تنور داغ سیگنال برای زلزله‌زدگان بورس
گزارش پنج و نیم امروز نیم نگاهی دارد به زلزله ای که پایه های اعتماد سهامداران را ویران کرد و سیگنال هایی از دل تنور نانوایی و.
به گزارش بورس نیوز در حالیکه بازار ارز از بی تحرکی به خواب ناز رفته؛ در بورس تهران زلزله شده و طوری برای فروش صف کشیده بودند که انگار نه انگار که قیمت سهم ها ۵۰ الی ۸۰ درصد ریزش داشته! البته که سردمداران کانال های ارزی هم از آب گل آلود بورس کوسه می گیرند و چنان تیترهای هولناکی می زنند که اگر چند نفری هم هستند که هنوز هوس فروش نکرده اند، به جرگه فروشندگان بپیوند و خود را از مهلکه نجات دهند.
جالب تر اینکه هم اهالی پاستور و هم ساکنان ملاصدرا طوری برای نجات این بازار اقدام یا اظهار نظر می کنند، که دوستی شان کم از دوستی خاله خرسه ندارد. این روزها در ملاصدرا جلسه پشت جلسه برگزار می شود و تنها خروجی ملموس و مشهود این جلسات چند راهکار نخ نما شده و مشتی وعده سر خرمن و در نهایت هم ریزش سنگین تر این بازار است. نزدیکان پاستور هم که چشم به بلاد کفر دوخته اند، شاید فرجی شود و با یک امضا، اقتصاد ما ناگهان گل و بلبل شود و آنها که پشت مرزهای ما سنگر گرفته اند تا پول شان را در کشور ما سرمایه گذاری کنند وارد شوند و. فقط مانده ایم آنها که در جلب اعتماد هموطنان خودشان نا موفق بوده اند، چطور دل به جلب اعتماد سرمایه گذاران خارجی خوش کرده اند؟
احتکار خانگی خودرو
وقتی به قیمت گذاری دستوری انتقاد می شود، عده ای ترش می کنند که چرا دنبال افزایش قیمت هستید؟ ولی کافیست نگاهی به آمار خرید و فروش خودرو و نیز صورت های مالی جاده مخصوص بی اندازید که عاشقی یادتان برود. با این قیمت گذاری ها، ۱۰ هزار میلیارد تومان رانت توزیع شده و جالب است که نیمی از خودروهای خریداری شده از خودروسازان در پارکینگ های مردم دپو شده تا قیمت ها بالاتر برود و بعد بفروشند! به همین خاطر هم برای خرید ۲۲ هزار خودرو وطنی، ۳.۵ میلیون نفر صف می کشند! خداروشکر که در کشور ما قمار و لاتاری و. حرام است و مردم شانس شان را با ثبت نام خودرو امتحان می کنند.
سیگنال هایی از دل تنور
خواستیم در مورد برخی فسادها هم بنویسیم؛ دیدیم یکی از آقایان به خاطر فساد مالی محکوم به ۲ سال حبس شده و خبرنگاری که خبر از فساد ایشان داده به ۳ سال حبس و شلاق و. محکوم شده؛ البته در بورس هم ازین دست اتفاقات داریم؛ برخی نانواها هر وقت تنورشان خالی باشد، سیگنال می فروشند و کسی کاری به کارشان ندارد؛ در مقابل برخی چهره های مطرح بازار را با کارشناسان می جنگند.
تحلیل ۴ کارشناس از سیگنال‌فروشی و نقش سازمان بورس تا برخی کارگزاری‌ها
چهار کارشناس بازار سرمایه ، ابعاد مختلف سیگنال‌فروشی و نقش سازمان بورس ، شرکت های حقوقی و کارگزاری ها در گسترش یا توقف این رویه بررسی کردند .
احمد پویانفر مدیرعامل مشاوره سرمایه‌گذاری آیکو، حسین خزلی و همایون دارابی دو کارشناس بازار سرمایه و علیرضا تاجبر عضو هیأت مدیره کارگزاری اقتصاد بیدار درخصوص ابعاد مختلف موضوع سیگنال‌فروشی و نقش سازمان بورس ، شرکت های حقوقی و کارگزاری ها در گسترش یا توقف این رویداد به گفت و گو با تسنیم پرداختند که بدین شرح است:
پویانفر: سیگنال فروشان در کسری از ثانیه میلیاردها تومان به جیب می‌زنند
احمد پویانفر درخصوص اینکه آیا فقط در ایران سیگنال‌فروشی داریم یا در دیگر کشورها هم است؟ گفت: در ایران تقریباً آنچه اتفاق می‌افتد در جای دیگری نیست. فرآیند ارائه مشاوره در هر کاری نیاز به هزینه دارد چراکه پردازش اطلاعات و تحلیل آماری کار هزینه‌بری است. افرادی که این کار را انجام می‌دهند دنبال منافع اقتصادی هستند که می‌تواند مشروع یا غیرمشروع باشد و چون در قوانین بورس، سازوکاری برای اشخاص حقیقی دیده نشده و به آنها این اجازه را نمی‌دهند تا مشاوره بدهند، مسیر دیگری را انتخاب می‌کنند و فعالیت آنها از نظر قانون غیرمجاز است.
