“طبق اعلام بانک مرکزی سال ۱۴۰۰ را با رشد اقتصادی ۴.۶ در صدی به پایان رساندیم که نسبت به سال ۹۹ نرخ بالاتری بود و نرخ بیکاری هم ٩.۴ درصد بود که وضعیت مطلوب تری نسبت به سال ۹۹ داشته است. بانک ها باید هم در زمینه فروش سهام و فروش املاک مازاد اقدام جدی انجام دهند، حدود ۱۰۰ هزار میلیارد فروش سهام پیش بینی شده است. تورم ۵۹ درصدی شهریور ۱۴۰۰، امروز به ۴۶ درصد کاهش پیدا کرده است.”
اقتصاد ایران سال آینده وضعیت بهتری خواهد داشت
مشاور وزیر اقتصاد با بیان اینکه اگر مشکل سال آینده مشکل خاصی در اقتصاد ایران رخ ندهد، نرخ رشد تورم به زیر ۲۵ درصد خواهد رسید، گفت: کشور ما واردکننده بسیاری از اقلام است که افزایش قیمت جهانی، روی قیمت کالاها اثر میگذارد اما قیمت کالاها فعلاً نسبت به کاهش نرخ ارز مقاومت میکنند.
«وحید شقاقی شهری» در مورد اینکه چرا با کاهش نرخ ارز، قیمت کالاها در بازار کاهش نیافت، اظهار داشت: با توجه به افزایش معنادار قیمت نفت و مشتقات نفتی و رشد منابع ارزی کشور، اقتصاد ایران سال آینده وضعیت بسیار بهتری خواهد داشت و اگر در کنار این موارد، وضع برجام هم مشخص شود، در کاهش نرخ تورم و کاهش قیمت کالاها و خدمات تاثیر قابل توجهی خواهد داشت.
به گزارش ایرنا، این کارشناس اقتصادی یادآور شد: ممکن است ما یک برجام حداقلی را به نتیجه برسانیم و همچنان برخی تحریمها و شیطنتها ادامه داشته باشد، اما با توجه به افزایش قیمت نفت و فرآورده های نفتی و تاثیر جنگ اوکراین و روسیه بر روی قیمت انرژی و نیز بحثهای ژئوپولتیکی؛ انتظار این است که سال آینده قیمت نفت کاهشی نباشد و عددهای بالاتری را ترسیم کنیم؛ در نتیجه منابع ارزی کشور در سال آینده بهتر خواهد شد و در صورت به نتیجه رسیدن برجام، انتظارات و تعللها به پایان خواهد رسید و وضعیت اقتصاد کشور شفافتر میشود.
قیمت کالاها نسبت به کاهش نرخ ارز مقاومت میکنند
وی با اشاره به نقش و سهم قیمتهای جهانی بر نرخ کالاهای داخلی نیز، گفت: ما واردکننده بسیاری از اقلام هستیم که افزایش قیمت جهانی این اقلام، روی قیمتها اثر میگذارد، یعنی قیمت مواد اولیه، کالاهای واسطهای و کالاهای نهایی که وارد می کنیم، با افزایش قیمت همراه میشود و از آنجا که بسیاری از کالاهای مصرفی ما یا واردات است یا مواد اولیه و واسطه ای، وقتی قیمت این کالاها در اقتصاد جهانی افزایش می یابد، این تورم جهانی به اضافه هزینه های جانبی مانند حمل نقل و کارگر روی کاهش قیمت کالاها در داخل کشور تاثیر منفی می گذارد.
شقاقی شهری درباره بحث افزایش قیمت در روزهای پایانی سال نیز، تاکید کرد: بازار نسبت به کاهش قیمت ارز فعلا مقاومت میکند، دلیلش هم روشن نبودن وضعیت برجام، بحث برداشته شدن تحریمها و روشن نبودن ابعاد آن است؛ اینکه آیا برجام به نتیجه خواهد رسید؛ اثرات حداقلی یا حداکثری خواهد داشت و نهایتا این ابهامات نسبت به نتیجه مذاکرات، اثر خنثی و حالت انتظار در بازار ایجاد میکند و تولیدکننده و سرمایهگذار چون در حالت انتظار قرار دارد و اینها عاملی است که مقاومت را برای کاهش قیمت کالا، خدمات و داراییها افزایش میدهد.
