آمار همبستگی و سرمایه گذاری

مقایسه قیمت ارزهای دیجیتال با بازار سهام ایالات متحده آمریکا

کورولیشن در بازارهای مالی اعم از فارکس و بورس چیست؟

ضریب همبستگی یا کورولیشن (Correlation) یکی از اصطلاحات رایج در حوزه‌های مختلف بازارهای مالی است. کورولیشن در تحلیل‌های آماری به‌عنوان ابزاری برای تعیین انواع روابط متغیرهای کمی با یکدیگر است. ضریب همبستگی در بازار بورس و فارکس و بسیاری دیگر از بازارهای مالی، کاربرد زیادی دارد. کورولیشن در حقیقت رابطه مستقیم یا معکوس یا حتی عدم وجود رابطه میان دو متغیر را نشان می‌دهد. تفاوت یک سرمایه‌گذار آماتور با سرمایه‌گذاری حرفه‌ای، در آشنایی با تمامی این نکات خاص بازار سرمایه است. با توجه به ضریب همبستگی، سرمایه‌گذار تا حد ممکن، خطای تحلیل‌های خود را کم می‌کند و از فرصت‌های سرمایه‎گذاری استفاده بهینه می‌برد. در این مطلب، سعی می‌کنیم نقش ضریب همبستگی یا کورولیشن را در بازار بورس ایران و بازار فارکس توضیح دهیم.

اصول محاسبه کورولیشن چیست؟

اولین نکته در مورد کورولیشن، دانستن اصول اولیه این ضریب است. ضریب همبستگی یک بازه تغییر میان ۱+ تا ۱- را نشان می‌دهد. زمانی که یک متغیر با افزایش متغیر دیگر، افزایش پیدا کند، یا کاهش آن متغیر همراه با کاهش متغیر دیگر باشد، در این صورت ضریب همبستگی مثبت می‌شود. اما اگر افزایش یک متغیر با کاهش متغیر دیگر همراه باشد یا برعکس، در این صورت، ضریب همبستگی را منفی در نظر خواهند گرفت. زمانی که دو متغیر کاملا مستقل از هم بوده و کاهش و افزایش یکی بر دیگری تاثیر نداشته باشد، ضریب همبستگی صفر است. همبستگی متغیرها چه مثبت و چه منفی، زمانی قوی‌تر است که عدد کورولیشن به ۱- یا ۱+ نزدیک‌تر باشد.

نقش ضریب همبستگی در بازار بورس

تا اینجا در مورد مفهوم ضریب همبستگی و اصول آن گفتیم. حالا می‌خواهیم بدانیم که در بازار بورس چگونه ضریب همبستگی برای پوشش ریسک معامله به‌کمک سرمایه‌گذار خواهد آمد. زمانی که ارزش سهام یک شرکت با سهام چند شرکت دیگر به‌صورت هماهنگ بالا یا پایین برود، ضریب همبستگی مثبت است. یعنی میزان سود یا ضرر این شرکت‌ها با هم یکسان است. اما وقتی بالا رفتن ارزش سهام شرکتی هم‌زمان با پایین آمدن سهام شرکت‌های دیگر باشد، در این صورت ضریب همبستگی منفی است. اگر هم شرکت‌ها هیچ ارتباطی با هم نداشته و رشد و افت ارزش سهام آن‌ها تاثیری بر سهام یکدیگر نداشته باشند، ضریب همبستگی صفر خواهد بود. در بازار بورس بارها دیده‌ایم که رشد سهام یک شرکت به‌صورت اتوماتیک وار، باعث رشد سهام شرکت‌های دیگر شده است. این موضوع مفهوم کورولیشن و نقش مهم آن را در آمار همبستگی و سرمایه گذاری بازار بورس نشان می‌دهد. سرمایه‌گذار حرفه‌ای، زمانی که در تحلیل تکنیکال یا تحلیل بنیادی، الگوها و نمودارهای صحیح رسم می‌کند، حتما در انتخاب سهام مورد نظر خود، ضریب همبستگی را در نظر می‌گیرد تا بیشترین میزان سود و کمترین میزان ریسک را تجربه کند.

نقش کورولیشن در بازار فارکس

مفاهیم اصلی بازارهای مالی و سرمایه، در تمامی این بازارها اعم از بورس، فارکس یا ارز دیجیتال، تقریبا ثابت است. کورولیشن در بازار فارکس نیز نقش بسیار مهمی را ایفا می‌کند. در این بازار، ارزهای هر کشور، بازیگران اصلی بازار هستند. به‌همین دلیل قدرت اقتصادی آن کشور، صادرات و واردات، شرایط سیاسی و اجتماعی و روابط آن با دیگر کشورها، نقشی تعیین کننده در ارزش پول آن کشور دارد. در هنگام خرید جفت ارزها در بازار فارکس، باید توجه کرد که جهت حرکت کدام دو ارز با یکدیگر همسو است. اصولا کشورهایی که روابط اقتصادی خوبی با یکدیگر دارند، ضریب همبستگی ارزهای آن‌ها هم قوی‎تر است. برای مثال جفت ارزهای دلار آمریکا و یورو، یا دلار آمریکا و پوند انگلستان، ضریب همبستگی قوی دارند چون کشورهای صاحب این ارزها، روابط بسیار نزدیک اقتصادی و سیاسی با هم دارند. به‌همین دلیل سرمایه‌گذاری بر روی این جفت ارزها، سودآوری خوبی دارد. اگر به‌هر دلیلی بازار فارکس، حرکتی غیرمنتظره داشته باشد، یا روابط کشورها به مشکل برخورد کند، ریسک معامله بالا می‌رود.