وی افزود: در قانون ملاحظاتی دیده شده که جلوی این کار گرفته شود و سازمان بورس متولی آن است اما متأسفانه چند عامل دست به دست هم داده و نمی‌شود با این جرایم مقابله کرد. انتقاد بزرگی به سازمان بورس و دیگر بورس‌ها به‌دلیل عدم سرمایه‌گذاری در حوزه نظارت وارد است. درآمد این نهادها در یکسال گذشته 10برابر افزایش پیدا کرده و در مقابل هزینه‌ها دو برابر رشد کرده است. اگر اولویت نخست بورس‌ها معاملات است اولویت دوم، نظارت بر شبکه‌های اجتماعی و سیگنال‌فروشی است که متأسفانه در این حوزه هیچ کاری انجام نداده‌اند.
پویانفر درباره اینکه سیگنال‌فروشان چه میزان درآمد دارند، توضیح داد : جایی نیست که روی آنها کار مطالعاتی کرده باشد تا میزان درآمد را برآورد کند. برخی سیگنال فروشان به تعدادی از گروه‌های خانوادگی محدود می‌شوند اما برخی نظام‌مند هستند و با ابزارهای پیشرفته از طریق ایجاد شبکه‌ها به بازار جهت می‌دهند. برآوردهای اولیه نشان می‌دهد اینها می‌توانند به‌راحتی میلیاردها تومان سرمایه را در کسری از ثانیه با دستکاری قیمت‌ها و اطلاعات دستکاری شده و مخدوش و ایجاد صف خرید و فروش برای سهام مختلف بدست آورند. خیلی از اینها در خارج حساب کاربری باز کرده‌اند و سازمان بورس هم در حوزه نظارت سرمایه‌گذاری نمی‌کند.
خزلی خرازی: نقطه ضعف سازمان بورس در عدم افشای پرونده‌های سیگنال فروشان
حسین خزلی با اشاره به اینکه باید سازمان بورس به سمت بهره‌گیری از فناوری‌های رایج دنیا برود، گفت: اکنون کمتر از 40 شرکت مشاوره سرمایه‌گذاری فعال وجود دارد و طبیعی است با هجوم و نیاز میلیون‌ها سرمایه‌گذاری که در سال 99 درگیر بورس شده‌اند این تعداد توان پاسخگویی ندارند. برای حل این مساله چند پیشنهاد وجود دارد یکی اینکه سازمان بورس به اشخاص حقیقی واجد صلاحیت مجوز بدهد. نکته دیگر نظارت افکار عمومی است. اگر بتوان کاری کرد دارندگان صفحات مجازی، احراز هویت کامل شوند و با اسامی واقعی فعالیت کنند و مشاوره بدهند این می‌تواند بخش زیادی از مشکلات سازمان بورس را حل کند.
وی افزود: آخرین فناوری مشاوره مالی و سرمایه‌گذاری آنلاین در دنیا روبو ادوایزر است ربات‌هایی با هوش مصنوعی که مشاوره می‌دهند. سیگنال‌فروشی با انگیزه دستکاری بازار و انحراف در روند معمولی بازار انجام می‌شود و در همه جای دنیا با این افراد برخورد محکمی می‌کنند. بزرگترین پرونده‌های فساد مالی در دنیا هم مربوط به این حوزه است. در دنیا پس از ابزار روبو ادوایزینگ، کپی تریدینگ و نرو تریدینگ آمده بنابراین ابتدا باید فناوری و راه‌حل ایجابی کار کند و در کنار آن با مظاهر فساد هم برخورد شود.
خزلی ادامه داد: چندین پرونده سیگنال فروشی بازار داغ سیگنال‌فروشی در بورس بازار داغ سیگنال‌فروشی در بورس به دستگاه قضایی ارسال شده و چندین پرونده را هم دستگاه امنیتی در حال پیگیری دارد اما یکی از نقاط ضعف سازمان بورس این است که تاکنون این‌گونه پرونده‌ها را افشا نکرده است. درآمد این افراد از سیگنال‌هایی که بصورت اختصاصی می‌فروشند و پولی که بابت حق اشتراک می‌گیرند در برابر درآمدی که از بازار داغ سیگنال‌فروشی در بورس رشد چند ده برابری سهام زیان‌ده و باز کردن آن سهام و انداختن این‌گونه سهم‌ها به مردم کسب می‌کنند، پول خرد است.
دارابی: سیگنال‌فروشان برای سهام بی‌ارزش بازارسازی می‌کنند
همایون دارابی یکی از دلایل بوجود آمدن سیگنال‌فروشی و تشدید آن از ابتدای سال 99 را ورود سرمایه‌گذاران جدید به این بازار برشمرد و گفت: فعالیت سیگنال فروشان در فضای مجازی غیرقانونی است این وضعیت بستری شد تا افراد مجهول‌الهویه از طریق راهنمایی اشتباه اقدام به داغ کردن سهام کنند و سهم‌هایی را در قیمت‌های بالای به افراد بی‌تجربه واگذار کنند. باتوجه به رویکرد جدید سازمان بورس، ساماندهی فضای مجازی در حال انجام بوده اگرچه هنوز مجوزی برای کارگزاری‌ها و شرکت‌های تأمین سرمایه جدید انجام نشده است.
وی با اشاره به اینکه سیگنال‌فروشان هویتی ندارند و با وجود تلاش‌های پلیس فتا بازهم ردیابی آنها در ایران سخت است، افزود: مدل‌های درآمدزایی این افراد با یکدیگر متفاوت و پیچیده است یعنی یک عده از این کانال‌ها از سرمایه‌گذاران بورسی برای عضویت در کانال حق اشتراک می‌گیرند و یک عده هم بابت دادن هر سیگنال به فرد بورسی، پولی می‌گیرند. در هیچ کجای دنیا مثل ایران فضای مجازی رها شده نیست و حتی اگر در افریقا هم کسی سیگنال‌فروشی کند، تخلف است.