قیمت جهانی کالاها افزایش داشته است
این استاد اقتصاد دانشگاه ادامه داد: یک گذاره دیگر داریم که باید در محاسبات لحاظ کنیم و آن افزایش قیمت جهانی کالاها است و دلیل آن بالا رفتن تورم در دنیاست؛ چرا که در اقتصاد امریکا تورم به ۷ درصد رسیده و علش کروناست که نسبتا کاهش پیدا کرده و واکیسیناسیون بیشتر شده است. در دنیا حرف از کرونا هم کمتر شده و تقاضای مصرف جهانی افزایش یافته و هر قدر اقتصاد به دوران پساکرونا نزدیکتر می شود، رونق در اقتصاد جهانی هم بیشتر شده و این رونق، قیمت کالاها را افزایش داده است.
تورم به زیر ۲۵ درصد میرود
این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه در مجموع سال آینده اگر مشکل خاصی در اقتصاد رخ ندهد، تورم به زیر ۲۵ درصد خواهد رسید، افزود: باید بپذیریم در ماههای اخیر قیمت جهانی نفت بالا رفته و چون اقتصاد ایران وابسته به صادرات نفت و مشتقات نفتی است و ۹۵ درصد صادرات غیرنفتی ما را، فرآوردههای نفتی تشکیل میدهد، انتظار داریم، وضعیت درآمدهای ارزی کشور رو به بهبودی برود.
کاهش انتظارات تورمی و نااطمینانیها
وی با اشاره به کاهش ۴ هزار تومانی قیمت دلار در یک ماه اخیر، گفت: دلار به کانال ۲۵ هم رسید و دلیل آن نیز اخبار و سیگنالهای مثبتی بود که از وین به گوش میرسید. در واقع آن انتظارات تورمی و نااطمینانیها تا حدودی کاهش پیدا کرد که باید روی قیمت کالا، خدمات و داراییها نیز اثرگذار باشد، اما این اتفاق در بازار کالاها رخ نداد و شاید در برخی کالاها حتی افزایش قیمت را هم داشتیم.
ریشههای تورم هنوز خشک نشده است
شقاقی شرقی یادآور شد: البته ما تجربه دورههای گذشته را هم داریم، فرضا سال ۹۵ تورم بنا به بحثهای کاهش انتظارت تورمی به ۹ درصد رسید، اما همچنان ریشههای تورم در اقتصاد ایران وجود دارد که نیازمند اصلاحات ساختاری مانند اصلاح نظام بانکی، اصلاح نظام تجاری، بررسی ریشههای اصلی تورم و افزایش قیمتهاست. انتظار داریم روند افزایش قیمت نفت و فرآوردههای نفتی و بحث برجام، انتظارات تورمی را قیمت حداکثری و حداقلی سهام کاهش دهد و سال آینده یک آرامش نسبی در حوزه تورم، قیمت کالاها و خدمات و نیز داراییها حاکم شود.
عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی با بیان اینکه نرخ رشد تورم در سال آینده میتواند حتی به ۱۵ تا ۲۰ درصد برسد، افزود: البته عواملی مانند کسری بودجه دولت، بحث انتفاع از منافع برجام، موضوع اقتصاد جهانی و نااطمینانی که از اقتصاد دنیا وجود دارد؛ همه اینها میتواند دامنه تورم ۱۵تا ۲۵ درصدی را برای سال آینده کشور رقم بزند.
به گزارش ایرنا، آیت ا. رئیسی، رئیس جمهوری در جلسه یکشنبه شب ستاد هماهنگی اقتصادی دولت، با تاکید بر لزوم تلاش برای جلوگیری از تحمیل هزینههای بیشتر به مردم، از دستگاههای اجرایی ذیربط خواست برای جلوگیری از دلالبازی و رشد قیمتها قیمت حداکثری و حداقلی سهام به ویژه در روزهای پایانی سال اقدامات و تدابیر لازم و فوری را به کار گیرند.همچنین دکتر رئیسی به وزارتخانههای جهاد کشاورزی و صنعت، معدن و تجارت دستور داد، با توجه به روند کاهشی قیمت ارز، بررسی دقیق و کارشناسانه از علت افزایش قیمتها انجام دهند و پیشنهادات عملیاتی خود برای مدیریت این موضوع را به ستاد هماهنگی اقتصادی دولت ارائه کنند.