پایان‌بندی

مفهوم ضریب همبستگی بسیار گسترده‌تر از مطلبی است که به اختصار بیان کردیم و برای آموزش این ضریب، همانند دیگر ابزارهای بازار بورس و سرمایه، باید در دوره‌های مختلف آموزشی شرکت کرد. آنچه مسلم است، یک سرمایه‌گذار حرفه‌ای، باید بینش خوبی نسبت به مسائل سیاسی و اقتصادی و روابط کشورها داشته باشد. همانطور که خواندیم، حتی میزان صادرات میان دو کشور، تا حد زیادی بر روی ارزش پول آن کشور تاثیر گذاشته و میزان ضریب همبستگی یا کورولیشن را کم یا زیاد خواهد کرد. توجه به این نکات در هنگام تحلیل بازار بورس و فارکس، کمک می‌کند که با حداقل ضرر، و با پوشش ریسک‌های احتمالی، به سود خوبی دست پیدا کنید.

ضریب همبستگی چیست؟

بارها توسط افراد مختلف در حوزه‌های شغلی گوناگون یا در رسانه‌ها به منظور تحلیل آماری و بیان نتایج تحقیقات، واژه ضریب همبستگی یا اصطلاح لاتین آن Correlation را شنیده‌ایم. یکی از مهم ترین کاربردهای این مفهوم در بازارهای مالی است، که در این مطلب به بررسی آن و مباحث پیرامونی در حوزه بازار بورس می‌پردازیم. ضریب همبستگی یک ابزار آماری برای تعیین نوع و درجه رابطه متغیرهای کمی با یکدیگر است. این مفهوم یکی از معیارهای تشخیص میزان همبستگی دو متغیر می‌باشد. در واقع این ضریب نوع رابطه یعنی مستقیم یا معکوس بودن و شدت رابطه یعنی بازه ۱+ تا ۱- را نشان می‌دهد. همچنین اگر میان دو متغیر مذکور رابطه‌ای وجود نداشته باشد، مقدار ضریب همبستگی برابر صفر است.

اصول کاربردی ضریب همبستگی

• ضریب همبستگی مثبت یعنی افزایش یک متغیر با افزایش متغیر دیگر و همچنین کاهش یک متغیر با کاهش متغیر دیگر همراه است.
• ضریب همبستگی منفی یعنی افزایش یک متغیر با کاهش متغیر دیگر و همچنین کاهش آن متغیر با افزایش متغیر دیگر همراه است.
• ضریب همبستگی صفر یعنی افزایش و کاهش دو متغیر مستقل از یکدیگر بوده و هیچ ارتباطی ندارند.
• هرچه مقدار ضریب همبستگی به ۱+ یا ۱- نزدیک‌تر باشد، همبستگی مثبت یا منفی متغیرها قوی‌تر است.

ضریب همبستگی در بازار مالی

یکی از مفاهیم اساسی مورد استفاده معامله‌گران حرفه‌ای در انواع بازارهای مالی شامل سهام، کالا و ارز (فارکس) است؛ اما در این مطلب از ذکر مبانی آماری و جزئیات محاسباتی پرهیز نموده و تمرکز اصلی ما روی نحوه استفاده از این مفهوم در بازار سهام ایران می‌باشد. بررسی‌های آماری ثابت کرده است، که نوسانات دارایی‌ها در بازارهای مالی نسبت به یکدیگر بدون ارتباط نیستند. حتی در مقیاس بزرگ‌تر، بازارهای جهانی نیز به یکدیگر وابستگی داشته و کاملاً از یکدیگر تاثیر می‌پذیرند. مثلاً بارها مشاهده نموده‌اید، که سقوط قیمت سهام در بازارهای مالی بزرگ جهان به صورت دومینو وار به سایر بازارهای سهام نیز سرایت کرده است. همسبتگی در میان دارایی‌ها بی‌دلیل نبوده و معمولاً به دلیل وجود وجوه اشتراک یا تضاد بنیادی میان این نمادها ایجاد می‌شود. در واقع یکی از مهم‌ترین مزایای استفاده از مفهوم ضریب همبستگی حین سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی، استفاده از فرصت‌های بهینه و کاهش خطای تحلیل تا بیشترین حد ممکن است. از طرف دیگر برخی معامله‌گران عمده نیز از این مفهوم به منظور اتخاذ موقعیت‌های معاملاتی پوشش ریسک بهره می‌برند.

ضریب همبستگی در بازار سهام ایران

اگر تجربه فعالیت در بازار بورس و اوراق بهادار تهران را داشته باشید، حتماً تاکنون وجود ضریب همبستگی مثبت نسبتاً بالا در کل بازار را متوجه شده‌اید. به عبارت دیگر سهام موجود در بازار بورس و فرابورس ایران همبستگی مثبت بالایی نسبت به یکدیگر دارند. برای اثبات این موضوع هم می‌توان، به نمودار سهام مختلف و شاخص کل در دوره‌های زمانی متفاوت مراجعه نمود. در واقع رفتار دمینووار بازارهای مالی در بورس تهران به طور کاملاً عینی و ملموس قابل مشاهده است. دلیل این رفتار بازار سهام نیز ناشی از شرایط بازار سرمایه ایران از لحاظ محدودیت تعداد شرکت‌های پذیرفته شده، کم عمق بودن بازار، تحریم‌ها و عدم اتصال به بازار جهانی یا رفتار هیجانی توده معامله‌گران می‌باشد.

