیمت محصولات خود جبران کند که در نهایت قیمت مصرف کننده افزایش می یابد.
رابطه تورم و نرخ ارز
نرخ ارز یک عامل کلیدی اقتصادی در سیاست گذاری محسوب شده و به شدت تحت تأثیر Interest Rate است. وقتی تورم در یک کشور بالا باشد، صادرات بیشتر شده و مردم کمتر به فکر خرید کالاهای خارجی هستند و ارزش پول ملی در آن نیز روند صعودی خواهد داشت. به دنبال آن قدرت خرید مردم نیز افزایش می یابد.
رابطه نرخ بهره و نرخ ارز
اگر نرخ بهره درکشور افزایش یابد، تمایل به سپرده گذاری به دلیل دریافت سود نیز افزایش می یابد به همین دلیل درکوتاه مدت نرخ بهره در افزایش ارزش نرخ ارز موثر است.
مهین پرداخت با تفکری نوین برای ارائه انواع خدمات ارزی در خدمت شما است.
افزایش نرخ بهره، بیماری یا درمان؟/ پیامد سیاستهای بانک مرکزی چیست؟
رویداد ۲۴ نوشت:در حالی که وضعیت تولید در کشور رو به وخامت است و شرکتهای تولیدی از یک سو با اخذ تسهیلات بانکی و احتمال عدم توانایی در بازپرداخت سنگین وامها همواره با ریسک تعطیل شدن مواجه هستند و از سوی دیگر به دلیل نبود سرمایه در گردش مجبور به تعدیل نیرو و کاهش حجم تولید خود هستند، مشخص نیست در صورتی که نرخ بهره افزایش یابد قرار است بانکها سود سپردهها را از محل چه منابعی پرداخت کنند!
مدتی است در محافل اقتصادی، بحث نرخ بهره به موضوعی داغ تبدیل شده است و طرفداران افزایش آن با ارائه استدلالهایی عجیب و بعضا منفعتطلبانه سعی در تحمیل نظر خود بر تصمیمگیرندگان اقتصادی کشور دارند.
اخیرا نیز با استناد به اینکه آمریکا، بخشی از کشورهای اروپایی و روسیه، پس از بالارفتن تورم به واسطه هیجانهای ناشی از جنگ اوکراین با استفاده از افزایش نرخ بهره توانستهاند تورم را کنترل کنند، سعی دارند با تغییر برچسب آرام بخشی به نام نرخ بهره و سرپوش گذاشتن بر بیماریهای متعدد اقتصاد ایران آن را به عنوان تنها راه علاج تورم افسار گسیخته کشور معرفی کنند.
درحالی که ساختار اقتصاد ایران، آنچنان با اقتصاد کشورهایی که به عنوان نمونه موفق استفاده از نرخ بهره برای کنترل تورم یاد میشود تفاوت دارد که مقایسه آنها با یکدیگر شبیه به یک شوخی است. در کشورهای پیشرفته که اقتصادی مبتنی بر تولید و تکنولوژی دارند مدتهاست نرخ تورم تکرقمی و در برخی موارد زیر یک درصد است.
از سوی دیگر بانکهای مرکزی این کشورها مستقل از دولتها عمل میکنند و با در نظر داشت مصلحت کلی اقتصاد کشورهای متبوع خود نسبت به سیاستگذاری اقتصادی اقدام میکنند. در این کشورها موضوعاتی همچون کسری بودجه دولتها مدتهاست برطرف شده و ابزارهای متعددی همچون مالیات، عرضه اوراق و نرخ بهره به درستی به کار برده میشود به این معنی که عناوینی همچون «فرار مالیاتی ۵۰ درصدی» نشانه فساد و ضعف دولت است و میتواند سبب سقوط آن شود!
گذشته از آن نهادهای نظارتی این کشورها قوانین سختگیرانهای برای فعالیتهای موسسات مالی ایجاد میکنند و عملا بانکهای مرکزی و دولتهای آنها مرتبا با چاپ پول و افزایش تورم بر تخلفات موسسات مالی و سودجویی عدهای سرپوش نمیگذارند!