تاجبر: مردم را در بورس تنها گذاشتیم
علیرضا تاجبر درباره سیگنال فروشی برخی کانال‌های تلگرامی به سهامداران تازه وارد گفت: وقتی مردم را تنها می‌گذاریم و خلائی را برای ارائه داده بوجود می‌آوریم، تعدادی کانال در فضای مجازی و از سوی دیگر مؤسسات آموزشی غیرمجاز و یا هر رسانه‌ای که معتبر نیست از این فرصت استفاده کرده و با نیات مختلف چه خوب یا بد اقدام به انتشار داده می‌کنند. مقصر اصلی نقص در قوانین بازار سرمایه است که 15 سال پیش نوشته شده و اما باید در قوانین تجدیدنظر و بصورت ریشه‌ای اصلاح شود.
وی اضافه کرد: در گزارش‌هایی که به دولت ارائه می‌شد، عدد و رقم افرادی که بطور مستقیم وارد بازار سرمایه می‌شدند، مهم بود بنابراین ترجیح داده شد تا آمار ورود مردم به بورس مدام بصورت فردی اعلام شود در حالی که در کشورهای مطرح در زمینه بورس چنین نیست. باید درباره ناشران و دیگر افراد چه سرمایه‌گذار و چه آنها که داده می‌دهند، تمهیداتی در قوانین اندیشیده شود چراکه نوک پیکان قوانین به سمت کارگزاران و شرکت‌های سرمایه‌گذاری است اما در قوانین برای ناشران بازار داغ سیگنال‌فروشی در بورس و افراد حقیقی چیزی اندیشیده نشده است.
تاجبر با اشاره به وجود کارشناسان جوان و فعال در بازار سرمایه از متولیان بازار خواست تا از این ظرفیت استفاده کنند. در این‌باره به یک چشم‌انداز 10ساله آموزشی در حوزه بورس نیاز داریم تا از همه ارکان بازار و فعالان بازار سرمایه، استفاده و جایگاه آنها در سند تعیین شود. نوشتن این سند یک ماه زمان می‌برد ولی در عوض تا 10 سال تقسیم وظایف و جامعه هدف تعیین می‌شود.
سیگنال سبز دولت به بورس
«شهروند» در گفت‌وگو با کارشناسان تاثیرات بسته حمایتی دولت سیزدهم در بازار سرمایه را بررسی می‌کند
حسام خراسانی 14 آبان 01
بازار سرمایه یکی از مهم‌ترین بازارهای تامین مالی در کشور به شمار می‌آید که در سال‌های اخیر با افت‌وخیزهای بسیاری روبه‌رو بوده است. صعود و نزول شاخص‌ها برای سهامداران در این سال‌ها نتیجه‌ای جز سرخوردگی و ناامیدی از بهبود وضعیت نداشته است. وضعیت مبهمی که بار دیگر سازمان بورس را بر آن داشت تا نسبت به تصویب یک بسته ۱۰ بندی حمایت از این بازار اقدام کند، اما آیا این بسته می‌تواند به این بازار کمک کند یا خیر، پرسشی است که «شهروند» در گفت‌وگو با کارشناسان به بررسی آن پرداخته است.
به گزارش خبرنگار شهروند آنلاین؛ وزارت اقتصاد و دیگر نهادهای تصمیم‌گیرنده کلان اقتصادی در کشور در روزهای گذشته یک بسته 10 بندی برای حمایت از بازار سرمایه تدوین کردند، تا شاید اعتماد از دسته رفته به بازار سرمایه بازگردد. بسته‌ای که به اذعان کارشناسان نشان‌دهنده اراده دولت سیزدهم برای تغییر مسیر در بازار سرمایه است؛ موضوعی که دکتر سعید اسلامی بیدگلی، عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی نیز به آن اذعان دارد.
این کارشناس حوزه بازار سرمایه در گفت‌وگو با «شهروند» ضمن مثبت‌خواندن اقدامات تنظیم‌‌گرانه در بازار می‌گوید: «در سال‌های گذشته شاهد بوده‌ایم که هر گاه بازار با بحران خروج پول مواجه شده، حمایت‌های مقطعی صورت گرفته است. این حمایت‌ها باید با حمایت واقعی و اصلاحات ساختاری همراه باشد تا نتیجه‌بخش شود.» مسأله‌ای که «مجید عشقی» رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار نیز به آن اذعان دارد. او در این‌باره وعده داده است که سازمان بورس حمایت‌های خود را محدود به بسته ۱۰ بندی نمی‌کند و برای افزایش اثرگذاری اقدامات حمایتی، قصد ارائه یک پیشنهاد چند بندی به ستاد اقتصادی دولت دارد و در تلاش برای اخذ مصوبه‌هایی در راستای رفع دغدغه‌های کلان بازار سهام است.
حذف قیمت‌گذاری دستوری یک اقدام ساختاری
سعید اسلامی بیدگلی معتقد است که موضوعاتی همچون حذف قیمت‌گذاری دستوری از جمله اقدامات ساختاری است که باید دولت نسبت به حل آن نیز همراه با اجرای این بسته حمایتی اهتمام ورزد. مسأله‌ای که احسان خاندوزی، وزیر امور اقتصادی و دارایی نیز روز گذشته بر آن تاکید کرد. وزیر اقتصاد دولت سیزدهم همچنین از تهیه ماده واحده پیشنهادی برای تصحیح سازوکار قیمت‌گذاری دستوری خبر داده و اظهار داشته است که وزارت اقتصاد و ستاد اقتصادی دولت در تلاش است تا با اصلاح رویه‌های اشتباه همچنین قیمت‌گذاری دستوری که سال‌ها در کشور رایج بوده، اقدامات ساختاری در بازار سرمایه را دنبال کند.