همبستگی با سهام لیدر یا شاخص‌ساز

در بازار سهام ایران گروه‌های صنعتی مختلفی داریم. از طرف دیگر تعدادی سهام مربوط به غول‌های صنعتی و اصطلاحاً شاخص‌ساز وجود دارند، که از نظر اکثر فعالان بورس تعیین‌کننده روند بازار بوده و سهام متوسط یا کوچک در بسیاری از موارد تابع روند این نمادها هستند. با بررسی نمودارهای قیمتی بازار بورس موارد متعددی را مشاهده می‌کنیم، که با ایجاد نوسانات صعودی یا نزولی در سهام نمادهای لیدر بازار شرکت‌های کوچک‌تر هم‌گروه نیز به سرعت تغییر روند داده و با آن‌ها همسو شده‌اند. البته مواردی نیز وجود دارند، که به دلیل وقوع اتفاقات خاص درون شرکت یا مؤلفه‌های بنیادی روند برخی تک‌سهم‌ها نسبت به سهم لیدر یا کل بازار متفاوت بوده است.

همبستگی با سهامداران عمده (شرکت های مادر)

از دیگر همبستگی‌های مهم بازار سهام ایران می‌توان، به ترکیب سهامداران شرکت‌ها اشاره نمود. به طور مثال یک شرکت بورسی نظیر هلدینگ‌های سرمایه‌گذاری (سایر شرکت‌ها در راستای تملک یا جایگزین نمودن سهام ارزشمند بورسی) اقدام به خرید سهام سایر شرکت‌های بورسی از صنایع مختلف نموده و پرتفوی سهام تشکیل داده است. این شرکت‌ها به عنوان سهامدار در ترکیب سهامداران حضور دارند. در چنین شرایطی اگر در وضعیت بنیادی یا قیمتی سهام خریداری شده تحول مثبتی رخ دهد، طبعاً در ارزش ذاتی نماد شرکت سهامدار عمده نیز تعدیل مثبت ایجاد خواهد شده و یا در صورتی که درصد سهامداری بسیار بالا باشد، نوسانات قیمتی نمادها مشابه بوده و تفاوتی ندارند.

همبستگی بر اساس ترکیب پرتفوی

هبستگی سهام بورسی گاهاً بر اساس وضعیت سبد سرمایه‌گذاری آن‌ها ایجاد می‌شود. اگر گزارشات و صورت‌های مالی برخی شرکت‌ها را بررسی کنید، شباهت زیادی در پرتفوی آن‌ها قابل مشاهده است. حال اگر به نمودار قیمت این نمادها نیز مراجعه کنیم، شباهت معناداری در جزئیات آمار همبستگی و سرمایه گذاری نوسانات قیمتی آن‌ها وجود دارد. به طور کلی با استفاده از ضریب همبستگی می‌توانید، فرصت‌های سرمایه‌گذاری مناسبی را شکار کنید. مثلاً اگر سایر شروط تحلیل تکنیکال و بنیادی مورد نظر شما برقرار باشند، خرید سهام یک شرکت سرمایه‌گذاری دارای پرتفوی بورسی مثبت (نمادهای موجود در پرتفوی شرایط بنیادی و قیمتی مثبتی دارند) در قیمت‌های منفی ارزنده است.

تشکیل پرتفوی با توجه به ضریب همبستگی

موارد مذکور شامل بخشی از روابط و همبستگی‌هایی است، که در بازار سهام مشاهده شده و حین سرمایه‌گذاری باید حتماً به این موارد توجه داشت. در واقع برای معامله‌گری موفق صرفاً نیاز به درک مفاهیم تحلیلی متعدد و پیچیده نداشته و بعضاً با توجه به چنین نکات ساده‌ای می‌توان، از ورود به موقعیت‌های معاملاتی اشتباه با ریسک بالا جلوگیری نمود. به طور مثال اگر چند سهم با همبستگی مثبت بالا خریداری کرده و یکی از سهام اصلی دچار روند نزولی شود، احتمالاً روند قیمتی بقیه سهام موجود در پرتفوی نیز آمار همبستگی و سرمایه گذاری آمار همبستگی و سرمایه گذاری معکوس شده و یک ضرر سنگین چند برابری را متحمل می‌شوید!

حال در مورد ضریب همبستگی به دو مثال از بازار سهام تهران توجه کنید.

۱- در تاریخ نگارش مطلب (۲۷/۰۶/۱۳۹۹) و بر اساس اطلاعات سایت TSETMC، شرکت سرمایه‌گذاری خوارزمی مالک ۱/۱ درصد معادل ۱۱۲ میلیون سهم از گروه خودروسازی بهمن است. همان‌طور که اشاره نمودیم، در صورت وقوع اتفاقات بنیادی مثبت در نماد خبهمن در میزان سودسازی نماد وخارزم نیز متناسب با میزان تملک سهام خبهمن تعدیل مثبت ایجاد می‌شود. همچنین اگر در پرتفوی بورسی خود نماد وخارزم دارید، دیگر خرید نماد خبهمن چندان منطقی نیست؛ زیرا به صورت غیرمستقیم و از طریق سرمایه‌گذاری خوارزمی این نماد (خبهمن) را خریداری نموده‌اید! در واقع اگر اصرار به خرید یک نماد خودرویی دارید، حتی‌الامکان باید نماد خودرویی دیگری را خریداری کنید، تا قاعده متنوع سازی رعایت شده و از تحمل ریسک چند برابر پرهیز نمایید.