به عنوان مثال اقتصاد قابل کنترل روسیه که در تحلیلهای فوق به آن استناد میشود حاصل اصلاحات اقتصادی است که از حدود ۸ سال قبل در این کشور اجرا شده و در اولین و مهمترین آن پس از اتخاد سیاست افزایش نظارت و تنظیمکنندگی بانک مرکزی این کشور مجوز دهها بانک و موسسه اعتباری متخلف، دارای عملکرد ضعیف و ناکارآمد لغو شد. در صورتی که در ایران برخی بانکها و موسسات با توسل به بینظمی مالی دولتها و به نوعی وابسته بودن دولتها به بانکها (تسهیلات تکلیفی، دور زدن تحریمها و . ) ضمن دور زدن دستورالعملهای بانک مرکزی و انجام تخلفات آشکار (پرداخت سودهای بالا به مشتریان خاص در قالب صندوقهای درآمد ثابت و بعضا قراردادهای غیرشفاف پرداخت تسهیلات و. ) در صورتی که دچار مشکل نیز بشوند دست به دامان بانک مرکزی میشوند!
شاهد این مدعا گزارش مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی با عنوان «ناترازی پنهان در شبکه بانکی ایران (۱۳۹۳-۱۳۹۶): تحلیل چیستی و ریشهها» است. بر اساس این گزارش ضمن اعلام اینکه نرخ بهره بالا عامل اصلی در رشد شدید شکاف دارایی- بدهی بانکها و در نتیجه ناترازی آنها که به عنوان عامل اصلی بسیاری از بحرانهای اقتصادی معرفی میشود بوده است، راهکار اصلی برای حل این بحران را «انجام اصلاحات بنیادی در نظام بانکی، انحلال و اخراج بازیگران بد از نظام بانکی، آشکارسازی داراییهای موهومی بانکها و تحمیل هزینههای آن به سهامداران و سپردهگذاران عمده، که به لحاظ اقتصاد سیاسی، دارای هزینههای قابل توجهی خواهد بود و نقطه شروع آن، تدوین بسته خروج از ناترازی پنهان بانکی است» میداند.
در مقایسه دیگر میتوان به نظام مالیاتی ایران و کشورهای پیشرفته اشاره کرد. در حالی که در کشورهای پیشرفته به دلیل وابسته بودن درآمد دولتها به مالیات و همچنین پاسخگو بودن آنها در مقابل مالیات دهندگان همواره سعی بر بیشترین شفافیت مالیاتی و به حداقل رساندن فرار مالیاتی است، در ایران، اما بر اساس اظهارات رئیس کل سازمان مالیاتی کشور فرار مالیاتی در سال ۱۳۹۹ به ۱۰۰ هزار میلیارد تومان رسید. با این توضیح مشخص میشود آنچه نرخ بهره چیست؟ امروز عدهای با انحراف افکار عمومی به دنبال آن هستند نه تنها راه علاج نیست بلکه خود عامل بیماری است.
در حالی که وضعیت تولید در کشور رو به وخامت است و شرکتهای تولیدی از یک سو با اخذ تسهیلات بانکی و احتمال عدم توانایی در بازپرداخت سنگین وامها همواره با ریسک تعطیل شدن مواجه هستند و از سوی دیگر به دلیل نبود سرمایه در گردش مجبور به تعدیل نیرو و کاهش حجم تولید خود هستند، مشخص نیست در صورتی که نرخ بهره افزایش یابد قرار است بانکها سود سپردهها را از محل چه منابعی پرداخت کنند!
احتمالا چاپ پول و افتادن در دور باطل همیشگی اقتصاد ایران و استفاده از نرخ بهره تنها زمانی میتواند به عنوان آرامبخش عمل کند که پیش از آن وابستگی درآمدهای دولت به نفت کاهش یابد، نظام بودجهبندی دولت اصلاح و هزینههای مازاد آن کاهش یابد، رشد نقدینگی کنترل شود، تنشهای بینالمللی کشور کاهش یابد و ضمن عادیسازی روابط با کشورهای مختلف و گشایش در مبادلات بینالمللی سرمایهگذاری اقتصادی خارجی در کشور رونق بگیرد، فضای کسب و کار از حالت رانتی و غیرشفاف خارج شود و در نهایت نظام مالیاتی کشور مورد بازبینی و حجم فرار مالیاتی به حداقل برسد. این موارد تنها بخشی از تفاوتهایی است که طرفداران (سپرده گذاران کلان بانکها) افزایش نرخ بهره با سرپوش گذاشتن بر آن سعی در القای نظر خود دارند.