اصطلاح Call در بازارهای مالی به چه معناست؟
اصطلاح call، میتواند دو معنی داشته باشد. میتواند به قرارداد اختیاری اشاره کند که این حق (و نه الزام) را به مالک آن میدهد تا مقداری مشخص از یک دارایی پایه را، بهقیمتی معین و در مدت زمانی مشخص شده خریداری کند. (call) همچنین میتواند به مزایدهٔ خرید (Call Auction) نیز اشاره کند، زمانی که خریداران قیمت حداکثری قابلپذیرشی را برای خرید تنظیم میکنند، و فروشندگان نیز قیمت حداقلی رضایتبخشی را برای فروختن یک اوراق قرضه در یک مبادله تنظیم میکنند، همتاسازی خریداران و فروشندگان در این فرایند، موجب افزایش نقدینگی (liquidity) و کاهش نوسان در بازار میشود. گاهی از این مزایده بهعنوان دستور خرید در بازار ( call market) یاد میشود.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد قرارداد اختیاری میتوانید از مطلب آموزشی «قرارداد اختیار معامله خرید (Call Option) چیست؟» دیدن نمایید.
نکات مهم اصطلاح Call در بازارهای مالی:
- اصطلاح اختیار خرید (call) میتواند به مزایدهٔ خرید و یا اختیار خرید اشاره کند.
- دستور مزایدهٔ خرید، یک روش معامله است که در بازارهای غیرنقدینه، برای تعیین قیمت اوراق قرضه استفاده میشود.
- دستور اختیار خرید (call option)، یک حق و نه یک الزام برای خریدار است، تا بتواند یک سند پایه را بهقیمت اعمالِ تعیینشده در محدودهٔ زمانی مشخصی خریداری کند.
مبانی اصطلاح Call در بازارهای مالی
مزایدهٔ خرید (Call Auction) همچنین بهعنوان دستور خرید (call market) نیز شناخته میشود. مزایدهٔ خرید، روشی معاملاتی برای مبادلهٔ اوراق قرضه است که در آن، قیمتها براساس انجام معامله در بازهٔ زمانی معینی تعیین میشود. یک دستور خرید اختیاری (call option) محصول مشتقهای بهشمار میآید که در در بازارهای رسمی، و یا در بازارهای خارج از بورس (over-the-counter) مورد معامله قرار میگیرد. اصطلاح (call) همچنین توسط وامدهندگان، بههنگامی که درخواست بازپرداخت کامل پول پیشپرداختی را میکنند نیز استفاده میشود.
در عکس زیر مثالی قیمت حداکثری و حداقلی سهام از خرید قرارداد اختیار خرید را میبینیم
و در عکس زیر، مثالی از فروش یک قرارداد اختیار خرید را میبینیم
اختیار خرید (call option) اصطلاح Call در بازارهای مالی
در اختیارات خرید، سند پایه میتواند یک سهم، اوراق قرضه، یک ارز خارجی، کالا یا هر سند معاملهشدهٔ دیگری باشد. مالک قرارداد خرید، این حق (و نه الزام) را دارد تا اسناد اوراق قرضهٔ پایه تحت قیمت اعمالی تعیینشده، و در بازهٔ زمانی مشخصی خریداری کند. فروشندهٔ قرارداد اختیار در برخی مواقع نویسنده (Writer) نیز خطاب میشود. یک فروشندهٔ قرارداد باید به مفاد قرارداد، در صورت اعمال شدن اختیار (option) عمل کرده و دارایی پایه را تحویل دهد.
وقتی که قیمت اعمال بر روی دستور (call) کمتر از قیمت بازار (market price) در موعد اعمال قرارداد باشد، دارندهٔ اختیار میتواند از قرارداد اختیار خریدش برای خرید اسناد بهقیمت اعمال که در حال حاضر کمتر از قیمت بازار میباشد، استفاده کند. اگر قیمت بازار کمتر از قیمت اعمال باشد، دستور بدون استفاده و فاقد ارزش، منقضی میشود. یک قرارداد اختیار خرید همچنین میتواند براساس حرکات بازار دارای ارزش حقیقی باشد و پیش از تاریخ سررسیدش فروخته شود.
اختیار فروش (put) درست برعکس اختیار خرید عمل میکند. مالک قرارداد فروش، این حق (و نه الزام) را دارد تا اسناد پایه خود را به قیمت اعمال معینی در بازهٔ زمانی مشخصی بفروشد. معاملهگران قراردادهای مشتقه، معمولاً قراردادهای اختیار خرید و فروش را برای کاهش، افزایش یا مدیریت میزان ریسکی که انجام میدهند ترکیب میکنند.
مزایدهٔ خرید (call auction) اصطلاح Call در بازارهای مالی
در یک مزایدهٔ خرید، بازار مربوطه، یک چارچوب زمانی مشخصی را برای یک معامله صحیح تنظیم میکند.