۲- در مثال بعدی به بررسی دو نماد خساپا و وساپا می‌پردازیم. در ابتدا به ترکیب سهامداران خودروسازی سایپا توجه کنید.

ترکیب سهامداران شرکت سرمایه‌گذاری سایپا نیز جالب است!

در نهایت با توجه به ترکیب سهامداران فوق، قطعاً مشاهده این نمودار قیمتی دور از انتظار نیست.

اگر نمودار این دو سهم را در بلندمدت مورد بررسی قرار دهیم، در بسیاری از مواقع حتی در کوچک‌ترین نوسانات بازار نیز مسیر یکسانی داشته‌اند. بنابر تفاسیر فوق خرید و سهامداری همزمان این دو شرکت با توجه به همبستگی تقریباً کامل آن‌ها، از دیدگاه متنوع سازی و مدیریت ریسک اصلاً منطقی نیست.

کلام پایانی

همواره در بخش‌های پایانی مقالات و حین آمار همبستگی و سرمایه گذاری معرفی تکنیک‌های مختلف معامله‌گری به این موضوع تأکید نموده‌ایم، که هیچ کدام از این ابزار عملکرد قطعی و صد درصدی نداشته و همواره باید با صرف زمان، کسب تجربه و بر اساس تعدادی از روش‌های تحلیل و معامله‌گری، استراتژی یا فلسفه معاملاتی خود را به مرور زمان بسازید. مفهوم ضریب همبستگی در بازار سهام نیز از این قاعده مستثنی نبوده و اگر بیشتر در این زمینه جستجو کنید، مطمئناً به میزان تسلط بالاتری رسیده و شاید همبستگی‌های بیشتری را نیز بیابید.

ضریب همبستگی در بورس

در این مقاله سعی میکنیم ضمن بیان چیستی ضریب همبستگی در بورس ، به کاربردهای آن نیز بپردازیم. با مطالعه این مقاله قطعا دریچه‌ی تازه‌ای به روی شما گشوده میشود و با دید بهتری می‌توانید به بازار سهام نگاه کنید و فرصت‌های مناسب سرمایه‌گذاری را شناسایی کنید. این مقاله حاصل تجربه‌ی تیم آموزشی سهم شناس در بازار سرمایه‌ی ایران است و در هیچ کتاب یا کلاسی این مطالب را به شما آموزش نخواهند داد. با ما همراه باشید.

روابط بین نمادهای بورسی

بعضی از نکات کوچک در بازار بورس وجود دارد که مرز باریک بین حرفه‌ای‌ها و آماتورهای بورس را مشخص میکند. یکی از آن نکات دانستن روابط بین نمادهای بورسی است. بین نمادها و شرکت‌های بورسی روابط مختلفی وجود دارد و برخی از نمادها به دلایل مختلف روی یکدیگر اثر گذار هستند که یک سرمایه‌گذار یا معامله‌گر با دانستن این روابط میتواند زودتر از دیگران فرصت‌های خوبی را در بازار شناسایی کند.

روابط بین نمادهای بورسی بسیار گسترده هستند. روابط همگروهی یکی از معروف ترین روابط بورسی است. معمولا شرکت‌های همگروه که در یک صنعت خاص فعالیت میکنند، روی یکدیگر اثر گذار هستند و رفتار مشابهی دارند. روابط مادر فرزندی نیز یکی از روابط مهم بورسی است. در صورت تمایل برای آشنایی با این نوع رابطه مطلب کوتاهی را از لینک زیر مطالعه کنید.

نوع دیگری از روابط بورسی نیز وجود دارد که تنها بین هولدینگ‌ها و شرکت‌های سرمایه گذاری وجود دارد. برخی از شرکت‌های سرمایه گذاری به علت اینکه پرتفوی بورسی شبیه به یکدیگر دارند، رفتار و حرکات قیمتی مشابهی دارند.

مثالی برای روابط بین شرکت‌های سرمایه گذاری در بورس

برای مثال دو نماد تاصیکو و وسپه را در نظر بگیرید. اگر به پرتفوی بورسی این دو شرکت سرمایه گذاری توجه کنید متوجه شباهت‌های زیادی خواهید شد. در تصاویر زیر پرتفوی تاصیکو و وسپه را مشاهده می‌کنید.

پرتفوی بورسی وسپه

پرتفوی بورسی تاصیکو

همان طور که مشاهده می‌کنید در پرتفوی این دو نماد، شرکت‌های فولاد اصفهان (فولاد) و شرکت صنایع مس ایران (فملی) به چشم می‌خورد که مشترکا در هر دو وجود دارد. اما نکته مهم تر این است عمده سرمایه گذاری‌های این دو نماد بر روی صنایع فلزات اساسی و کانی‌های فلزی است و به طور کلی ماهیت پرتفوی بورسی انها به یکدیگر نزدیک است. همین امر سبب شده است که رفتار این دو سهم مانند هم باشد. برای این منظور بیایید نگاهی به نمودار یک ساله‌ی این دو نماد بیاندازیم.

نمودار سبز مربوط به وسپه و نمودار آبی رنگ مربوط به تاصیکو است.

همان طور که به صورت چشمی هم مشخص است، نمودارهای قیمتی مربوط به این دو نماد فراز و فرودهای مشابهی را تجربه کرده ‌است. این همان چیزی است که به همبستگی بین نمادهای بورسی معروف است و پارامتری که این همبستگی را به صورت کمی اندازه گیری میکند ضریب همبستگی نام داد که در ادامه‌ی این مقاله به آن خواهیم پرداخت. قبل از آن توی پرانتز به مطلب زیر توجه آمار همبستگی و سرمایه گذاری آمار همبستگی و سرمایه گذاری کنید.