گام بلند دولت سیزدهم برای ساماندهی بازار سرمایه
یکی از هدف‌های عنوان‌شده در ارائه بسته ۱۰ بندی حمایت از بازار سرمایه توسط سازمان بورس کنترل عرضه در بازار سهام است.
بندهای این بسته شامل بیمه‌کردن سهام حاضر در پورتفوی اشخاص حقیقی تا سقف ۱۰۰میلیون تومان برای هر نفر، انتشار اوراق اختیار تبعی فروش روی سهام موجود در صندوق‌های درآمد ثابت تا سقف ۴۰۰هزار میلیارد ریال با تضمین اصل ارزش سبد سهام در ابتدای دوره براساس ترتیباتی که سازمان بورس اعلام می‌کند.
تزریق منابع جدید توسط صندوق‌های حاکمیتی برای خرید سهام در بازار سرمایه و به مرور افزایش مبلغ مذکور، واریز منابع مندرج در ردیف بودجه سال ۱۴۰۱ به صندوق تثبیت جمعا به مبلغ حدود ۵۰هزار میلیارد ریال، هماهنگی، نظارت و پایش مستقیم و مستمر فعالیت اشخاص حقوقی بازار سرمایه شامل شرکت‌ها و نهادهای مالی شبه‌دولتی، صندوق‌های بازنشستگی و نهادهای نظامی و حمایت این نهادها از سهام ناشران تحت مدیریت خود و توقف فروش تا زمان بازار داغ سیگنال‌فروشی در بورس ثبات در بازار و انجام اقدامات حمایتی از جمله خرید سهام و انتشار اوراق تبعی حمایتی، همکاری مشترک بانک مرکزی و وزارت اقتصاد جهت مدیریت نرخ سود، افزایش سپرده‌گذاری مستقیم سازمان بورس نزد صندوق تثبیت، محدودکردن بخش فروش بازارگردان‌ها تا اطلاع ثانوی، توقف پذیره‌نویسی اوراق بهادار و عرضه‌های اولیه تا زمان بازگشت ثبات به بازار سرمایه و بازگشت زمان جلسه معاملاتی در فرابورس به روال سابق از ساعت ۱۳ به ۱۲ و ۳۰ دقیقه می‌شود.
بازار سرمایه وابسته به حل چالش‌های اقتصادی کشور
نگاه به تابلوی بورس در اولین روز از هفته سوم آبان‌ماه نیز نشان می‌دهد که اقدامات و تصمیمات اتخاذشده از سوی سازمان بورس و نیز مسئولان دولتی در راستای بهبود وضعیت بازار تاثیرات مثبتی داشته اشت. بازار سرمایه در این روز بهترین رشد روزانه خود را در ۲۰ ماه اخیر ثبت کرده است. سعید اسلامی بیدگلی تنظیم‌گری و بهره‌گیری از ابزارهای سیاست‌گذاری را برای ساماندهی بازار سرمایه امری مثبت می‌داند که می‌تواند نتایج مثبتی به دنبال داشته باشد. او در این‌باره می‌گوید: «نهادهای اقتصادی با تنظیم مقررات، سیاست‌گذاری می‌توانند در کوتاه‌مدت هیجان‌های بازار را کنترل کنند؛ اقداماتی همچون توقف کوتاه‌مدت معاملات از جمله این تنظیم‌گری‌هاست. اما در کنار این اقدامات باید اصلاحات ساختاری در بازار سرمایه و به‌طور کلان‌تر اقتصاد کشور دنبال شود. کاهش تورم و نرخ بهره و افزایش رشد، حل چالش‌های بودجه‌ای از جمله اقداماتی به شمار می‌آید که در اقتصاد کشور باید دنبال شود.
بازگشت اعتماد به بازار سرمایه
سعید اسلامی بیدگلی با اشاره به این موضوع که عدم اجرای برخی از وعده‌ها در گذشته در بازار سرمایه منجر به کاهش اعتماد مردم در این عرصه شده است، می‌گوید: «وعده‌های اجرا نشده باعث بیاعتمادی به گفته‌ها و وعده‌های مسئولان درخصوص بازار سرمایه شده است.»
بیاعتمادی به سیاست‌گذاری‌ها و ناامیدی از احیای بازار از جمله دلایل رکود بازار سرمایه در چند سال اخیر به شمار می‌آید که تحلیلگران دیگر نیز به آن اشاره می‌کنند. علی بهادری‌جهرمی، سخنگوی دولت در این‌باره گفته است: «طی سال‌های گذشته حدود ۵میلیون نفر بی‌جهت به بورس فراخوانده شدند و در بازاری که ذاتش ریسک و سود و زیان است بدون آگاهی زیان دیدند. دولت سیزدهم تعهد خود را در قبال مردم انجام خواهد داد و هرگز بورس را قلک خود و منافع‌جویی از آن نخواهد کرد، اگرچه متاسفانه بورس به ثبات واحدی نرسیده است.»