نرخ بهره چیست و چرا بر بازار ارزهای دیجیتال اثر میگذارد؟
در هفته گذشته، فدرال رزرو پس از ماهها تاخیر سرانجام اعلام کرد که در ۱۶ مارس سال ۲۰۲۲ تصمیم خودش مبنی بر افزایش نرخ بهره اعلام خواهد کرد و همانطور که انتظار میرفت، نرخ بهره در این تاریخ به میزان ۰٫۲۵ درصد افزایش پیدا کرد و با توجه به آشفتگی جهانی و وضعیت کاهشی خود بازار، این افزایش چندان تاثیر زیادی بر روی بازار نداشت. اما هنوز برای خوشحالی کردن بسیار زود است.
بر اساس گفتههای فدرال رزرو آمریکا، افزایش نرخ بهره با هدف مبارزه با تورم بالای آمریکا که در چند سال گذشته بی سابقه بوده است، در سه مرحله انجام خواهد شد. تحلیلگران میگویند که این افزایش ۰٫۲۵ سه مرحلهای شاید تاثیر آن در همان زمان اعمال مشخص نشود، اما معتقد هستند که این افزایشها اگر به بازار شوک وارد نکنند، قطعا در بلند مدت میتوانند تاثیر خود را بر ارزش رمزارزهای بازار بگذارد.
اکنون در این مقاله از سرمایکس، میخواهیم به صورت کلی به نرخ بهره و تاثیر آن بر بازار ارزهای دیجیتال بپردازیم.
نرخ بهره چیست؟
برای توضیح بهتر این موضوع که نرخ بهره چیست و چرا میتواند بر بازار ارزهای دیجیتال اثر بگذارد، از وضعیت و تصمیمات کنونی فدرال رزرو آمریکا استفاده میکنیم. فدرال رزرو آمریکا در واقع همان بانک مرکزی آمریکا است و نرخ بهره همان سودی است که بانکها در وامهایی که به مردم میدهند لحاظ میکنند. زمانی که نرخ بهره پایین و بالا میرود، دلار آمریکا ضعیف و قوی میشود و یک ارتباط مستقیم وجود دارد. ضعیف و قوی شدن دلار آمریکا تاثیرات مختلفی بر اقتصاد این کشور دارد و بر خلاف باور عموم، ضعف دلار باعث ترقی آمریکاییها میشود.
نرخ بهره توسط بانک مرکزی آمریکا تعیین میشود و دولت اجازهای در دخالت در امور اقتصادی و تصمیمات فدرال رزرو ندارد. بانک مرکزی بر اساس شرایط اقتصادی کشور تصمیمات متفاوتی میگیرد. در حال حاضر، تورم در آمریکا افزایش بی سابقهای داشته و فدرال رزرو برای کاهش تورم تصمیم گرفت که نرخ بهره را افزایش دهد. وقتی نرخ بهره بالا میرود مردم کمتر وام میگیرند چرا که بازپرداخت با قیمت بالاتری است و مردم سعی میکنند پولهای خود را در بانکها نگه دارند و کمتر خرج کنند که در نتیجه این اتفاق، تورم پایین میآید.
و برعکس این اتفاق زمانی که تورم مهار شود رخ میهد، اگر اقتصاد نیاز به رونق و رشد داشته باشد، فدرال رزرو تصمیم میگیرد که نرخ بهره را کاهش دهد تا مردم به وام گرفتن که اکنون کم هزینه شده روی بیاورند و بیشتر خرج کنند.