پرتفوی بورسی شرکت‌ها را از کجا باید ببینیم؟

برای دوستانی که در خلال مطالعه این مقاله با این سوال روبرو هستند به این قسمت توجه کنند. به سایت کدال به آدرس codal.ir مراجعه کنید. در قسمت جستجو نام نماد را وارد کنید و دکمه جستجو را بزنید.

جستجوی نماد در کدال

در بین اطلاعیه‌ها به آخرین اطلاعیه‌ی گزارش فعالیت ماهیانه دوره 1 ماهه مراجعه کنید (تصویر زیر).

در بالای این گزارش می‌توانید وضعیت پرتفوی بورسی این شرکت‌ها را انتخاب کنید و پرتفوی بورسی آنها را مشاهده کنید (تصویر زیر).

آموزش گام به گام تحلیل بنیادی برای انتخاب سهم مناسب

برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تحلیل بنیادی روی لینک زیر کلیک کنید.

آیا میخواهید در بورس به موفقیت برسید؟ آیا نمیدانید چگونه یک سهم را از منظر بنیادی تحلیل کنید؟ نبود منبع آموزشی مناسب در زمینه تحلیل بنیادی انگیزه ای شد تا در یک کتاب آموزشی به زبانی کاملا ساده و کاربردی، به کمک تصاویر گویا و آموزش گام به گام، روش انتخاب یک سهم را بر اساس نکات بنیادی آموزش داده ایم. قطعا این روش آموزشی را در هیچ کجا پیدا نخواهید کرد! این کتاب الکترونیکی را به تمام کسانی که می خواهند در بازار بورس به موفقیت مستمر برسند توصیه میکنیم .

دعوت میکنم به ادامه بحث اصلی توجه کنید.

چه نکاتی در همبستگی دو نماد وجود دارد؟

در مثال بالا دو نکته اصلی درباره همبستگی بین نمادها نهفته است که میتواند به تصمیم گیری بهتر به ما کند.

نکته اول: امکان ندارد که عمده پرتفوی بورسی یک شرکتی چندین آمار همبستگی و سرمایه گذاری روز مثبت باشد ولی خود آن سهم منفی باشد. اگر چنین شد، فرصت خوبی برای سرمایه گذاری ایجاد شده است و هر چقدر این اختلاف بیشتر شود سود بیشتری در انتظار خواهد بود. برای مثال اگر دیدید فملی چندین روز صف خرید است و وسپه در حال درجا زدن است، احتمالا وسپه گزینه خوبی برای خرید است چرا که درصدی از فملی برای وسپه است و از رشد آن متنفع خواهد شد. این مسئله تحت عنوان NAV سهم در تحلیل بنیادی مورد بررسی قرار می‌گیرد.

نکته دوم: در مثال بالا دیدیم که تاصیکو و وسپه به علت پرتفوی مشابه، رفتار قیمتی مشابهی دارند. این موضوع به یک سرمایه گذار حرفه ای کمک خواهد کرد که موقعیت‌های خوبی را شناسایی کند. برای مثال اگر در یک روز وسپه صف خرید بود و تاصیکو منفی، احتمالا می‌توانید تاصیکو را حداقل به دید کوتاه مدت خریداری کنید چرا که ضریب همبستگی بین این دو نماد بالاست.

در ادامه بیشتر به مفهوم ضریب همبستگی خواهیم پرداخت.

ضریب همبستگی چیست و چه کاربردی در بورس دارد؟

ضریب همبستگی یک مفهوم کلی در ریاضیات و علم آمار است و ربطی به بورس ندارد. در واقع یک ابزار آماری محسوب میشود که می‌تواند نوع و درجه رابطه دو متغییر کمی را مشخص کند. به بیان دیگر ضریب همبستگی بین دو متغییر (که میتواند نمودار قیمتی دو نماد بورسی باشد)، میتواند نوع (مستقیم و مثبت و یا معکوس و منفی) و شدت رابطه (میزان وابستگی) را مشخص کند. این ضریب بین 1 تا 1- است و در صورت عدم وجود رابطه بین دو آمار همبستگی و سرمایه گذاری متغییر، برابر صفر است.

ضریب همبستگی به عنوان یک مفهوم در علم آمار

حال میتوان ضریب همبستگی را برای چارت قیمتی (قیمت یک نماد به عنوان یک متغییر) نمادهای مختلف محاسبه کرد. شما می‌توانید برای مشاهده ضریب همبستگی بین نمادهای بورسی مختلف، ابتدا به سایت سهام یاب بخش توئیت مراجعه کنید (برای مشاهده اینجا کلیک کنید). سپس نام نماد مورد نظر خود را از قسمت مربوطه سرچ کنید و به بخش سهام نگر وارد شوید (تصویر زیر).

در پایین همان صفحه ابزاری وجود دارد که می‌توانید با جستجوی نما دیگری، ضریب همبستگی آن را با نمادی که سرچ کرده بودید مشاهده آمار همبستگی و سرمایه گذاری کنید.

ضریب همبستگی بین تاصیکو و وسپه بیش از 95 درصد است!