اگرچه در روزهای گذشته با توجه به خبرهای منتشرشده، شاخص‌ها به‌صورت معقول و منطقی روند افزایشی را دنبال کرده است، اما هنوز تحلیلگران معتقدند اصلی‌ترین عامل در اصلاح روند معاملات بورس، بازگشت اعتماد به مردم است. موضوعی که به اذعان کارشناسان بسته حمایتی 10 بندی می‌تواند زمینه‌ساز آن شود. «حامد ستاک» یکی از کارشناسان بازار سرمایه است که ابلاغ بسته حمایتی بورس را برای فعالان بازار سهام دلگرم‌کننده می‌داند و معتقد است که ابلاغ بسته موجب شده تا سهامداران توجه بیشتری نشان داده و طرف تقاضا طی روزهای گذشته قوی‌تر باشد. به اذعان کارشناسان یکی از مزیت‌های طرح جدید حمایتی دولت سیزدهم برای بازار سرمایه کاهش فشار فروش در بازار سهام است.
حمایت مجلس از طرح دولت
بسته حمایتی 10 بندی دولت سیزدهم در بازار سرمایه با حمایت نمایندگان مجلس یازدهم نیز همراه بوده است، موضوعی که «محمدصالح جوکار» رئیس کمیسیون امور داخلی کشور و شوراها به آن اشاره دارد. او در این‌باره اذعان داشته که تصمیمات اخیر سازمان بورس در راستای حمایت از معاملات بازار بوده است. جوکار با اشاره به کاهش اعتماد مردم به بازار سرمایه در پی اتخاذ سیاست‌های غلط در دولت گذشته بیان داشت: «مصوبه اخیر دولت و شورای‌عالی بورس در بیمه سبد سهامی زیر ۱۰۰میلیون تومان، می‌تواند زیان سهامداران به‌ویژه مردم عادی را در نوسانات بازار بورس جبران کند.»
ضرورت اصلاحات ساختاری در بازار سرمایه
اصلاح روند معاملات در بازار بورس، یکی از وعده‌های دولت سیزدهم در روند انتخابات بود. وعده‌ای که پس از روی کار آمدن دولت سیزدهم، با ارائه سیاست‌های پولی ضدتورمی، مصوبه دهگانه و نگاه حمایتی در بودجه دنبال شد، اگرچه این فعالیت در یک سال‌گذشته نتواست خواسته‌های فعالان بازار سرمایه را تامین کند. به همین منظور در هفته گذشته تصمیمات جدیدی در دولت سیزدهم در قبال بازار سرمایه با عنوان بسته حمایتی ۱۰ بندی، بورس اتخاذ شد.
اما آیا این بسته می‌تواند بورس را نجات دهد؟ پرسشی است که «شهروند» در گفت‌وگو با «فردین آقابزرگی» مطرح کرده است؛ این تحلیلگر بازار سرمایه معتقد است که چنین طرح‌هایی مُسکن‌های موقتی به شمار می‌آیند و سیاست‌گذاران باید عواملی بنیادی را که باعث شکل‌گیری چنین وضعیتی در بازار سرمایه شده‌اند، تغییر دهند. از نگاه این تحلیلگر قیمت‌گذاری دستوری و فروش بی‌حد اوراق از جمله عواملی است که بازار سرمایه را از مسیر اصلی خود خارج کرده است. او ورود پول به بازار سرمایه از سوی دولت را در چنین شرایطی هدررفت سرمایه مالی عنوان می‌کند و تاکید دارد که حل چالش‌های بازار سرمایه با اصلاحات ساختاری ممکن است.
تصمیم جدید بانک مرکزی برای بازار ارز؛ قیمت دلار به کدام سو می‌رود؟
در حال حاضر کارشناسان و تحلیلگران بازار ارز، عواملی همچون افزایش حجم تقاضا و به تبع آن افزایش نرخ دلار رااز دلایل افزایش نرخ ارز می‌دانند و در این میان، از تشدید انتظارات تورمی و سرایت دارایی‌های خارج شده از بورس به بازارهای دیگر سخن می‌گویند.
در حالی که قیمت دلار در هفته گذشته دو کانال بالا رفت و به نیمه کانال ۳۴ هزار تومان رسید، در حال حاضر این نگرانی وجود دارد که در اولین روز هفته جاری دلار رکورد دیگری را ثبت کند و وارد کانال ۳۵ هزار تومان شود.
به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، هر دلار آمریکا در حالی در آغاز معاملات شنبه هفته گذشته ۳۲ هزار و ۹۹۰ تومان بود، هم‌اکنون در بازار به نرخ ۳۴ هزار و ۸۵۰ تومان دیده می‌شود. این یعنی هر دلار آمریکا در یک هفته گذشته با افزایش یک هزار و ۸۶۰ تومانی مواجه شده است.
نرخ دلار از ابتدای آبان‌ماه تاکنون نیز بیش از ۲ هزار تومان گران شده است. هر دلار آمریکا در ابتدای ماه جاری در محدوده ۳۲ هزارو ۷۵۰ تومان معامله شد.
در حال حاضر کارشناسان و تحلیلگران بازار ارز، عواملی همچون افزایش حجم تقاضا و به تبع آن افزایش نرخ دلار رااز دلایل افزایش نرخ ارز می‌دانند و در این میان، از تشدید انتظارات تورمی و سرایت دارایی‌های خارج شده از بورس به بازارهای دیگر سخن می‌گویند.
سیگنال بانک مرکزی به بازار ارز
در این میان اما خبرهایی در رابطه با آزادسازی دارایی‌های بلوکه شده با توجه به اظهارنظر اخیر رییس‌کل بانک مرکزی پررنگ شده است.