افزایش یا کاهش نرخ بهره چه ارتباطی با بازار ارزهای دیجیتال دارد؟
به صورت خلاصه، کاهش نرخ بهره منجر به هزینه بیشتر مردم، کاهش دلار و به دنبال آن افزایش تورم میشود. مردم برای در امان ماندن از کاهش قیمت دلار و تورم بالا، به بازارهای سهام و ارزهای دیجیتال روی میآورند تا از بی ارزش شدن پول خود جلوگیری کنند. اکنون اگر نرخ بهره افزایش پیدا کند، مردم کمتر میتوانند خرج کنند، دلار افزایش پیدا میکند و تورم هم کاهش، اما چرا باعث کاهش ارزش بازار ارزهای دیجیتال میشود؟ به این دلیل که نرخ بهره بالا بازارهای سهام و ارزهای دیجیتال که جزو بازارهای پر ریسک مالی محسوب میشوند را پر ریسکتر از همیشه میکند و مردم در این زمان کمتر وارد این نوع بازارها میشوند.
به همین دلیل است که ترس از این اتفاق و اجرای آن مدت هاست که اثر منفی و کاهشی بر بازار گذاشته و با آغاز افزایش نرخ بهره در سال ۲۰۲۲، احتمال کاهشی بودن سال ۲۰۲۲ و یک بازار خرسی دور از انتظار نخواهد بود. تاریخهای ۲۵ تا ۲۶ ژانویه (انجام شده)، ۱۵ تا ۱۶ مارس (انجام شده)، ۳ تا ۴ می، ۱۴ تا ۱۵ ژوئن، ۲۶ تا ۲۷ جولای، ۲۰ تا ۲۱ سپتامبر، ۱ تا ۲ نوامبر و ۱۳ تا ۱۴ دسامبر برنامه جلسات فدرال رزرو در سال ۲۰۲۲ است. در مجموع ۸ جلسه وجود دارد که تا به الان دو جلسه برگزار شده و در جلسه ماه مارس اولین افزایش نرخ بهره انجام شده است.
این یعنی شش جلسه دیگر وجود دارد که هر کدام میتواند باعث کاهش ارزش ارزهای دیجیتال از جمله بیتکوین شود. در نگاه اول، به نظر میرسد که شش افزایش نرخ بهره دیگر باقی مانده است، اما این اتفاق بعید است و با توجه به اولین افزایش نرخ بهره در جلسه ۱۵ تا ۱۶ مارس، این احتمال وجود دارد که دو جلسه آتی ۳ تا ۴ می و ۱۴ تا ۱۵ ژوئن دو افزایش نرخ بهره دیگر فدرال رزرو برای مهار تورم باشد.
به یاد داشتن برنامههای آتی فدرال رزرو و آماده بودن برای آن، میتواند کمک شایانی به سرمایهگذاران و تریدرهای بازار ارزهای دیجیتال در کنترل دارایی و کمتر کردن ریسک خود بکند.
افزایش نرخ بهره تا چه اندازه میتواند بازار را تحت تاثیر قرار دهد؟
برای پاسخ به این سوال، باید نگاهی به وضعیت بازار در اولین جلسه فدرال رزرو در سال ۲۰۲۲ بیاندازیم. با تشکیل جلسه در ۲۶ ژانویه، بیتکوین با ۶ درصد کاهش در کمتر از ۲۴ ساعت از محدوده ۳۸ هزار دلار به ۳۵,۶۰۰ دلار رسید. همین مثال به تنهایی کافی است تا نشان دهد که تصمیمات و جلسات فدرال را تا چه اندازه میتواند بازار را تحت تاثیر قرار دهد، اما ترس از تصمیمات فدرال رزرو و اعلامیههای آن بر بازار حتی بیشتر از خود جلسات است.
در ۵ ژانویه، قبل از برگزاری اولین جلسه فدرال رزرو در ۲۶ ژانویه، این سازمان مالی از برنامههای احتمالی خود در سال ۲۰۲۲ صحبت کرد و عنوان کرد که این احتمال وجود دارد که در سال ۲۰۲۲ نرخ بهره افزایش پیدا کند. پس از انتشار اخبار مرتبط به این موضوع، بیتکوین در عرض چند ساعت از ۴۶,۵۰۰ دلار به ۴۳,۲۰۰ دلار کاهش پیدا کرد و چند روز بعد از ان این کاهش ادامه پیدا کرد و به ۴۱,۵۰۰ دلار رسید.