بعد از جستجو، ضریب همبستگی بین دو نماد به صورت درصدی بین 100 تا 100- برای شما نمایش داده می‌شود. همبستگی دو نماد هر چقدر بیشتر باشد نشان دهنده این است که رفتار مشابه بیشتری دارند و هر چقدر منفی‌تر باشد بیانگر این است که معکوس هم عمل میکنند. اگر هم نزدیک صفر باشد یعنی حرکات این دو نماد ربطی به هم ندارد. همان طور که در تصویر بالا می‌بینید ضریب همبستگی بین تاصیکو و وسپه بیش از 95 درصد است! این بدان معنی است که اگر در یک روز خوب بازار، دیدید نماد وسپه صف خرید است ولی تاصیکو منفی 3 درصد است، برای خرید تاصیکو فکر هم نکنید 🙂

نکته پایانی درباره ضریب همبستگی

توجه کنید این ترفند نیز مانند تمامی روش‌های خرید سهام قطعیتی را به همراه خود نمیاورد. ضریب همبستگی بر اساس گذشته محاسبه می‌شود، حال آنکه واقعیت در آینده است. بنابراین مدیریت ریسک و سرمایه فراموش نشود. از این دست روابط بورسی در بازار سرمایه کم نیست. شما باید با گذشت زمان از روابط پنهان بین نمادهای بورسی مطلع شوید و درک روشن‌تری نسبت به بازار پیدا کنید. این مسئله یکی از مواردی است که نمی‌توان زیاد آن را اموزش داد بلکه حاصل تجربه است، اما به هر حال ما در این مقاله سعی خودمان را کرده ایم. امیدواریم برای مخاطبان سهم شناس مفید واقع گردد.

آموزش گام به گام تابلوخوانی پیشرفته در بورس

برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تابلوخوانی پیشرفته روی لینک زیر کلیک کنید.

تابلوخوانی در کنار تحلیل بنیادی و تکنیکال، بعد سوم بورس است. همه چیز در تابلوی معاملات سهم وجود دارد، اطلاعاتی که شاید در نگاه اول کسی متوجه آنها نشود اما با یادگیری تکنیک های تابلو خوانی و بازار خوانی می توانید به اطلاعات زیادی دست پیدا کنید و بر این اساس معاملات پر سودتری داشته باشید. در کتاب آموزش تابلو خوانی پیشرفته به مطالبی خواهیم پرداخت که در هیچ کلاس یا کتابی به شما آموزش نمی دهند. تکنیک هایی که حاصل سالها تجربه در بازار سرمایه است.

همبستگی در بورس و سایر بازارهای مالی چیست؟

همبستگی (Correlation) در صنایع مالی و سرمایه‌گذاری، یک مقدار آماری محسوب می‌گردد که میزان حرکت اوراق قرضه را نسبت به یکدیگر می‌سنجد. از همبستگی در سیستم‌های پیشرفته مدیریت سبد سهام (پورتفوی) استفاده می‌شود. همبستگی را با ضریبی به نام ضریب همبستگی می‌سنجند که عددی بین 1,0 ( همبستگی کامل) و 1,0- (همبستگی کاملاً عکس) می‌باشد.نکات مهم همبستگی در بورس:

• همبستگی، مقداری آماری می‌باشد که درجهٔ حرکت دو متغیر را نسبت به یکدیگر می‌سنجد.
• در امور مالی، همبستگی می‌تواند حرکت یک سهم را با شاخص معیار بازار بسنجد، مانند S&P500
• همبستگی، میزان پیوستگی را می‌سنجد ولی نشان نمی‌دهد که X موجب رخ دادن وضعیت Y می‌شود یا بالعکس، و یا نشان نمی‌دهد که این شرایط توسط فاکتورهای شخص سومیِ غیرقابل مشاهده رخ می‌دهند.

اگر به طور اتفاقی با دیجی کوینر آشنا شده اید و هیچ اطلاعاتی در مورد بازارهای مالی ندارید پیشنهاد می‌کنیم قبل از مطالعه ادامه مطلب، مقاله «بازارهای مالی چیست؟» را مطالعه نمایید.

درکِ مفهوم همبستگی در بورس

همبستگی، میزان قدرت رابطه بین دو متغیر است و به‌صورت عددی، توسط ضریب همبستگی نشان داده می‌شود. مقادیر ضریب‌های همبستگی در بین محدوده 1.0 و 1.0- قرار دارند. یک ضریب همبستگی کامل دقیقاً 1 است. این به آن معناست که اگر ارزش اوراق قرضه حرکت کند، ارزش آمار همبستگی و سرمایه گذاری اوراق دیگر نیز به تبعیت از آن و در مسیر مشابه به سمت بالا یا پایین حرکت می‌کند. اما یک همبستگی منفی (navigate correlation ) به آن معنا است که دو دارایی، در جهت‌های مخالف یکدیگر حرکت می‌کنند، هنگامی که عدد ضریب همبستگی 0 باشد، بر این موضوع دلالت دارد که هیچ‌گونه ارتباط خطی‌ای بین دو نمودار در کار نمی‌باشد.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد بورس می‌توانید از مطلب آموزشی «بورس چیست؟» دیدن نمایید.

به‌عنوان مثال، صندوق سرمایه‌گذاری شرکت‌هایی که سهم‌شان سهم زیادی از بازار بورس را دارد و سرمایه‌شان در بازار بورس درصد و رقمی قابل‌توجه است، عموماً میزان همبستگی مثبت بالایی را با شاخص (S&P500) دارد. در این موارد ضریب همبستگی تقریباً یک می‌باشد.

سهام شرکت‌هایی که ارزش سهام آن‌ها در بازار زیاد نیست و سرمایهٔ قابل‌توجهی در بورس ندارند نیز همبستگی مثبتی نسبت به شاخص (S&P500) دارند ولی این میزان به‌طور تقریبی رقمی بالاتر از 0.8 نمی‌باشد.