علی صالح‌آبادی، رییس کل بانک مرکزی خصوص دیدار خود با رییس کل بانک مرکزی عمان و با اشاره به سابقه همکاری‌های بانکی ایران و عمان گفته است: آخرین نمونه این همکاری‌ها سال گذشته بود که بیش از ۵۰۰ میلیون دلار از وجوه جمهوری اسلامی ایران که بیش از ۵۰ سال پیش در کشور انگلیس غیرقابل وصول مانده بود، با همکاری بانک مرکزی عمان وصول شد و این‌گونه همکاری‌ها ادامه خواهد داشت.
پیش از این در خبرها آمده بود که احتمالا ۷ میلیارد دلار ایران به حساب بانک مرکزی ایران نزد بانک مرکزی عمان واریز خواهد شد.
آغاز عرضه ارز در سامانه بازار متشکل ارزی
همچنین بانک مرکزی از اقدام جدید خود برای کشیدن ترمز افزایش قیمت دلار خبر داده است. به این ترتیب، خرید ارز از روز شنبه به صورت غیرحضوری هم امکان‌پذیر است.
بانک مرکزی با صدور بخشنامه‌ای اعلام کرد: به منظور تسهیل فروش ارز به مردم و جلوگیری از اتلاف وقت متقاضیان خرید ارز و پیرو اطلاعیه‌های بازار متشکل معاملات ارزی، از روز شنبه مورخ ۱۴۰۱/۰۸/۱۴ صرافی‌های عضو بازار متشکل معاملات ارزی، می‌بایست متقاضیانی را که از طریق سامانه برخط بازار غیر متشکل معاملات ارزی به نشانی my.ice.ir معرفی شده‌اند، در اولویت فروش ارز قرار داده و متعهد به ارائه خدمت در زمان مقرر باشند.
بانک مرکزی بر اساس این بخشنامه، تمامی صرافی‌های عضو بازار متشکل ارزی را همچنین موظف کرد تا سایر مراجعین حضوری را جهت خرید ارز، به سامانه مذکور راهنمایی کنند.
در همین راستا بازار متشکل ارزی نیز با صدور اطلاعیه‌ای اعلام کرد: سامانه برخط بازار متشکل ارز ایران به منظور تسهیل فرآیند خرید ارز اشخاص حقیقی و صرفه جویی در وقت متقاضیان، طراحی شده است و متقاضیان خرید ارز پس از ورود به سامانه، اطلاعات هویتی و درخواست خرید خود را ثبت می‌کند.
براین اساس، در صورت احراز صلاحیت برای خرید ارز براساس مقررات بانک مرکزی، سامانه فهرستی از نزدیکترین شرکت‌های صرافی را نمایش داده و پس از انتخاب یک صرافی توسط متقاضی، اطلاعات درخواست برای صرافی متخب ارسال می‌شود و در صورت تایید صرافی، پیامکی حاوی اطلاعات صرافی و تاریخ و ساعت برای مراجعه متقاضی ارسال می‌شود.
در این صورت، متقاضی می‌تواند با به همراه داشتن کارت ملی در زمان تعیین شده به صرافی مراجعه و ارز مورد نیاز خود را خریداری کند.
براساس اطلاعیه بازار متشکل ارزی در حال حاضر فقط امکان درخواست ارز مسافرتی و سایر از طریق این سامانه فراهم شده است اما در آینده نزدیک با همکاری بانک مرکزی و سایر نهاد های مربوط امکان درخواست ارز برای سایر مصارف مطابق مقررات بانک بازار داغ سیگنال‌فروشی در بورس مرکزی جمهوری اسلامی ایران از طریق این سامانه فراهم خواهد شد.
نظرات متفاوت کارشناسان درباره رشد بازار سهام؛ هیجانی و موقتی یا بازگشت اعتماد؟
روز گذشته اگرچه رشد شاخص کم‌جان بود اما روند سبزپوشی بازار همچنان ادامه دارد. به نظر می‌رسد بورس این روزها حال بهتری پیدا کرده است. هرچند عوامل متعددی برای این رشد در نظر گرفته می‌شود.
هفته اخیر بسته ۱۰بندی حمایت از بورس ابلاغ شد. بر اساس این مصوبه سازمان بورس در ۱۰ بند قرار است از سهامداران و سرمایه‌های آن حمایت کند. در بسته ۱۰بندی حمایت فوری از بازار سرمایه مصوباتی از جمله بیمه شدن اصل و سود سهام مردم در یک سال آینده تا واریز شدن منابع جهت حمایت از سهام شرکت‌های تولیدی بزرگ کشور دیده می‌شود.
از سوی دیگر همواره قیمت دلار و بورس همبستگی شدیدی با یکدیگر دارند و با افزایش قیمت دلار بورس نیز در میان‌مدت افزایشی می‌شود. این روزها قیمت دلار در بازار آزاد افزایش یافته اما نباید انتظار داشت که افزایش قیمت دلار در بازار آزاد تاثیری روی بورس داشته باشد و در بهترین حالت می‌تواند به صورت هیجانی شاخص را مثبت کند.
در مقابل نیز برخی از کارشناسان عقیده دارند که نقدینگی از بورس خارج و وارد بازار ارزی خواهد شد، چرا که بازدهی بیشتری نسبت به بورس دارد. در اصل باید منتظر افزایش نرخ دلار نیمایی ماند، آن زمان می‌توان گفت که قیمت دلار روی بورس تاثیر مستقیم داشته و باعث رشد شاخص و صنایع شده است.
رشد همراه با ریسک
رشد بورس دلایل مختلفی دارد اما رشد سریع شاخص ممکن است کمی برای سهامداران و معاملات خطرناک باشد.