بازار ارزهای دیجیتال از تاریخ ۵ ژانویه تاکنون، در وضعیتی نزولی قرار داشته و بیش از ۲۱٫۷ درضد از ارزش کلی خودش را از دست داده است. به عبارتی، تصمیمات و تجاوزگریهای فدرال رزرو تاثیر به سزایی بر ارزهای دیجیتال داشته و احساسات بازار را در انتظار برای یک سیاست پولی سختگیرانه و فشردهتر آشفته کرده است.
بسیاری از تحلیلگران موضع فدرال رزرو و تصمیمات آن را عامل اصلی وضعیت آشفته و نزولی بازار میدانند. لو کرنر (Lou Kerner)، مدیرعامل شرکت بلاکچین کوینوستورز (Blockchain Coinvestors) گفته است که بانک مرکزی آمریکا همچنان بر بازار کنترل دارد. او میگوید که سختتر شدن بازار از سوی فدرال رزرو بزرگترین مشکلی است که هم بازار سهام و هم بازار ارزهای دیجیتال در حال حاضر با آن دست و پنجه نرم میکنند. او دلیل اصلی همبستگی بسیار بالا بازار سهام و رمزارز را همین موضوع عنوان میکند.
به طور خلاصه، افزایش سه مرحلهای یا حتی بیشتر نرخ بهره میتواند به طور قابل توجهی بیتکوین و سایر ارزهای دیجیتال را تحت تاثیر قرار دهد و یک سال نزولی برای بازار رقم بزند. نمیتوان به طور دقیق حدس زد که قیمتها تا چقدر میتوانند کاهش داشته باشند، اما نباید فراموش کرد که بازار نسب به سالهای گذشته متفاوت است. برخی اقتصاددانان و تحلیلگران معتقدند که تورم قبل از این که بهتر شود بدتر میشود و ممکن است که فدرال رزرو برای مهار تورم از سه مرحله افزایش نرخ بهره فراتر برود. در گذشتهها هم گفته شد بود که افزایش ۰٫۲۵ درصدی نرخ بهره توسط فدرال رزرو ممکن است کافی نباشد و افزایش ۰٫۵ درصدی دور از ذهن نخواهد بود. با این حال، هر تصمیمی که در آینده اتخاذ شود، قطعا به سود بازار ارزهای دیجیتال نخواهد بود.
آیا بهبود همهگیری کووید-۱۹ در جهان میتواند وضعیت اقتصاد جهانی را بهتر کند؟
هنوز بسیار زود و دشوار است که با قاطعیت بگوییم زمان بهبود از همهگیری جهانی کووید-۱۹ رسیده است، اما بررسی این احتمال خالی از لطف نخواهد بود. بیشتر بیثبانی اقتصاد جهانی و کشورهای بزرگ به خصوص آمریکا ریشه در همهگیری ویروس کرونا دارد که شوکهای بسیار زیادی به بازار وارد کرد و باعث افزایش قیمتها شد. اگر این همهگیری در ماههای آینده بهبود پیدا کند و تثبیت شود، میتواند باعث کاهش تورم شود و بتواند جلوی فدرال رزرو برای اجرای افزایش نرخ بهره بگیرد.
برخی تحلیلگران دیدگاه متفاوتی دارند. آنها میگویند که فدرال رزرو سه افزایش نرخ بهره ۰٫۲۵ درصدی دارد که در نهایت به یک ۱ درصد افزایش نرخ بهره میرسد. گفته میشود که این ۱ درصد نسبت به ۲٫۴ درصد سال ۲۰۱۹ و ۱۹ درصد سال ۱۹۸۱ رقم بزرگی نیست. تحلیلگران بر این باورند که این ۱ درصد افزایش نرخ بهره بیشتر از این که بر ارزهای دیجیتال اثر بگذارد بر بازار سهام میگذارد و شاید بیتکوین و سایر ارزهای دیجیتال بازار از این افزایش نرخ بهره در امان بمانند.
دیدگاه شما