با این حال، قیمت‌های قرارداد اختیار فروش و قیمت دارایی پایه آنها، تمایل به داشتن همبستگی منفی نسبت به هم دارند. برای مرور، قرارداد اختیار فروش این حق را به مالک می‌دهد تا مقداری مشخص از سهام پایه را به قیمتی از پیش تعیین‌شده و در یک چارچوب زمانی معین بفروشد. قراردادهای اختیار فروش (Put Options) به هنگامی که ارزش سهام پایه کاهش پیدا کند، به سوددهی می‌رسند. به‌عبارتی دیگر، از آنجایی که قیمت سهام افزایش می‌یابد قیمت قرارداد اختیار فروش کاهش پیدا می‌کند، که این نشان‌دهندهٔ یک همبستگی منفی قوی (Negative Correlation) می‌باشد.

فرمول همبستگی به شرح زیر است:

مثالی از همبستگی در بورس:

مدیران سرمایه‌گذاری، معامله‌گران و تحلیل‌گران، محاسبهٔ مقدار همبستگی را امری مهم می‌دانند. زیرا مزایای کاهش ریسک سبدهای سهام مختلف به این اعداد بستگی دارند.

فایل‌های اکسل مالی و نرم‌افزارها می‌توانند به‌سرعت مقدار همبستگی را محاسبه کنند.

به‌عنوان یک مثال فرضی، تصور کنید یک تحلیل‌گر نیاز به‌حساب همبستگی برای این دو مجموعه داده دارد:

(X: (41, 19, 23, 40, 55, 57,33

(Y: (94, 60, 74, 71, 82, 76, 61

‌ سه قدم برای پیدا کردن میزان همبستگی وجود دارد. اولین قدم، جمع تمام ارقام X برای پیدا کردن مجموع (X)ها و بعد، جمع تمام ارقام Y برای گردآوری مجموع (Y) و ضرب ارقام X در ارقام متناظر در مجموعه Y و در نهایت جمع کردن آنها با یکدیگر برای به‌دست آوردن مجموع (X, Y) می‌باشد.

SUM(X) = (41 + 19 + 23 + 40 + 55 + 57 + 33) = 268

SUM(Y) = (94 + 60 + 74 + 71 + 82 + 76 + 61) = 518

SUM(X,Y) = (41 x 94) + (19 x 60) + (23 x 74) + … (33 x 61) = 20,391

قدم بعدی این است که باید هر رقم X را به توانِ 2 برسانیم و مجموع این ارقام را برای پیدا کردن مجموع X^2) ) با هم جمع کنیم. عمل مشابه باید برای ارقام مجموعه Y اجرا شود.

SUM(X^2) = (41^2) + (19^2) + (23^2) + … (33^2) = 11,534

SUM(Y^2) = (94^2) + (60^2) + (74^2) + … (61^2) = 39,174

با توجه به اینکه تعداد داده‌های ما 7 می‌باشد (n=7) ، از فرمول زیر می‌توان برای محاسبهٔ ضریب همبستگی (r) استفاده شود:

در این مثال میزان ضریب همبستگی برابر خواهد بود با:

r = (7 x 20,391 – (268 x 518) / [SquareRoot((7 x 11,534 – 268^2) x (7 x 39,174 – 518^2))] = 3,913 / 7,248.4 = 0.54

تیم تحریریه دیجی کوینر

این مقاله به کوشش هیئت تحریریه دیجی کوینر تولید شده است. تک تک ما امیدواریم که با تلاش خود، تاثیری هر چند کوچک در آگاه سازی فعالان حوزه رمز ارزها و بازارهای مالی داشته باشیم.

شاخص‌هایی برای بررسی همبستگی بازار سهام ایالات متحده و ارزهای دیجیتال

همبستگی بازار سهام ایالات متحده با ارزهای دیجیتال در بالاترین حد تاریخی خود است. حال‌ که اکثر دارندگان بیت کوین در ضررند، بررسی این همبستگی می‌تواند مفید باشد.

به گزارش کریپتو اسلیت، اکثر ارزهای دیجیتال در ۱۰ مه (۲۰ اردیبهشت) سقوط قیمت وحشتناکی را تجربه کردند، به‌طوری که طی یک شبانه‌روز بیش از ۱۰ درصد بهای خود را از دست دادند. قیمت بیت کوین نسبت به ماه گذشته ۲۳.۵۷ درصد کمتر شده است. این رقم برای اتریوم نیز به ۲۶.۳۲ درصد می‌رسد. با این حال، طی همین مدت فعالان بازار سهام ایالات متحده ضرر کمتری را متحمل شدند. شاخص اس‌اندپی پانصد (S&P ۵۰۰) در حدود ۱۱.۰۷ درصد و شاخص نزدک ۱۰۰ (Nasdaq ۱۰۰) حدود ۱۴.۹۳ درصد کاهش یافته‌اند.

مقایسه قیمت ارزهای دیجیتال با بازار سهام ایالات متحده آمریکا

همان طور که در نمودار بالا مشاهده می‌شود، ارزهای دیجیتال همچنان افت بدتری نسبت به بازار سرمایه دارند. افزایش نرخ بهره، تمایل سرمایه‌گذاران برای دوری از دارایی‌های پرریسک و پرنوسانی مثل ارزهای دیجیتال را افزایش داده است.