براساس گزارش فردای اقتصاد، دو سیگنال تداوم رشد دلار در بازار آزاد و تجربه یک جمعه طوفانی در بازارهای جهانی را شاید بتوان از مهم‌ترین دلایل ثبت رکورد ۲۱ ماهه رشد روزانه شاخص کل سهام دانست. آن هم در دوره‌ای که به اعتقاد بسیاری از خبرگان بازار سهام، قیمت سهام بیشتر شرکت‌ها به کف‌های ارزندگی نزول کرده و فرصت خرید مناسبی در بازار بازار داغ سیگنال‌فروشی در بورس شکل گرفته است. با این حال تاکنون ابهامات سیاسی و اقتصادی مانع از تحرک تقاضا در تالار شیشه‌ای می‌شد. این روزها اما به نظر می‌رسد سهامداران ناامید از رسیدن به ثبات و کسب یک سود واقعی در بازار سهام، امید دارند تا سوار بر موج تورم، ارزش سرمایه‌های خرد و کلان خود را حفظ کنند.
نظرات متفاوت کارشناسان
کارشناسان نظرات متفاوتی دارند و برخی رشد امروز نماگرهای بورسی را رشد هیجانی و موقتی ارزیابی می‌کنند و برخی نیز از شکل‌گیری کف‌های جدید در بازار سهام به واسطه رشد نرخ دلار سخن می‌گویند. با این حال در یک مورد اتفاق‌نظر دارند و آن این است که در صورت تداوم روند افزایشی انتظارات تورمی، بورس می‌تواند پناهگاه تورمی مناسبی برای سرمایه‌گذاران باشد و همین موضوع رشد قیمت‌ها را تضمین کند، هر چند توصیه می‌شود سهامداران در چینش پرتفوی خود همه جوانب را در نظر بگیرند.
همچنین «سیدعلی سجادی» در گفت‌وگو با ایرنا با تاکید بر اینکه بازار سهام ممکن است در شرایطی با تلاطم‌هایی همراه باشد که منجر به ایجاد فروش هیجانی شود، افزود: به طور معمول در این شرایط سهامداران خرد هستند که دچار ترس و واهمه می‌شوند و با توجه به وجود برخی از مسائل مبهم در بازار دست به فروش‌های هیجانی در بازار می‌زنند.
جای خالی نهادهای حامی
وی افزود: درست است که عنوان این سهامداران در بازار، سهامدار خرد است، اما به دلیل انبوه بودن تعداد آنها در بازار می‌توانند اثر زیادی را با خود به همراه داشته باشند.
سجادی اظهار داشت: از سوی دیگر در بیشتر بورس‌های دنیا مانند آمریکا و مالزی، قوانین و مقرراتی را که نهادهای ناظر بازار سرمایه وضع می‌کنند در راستای حمایت بازار داغ سیگنال‌فروشی در بورس از سهامداران خرد است، زیرا سهامداران عمده و نهادی، خود مجموعه متخصصی هستند که صلاح کار خود را بهتر تشخیص می‌دهند و به موقع نسبت به وضعیت بازار واکنش نشان می‌دهند.
این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: ابزار مربوط به بیمه سبد سهام برای سهامداران خرد در شرایط فعلی بازار که برخی ابهامات و نگرانی از کاهش ارزش پرتفوی آنها وجود دارد، اقدامی در راستای اطمینان‌بخشی آنها و کسب سود حداقل ۲۰ درصدی است. وی تصریح کرد: استفاده از بیمه سهام نشان می‌دهد سهامدار عمده که اطلاعات کاملی از وضعیت شرکت دارد، نسبت به بازدهی حداقلی در خصوص سهام خود اعتقاد خواهد داشت و همین اقدام نوعی چشم‌انداز روشن را به بازار تزریق می‌کند.
عوامل اعتمادزا
به گفته سجادی، استفاده از بیمه در کنار دیگر مسائل از جمله رفع ابهامات در روند سودآوری شرکت‌ها می‌تواند کمک‌کننده به بازگشت اعتماد سهامداران در بازار باشد.
این کارشناس بازار سرمایه معتقد است، همان‌طور که عوامل زیادی دست به دست هم دادند تا سهامداران نسبت به سرمایه‌گذاری در بازار بی‌اعتماد شوند عوامل زیادی باید در کنار یکدیگر قرار بگیرند تا اعتماد دوباره به این بازار بازگردد. وی در پایان گفت: وقتی سهامداران خرد می‌توانند سهامی را که در اختیار دارند بیمه کنند، عملا بازدهی حداقلی را برای خود تضمین کرده‌اند و این اتفاق بدون شک در روند معاملات آنها و بازار اثرگذار است.
تضمین سود در بورس
همچنین جید نصیرایی نماینده مردم طبس در مجلس به تجارت‌نیوز در خصوص بسته ده بندی حمایت از بازار سرمایه و بیمه سبد سهامی سهامداران گفت: مدیریت بازار سرمایه در گذشته آسیب‌هایی در پی داشت، از جمله خساراتی که مردم متحمل شدند و دولت قبلی هیچ اقدامی برای جبران مافات آن انجام نداد.
وی افزود: اقدامی که اخیرا دولت و شورای عالی بورس انجام داده و می‌خواهد با این کار اعتماد را به بازار سرمایه بازگرداند؛ تصمیمی بسیار هوشمندانه است. نماینده مردم طبس در مجلس اظهار کرد: با این کار هم اصل سرمایه و هم سود ۲۰ درصد تضمین شده است. به نحوی که سازمان بورس و اوراق بهادار سهام سرمایه‌گذاران را بیمه کرده است.