کاهش قیمت ارزهای دیجیتال در ۱۰ مه (۲۰ اردیبهشت) از بازار سهام ایالات متحده نشأت گرفت؛ اما این بازار توانست در مدت کوتاهی خود را بازیابی کند. به روال ماه‌های گذشته، همبستگی ماهانه بین بازار ارزهای دیجیتال و شاخص‌های سهام ایالات متحده تقویت شده و حتی در هفته اخیر همبستگی شاخص‌های اس‌اندپی و نزدک با بیت کوین و اتریوم به ۰.۹ رسیده که این رقم بالاترین حد این میزان طی تاریخ است.

نمودار همبستگی بین بازار سهام ایالات متحده آمریکا و ارزهای دیجیتال

اینکه ضریب همبستگی بین بازار سهام ایالات متحده و ارزهای دیجیتال نزدیک به عدد یک است، یعنی همبستگی بین این دو بسیار قوی است و این شاخص‌ها با بازار ارزهای دیجیتال رابطه آماری مستحکمی پیدا کرده‌اند؛ درنتیجه هرکدام با افزایش یا کاهش یکدیگر همسو می‌شوند. درک این نکته که چگونه این رابطه شکل گرفته است به شما کمک می‌کند درک کنید چگونه بازارهای کلان بر بازارهایی چون ارزهای دیجیتال تأثیر می‌‌گذارد و کجا باید به‌دنبال شاخص‌های مرتبط با بازار ارزهای دیجیتال بگردید.

سقوط اخیر قیمت ارزهای دیجیتال که طی آن در یک روز بیش از ۱۰ درصد از بهای اکثر ارزهای دیجیتال کاسته شد نیز پیش چشم ما قرار دارد. این دومین بار در سال میلادی جدید است که اکثر ارزهای دیجیتال بیش از ۱۰ درصد از قیمت خود را از دست دادند. طی ماه گذشته، بیت کوین ۲۳.۵۷ درصد کاهش قیمت را تجربه کرد، در حالی که این رقم برای اتریوم معادل ۲۶.۳۲ درصد بود.

در کنار عوامل خارجی تأثیرگذار بر بازار ارزهای دیجیتال نگاه به داخل این بازار نیز می‌تواند سودمند باشد. بیت کوین همچنان بر سایر ارزهای دیجیتال تسلط دارد، بنابراین بیایید داده‌های درون زنجیره‌ای (on-chain) را نیز بررسی کنیم.

همان طور که پیش از این هم می‌دانستیم، سرمایه‌گذاران نسبت به تغییرات آنی که سرمایه‌گذاری‌هایشان را در معرض ضرر می‌گذارد، حساس‌اند. موقعیت بیت کوین از این لحاظ بحرانی شده است. تقریباً نیمی از آدرس‌هایی که بیت کوین‌ دارند (۴۷.۸ درصد) اگر بیت کوین‌های خود را با قیمت فعلی بفروشند، متحمل ضرر و زیان خواهند شد. از زمان اوج‌گیری همه‌گیری کرونا در مارس ۲۰۲۰ (اسفند ۱۳۹۸) تاکنون، این امر بی‌سابقه است.

نرخ ورود و خروج پول به بیت کوین

این شاخص برای ما تغییر در میزان سود دارندگان بیت کوین را طی زمان نشان می‌دهد. همچنین درصد آدرس‌هایی که اگر در یک زمان مشخص، بیت کوین‌های خود را می‌فروختند، سود یا ضرر کرده بودند نیز با این شاخص قابل محاسبه است. آدرس‌های دارای بیت کوین در این شاخص بر اساس سود (In)، شکست (At) و ضرر (Out) مشخص شده‌اند.

اگرچه همیشه این امکان وجود دارد که تعداد کمی از کاربران از چندین آدرس مختلف استفاده کنند، معمولاً تعداد آدرس‌ها با تعداد سرمایه‌گذاران برابر است. اگر به مدت زمانی که سرمایه‌گذاران بیت کوین‌های خود را نگاه داشته‌اند، توجه داشته باشیم، درمی‌یابیم که اکثریت قریب به اتفاق (۲۶.۷۴ میلیون آدرس) بیش از یک سال است بیت کوین دارند. همان طور که در شکل زیر می‌بینید، رشد تعداد این افراد که با خط آبی مشخص ‌شده‌اند، کاهشی نداشته است.

آدرس‌های دارنده بیت کوین و زمانی که سرمایه‌گذاری کرده‌اند

این نمودار حاکی از آن است که تعداد آن دسته از سرمایه‌گذاران بیت کوین که با چشم‌اندازی بلندمدت در آن سرمایه‌گذاری کرده‌اند، با وجود آشفتگی‌های اخیر بازار و بازدهی نامناسب ارزهای دیجیتال، رو به‌ افزایش است؛ اما تعداد دارندگان کوتاه‌مدت بیت کوین کاملاً روندی متفاوت دارد. وقتی تغییرات قیمتی قابل‌توجهی رخ می‌دهد، تعداد این افراد که با نمودار نارنجی مشخص شده‌ است، افزایش می‌یابد و سرمایه‌گذاری‌های پرریسک کل اکوسیستم را تقویت می‌کند.

شروع امسال بازار سهام ایالات متحده از ۸۳ سال گذشته بدتر بوده است و این نکته این سؤال را به ذهن متبادر می‌کند که آیا وضعیت فعلی بازار می‌تواند فرصت خرید مناسبی برای سرمایه‌گذاران بلندمدت باشد یا خیر.
روند قیمت ارزهای دیجیتال در آینده بدون شک تحت‌تأثیر بازار سهام ایالات متحده خواهد بود، هرچند حداقل آب از سر اکثر دارندگان فعلی بیت کوین گذشته است.