نصیرایی این گونه اقدامات را عامل بازگشت اعتماد مردم به بازار سرمایه دانست و گفت: این بسته حمایتی حتما اقدام بسیار خوبی است و می‌تواند اتفاق مبارکی برای کسانی باشد که می‌خواهند در یک محیط سالم و در عین حال بدون استرس سرمایه‌گذاری کنند، چرا که هم اصل پول محفوظ می‌ماند هم سود مناسب دریافت می‌کنند.
همچنین نماینده مجلس گفت: قطعا اگر لایحه ۱۴۰۲ و بندی از آن به زیان سهامداران باشد مجلس به آن ورود می‌کند.
جعفر قادری گفت: در خصوص بودجه ۱۴۰۲ باید گفت لایحه بودجه را دولت تنظیم می‌کند. بعد از آنکه این لایحه در اختیار مجلس قرار گرفت تمام جوانب و بازارهای مختلف از جمله بازار سرمایه در نظر گرفته خواهد شد. او می‌گوید: قطعا اگر لایحه و بندی به زیان سهامداران باشد مجلس به آن ورود می‌کند. پیش از این اعلام شده بود که لایحه بودجه ۱۴۰۲ تا ده آذر نهایی خواهد شد.
بازار سرمایه می‌تواند به کنترل نرخ ارز کمک کند؟
همایون دارابی کارشناس بازارهای مالی در پاسخ به این سوال به «جهان‌صنعت» می‌گوید: «در اقتصاد کلان مفهومی وجود دارد که اگر تورم را به بخش مالی هدایت کنیم، از تورم در بخش‌های دیگر جلوگیری خواهد شد. یعنی اگر بازار سرمایه و بدهی مثبت نگه داشته شود و بازدهی آنها را حفظ کنید، بخشی از پول‌هایی که به انگیزه سفته‌بازی وارد سایر بازارها می‌شوند؛ مهار می‌شود.»
وی اما تصریح می‌کند: در مقطع کنونی اقتصاد ایران و با توجه به اینکه طی دو سال گذشته افزایش نرخ ارز در کشور نداشتیم و تورم جمع‌شده در این دو سال حدود ۱۰۰ درصد بوده و تورم آمریکا در این ۲ سال به ده درصد هم نمی‌رسد بنابراین قیمت ارز حدود ۹۰ درصد سرکوب مالی شده است. به همین خاطر است که تراز بازرگانی هم منفی شده چراکه با این قیمت دلار هر کالایی وارد شود صرفه اقتصادی دارد. اگر کالا با ارز نیمایی که فاجعه ارز ۴۲۰۰ را تکرار کرده است وارد کنید که سود آن بیشتر خواهد بود.
دارابی می‌افزاید: در مقطع امروز نرخ دلار باید خود را با نرخ تورم و رشد نقدینگی هماهنگ کند و بعید است که بازارهای دیگر از جمله بازار سرمایه بتوانند جلوی این رشد را بگیرند.
وی اظهار می‌کند: اما در آینده اگر دولت و بانک مرکزی بتواند انضباط مالی روی کسری بودجه، رشد نقدینگی و… داشته باشد بازارهای مالی می‌توانند مانع بروز تورم در سایر بازارها شوند.
اما در حال حاضر و با رشد نقدینگی چنین چیزی دشوار است. آنچه امروز در بازار ارز می‌بینیم نتیجه اشتباهات گذشته است.
این کارشناس مالی یادآور می‌شود: «اگر توافق برای رفع تحریم‌ها محقق نشود و منابع به گونه‌ای نباشد که بتوانیم نقدینگی را مهار کنیم با توجه به اختلاف تورم ایران و آمریکا، سرکوب نرخ دلار خود باعث فرار سرمایه خواهد شد و میزان واردات را افزایش می‌دهد.»
آینده بازار سرمایه چه خواهد شد؟
دارابی همچنین در پاسخ به این سوال که بازار سرمایه می‌تواند دوباره به مقصد مهم سرمایه‌گذاری تبدیل شود یا خیر، می‌گوید: بخش عمده اعتمادسازی در بازار به مسائل بنیادی برمی‌گردد. اگر سیاست‌های اشتباه اصلاح نشود چندان نمی‌توان خوش‌بین بود. در حال حاضر وضعیت بدی در خصوص نرخ بهره داریم که در ماه‌های آینده به تورم شدید ناشی از کمبود کالا منجر خواهد شد. چراکه بنگاه‌های ما سرمایه در گردش لازم را ندارند و تامین سرمایه در گردش با نرخ ۳۰ درصدی بی‌معنا است و کاهش تولیدات را خواهیم داشت که همین سبب گرانی بیشتر خواهد شد.
وی می‌افزاید: از سوی دیگر نرخ‌گذاری دستوری و دلار نیمایی که ضربه بیش از دلار ۴۲۰۰ تومانی به اقتصاد وارد کرد مزید بر علت شده است. متاسفانه ما وارد یک چرخه یادگیرنده نیستیم بلکه در حال تکرار اشتباهات گذشته هستیم.
دارابی تاکید می‌کند: اگر این اشتباهات جبران شود می‌توان امید داشت که چرخه اقتصادی بنگاه‌ها بچرخد و از سوی دیگر وضعیت مردم بهتر شود که در این شرایط بازار سرمایه نیز رونق بیشتری خواهد داشت.
دیدگاه شما