مزایدههایی که مبادلههای کوچکتر و تعداد محدودی از سهام را پیشنهاد میدهند، یکی از متداولترین انواع مزایدهها هستند. تمام اوراق، میتوانند بهصورت همزمان برای معاملهٔ فروخته شده یا بهصورت پیدرپی معامله شوند. خریداران یک سهم، قیمت حداکثری قابلپذیرش خود، و فروشندگان نیز قیمت حداقلی قابلپذیرش خود را قید میکنند. تمام معاملهگران متقاضی باید بهصورت همزمان در بازار حاضر باشند. بههنگام پایان بازهٔ مزایده خرید، اوراق قرضه تا زمان دستور خرید بعدی غیرنقد خواهند بود. گاهی اوقات، هنگامی که دولتها قصد فروش اسناد خزانه، اسناد دولتی و سهام را دارند، از مزایدههای خرید بهره میبرند.
مهم است که به یاد داشته باشید که دستورهای یک مزایده خرید، دستورهایی از پیش قیمتگذاری شده هستند، به این معنا که شرکتکنندگان پیشاپیش قیمتی را که مایل به پرداخت یا دریافت آن هستند را تعیین نمودهاند. شرکتکنندگان یک مزایده نمیتوانند محدودیتی برای مقدار سود و زیان خود قائل شوند. و این به آن دلیل است که دستورشان براساس قیمتی که بههنگام رسیدن به مزایده تعیین کردند برقرار است.
مثالی از اختیار خرید (call option) اصطلاح Call در بازارهای مالی
فرض کنید معاملهگری یک قرارداد اختیار خرید را با هزینه کل 2 دلار برای سهام شرکت اپل (Apple) بهقیمت اعمالی 100 دلار میخرد. قرارداد برای منقضی شدن تا یک ماه آینده تنظیم شده است. قرارداد اختیار خرید این حق (بدون هیچ الزامی) را به خریدار میدهد تا سهام شرکت اپل را که بههنگام اعطا شدن قرارداد اختیار، در حال معامله شدن بهقیمت 120 دلار بود یک ماه بعد با قیمت 100 دلار بخرد. اگر یک ماه بعد سهام اپل در حال معامله شدن در قیمتی زیر 100 دلار باشد، این اختیار خرید بدون هیچگونه ارزشی منقضی خواهد شد. ولی هر قیمتی بالای 100 دلار، این فرصت را بهخریدار قرارداد میدهد تا سهام آن شرکت را بهقیمتی ارزانتر از قیمت بازار خریداری نماید.
مثالی از مزایدهٔ خرید اصطلاح Call در بازارهای مالی
فرض کنید قیمت سهام شرکت ABC ، قرار است با مزایده خرید (call auction) تعیین شود و 3 خریدار برای این سهام وجود دارند. شخص X، شخص Y و شخص Z.
X، یک دستور خرید برای 10.000 عدد از سهام شرکت ABC به قیمت 10 دلار به ازای هر سهم را قرار داده است، در حالی که Y و Z هر کدام بهترتیب دستور خرید 5.000 و 2.500 سهم بهقیمتهای 8 و 12 دلار بهازای هر سهم را قرار دادهاند. از آنجایی که X بیشترین تعداد سهم را در دستور خرید خود دارد، او برندهٔ این مزایده شده و سهام بهازای 10 دلار برای هر سهم در بازار بورس به فروش خواهند رسید. Y و Z نیز قیمتی مشابه با X را میپردازند. پروسه مشابهی را نیز میتوان برای در نظر گرفتن قیمت فروش سهام مورد استفاده قرار داد.
تیم تحریریه دیجی کوینر
این مقاله به کوشش هیئت تحریریه دیجی کوینر تولید شده است. تک تک ما امیدواریم که با تلاش خود، تاثیری هر چند کوچک در آگاه سازی فعالان حوزه رمز ارزها و بازارهای مالی داشته باشیم.
بازارگردانها در قواره معاملات فعلی نیستند
روند بازار – یک تحلیلگر بازار سرمایه با بیان اینکه حقوقی ها اوایل هفته قبل، ۵هزار میلیارد تومان سهام در صف فروش از حقیقی ها خریدند، گفت: در اواسط هفته نیزحقوقیها حجم بالایی سهام در سقف قیمتی فروختند.
ولید هلالات در گفتگو با مهر با بیان اینکه نوسان گیری، موضوعی منفی نبوده و نباید از مزایای آن بازار سرمایه را محروم کنیم، گفت: نوسان گیری در بازارهای بورس دنیا مرسوم است و اگر کسی بتواند در کوتاه مدت، بازدهی از یک سهم حاصل کند، میتواند در بلندمدت شاهد کسب سود حداکثری باشد.
در گذشته عموم فعالان بازار ۸۰ درصد منابع را به سرمایه گذاریهای میان مدت و بلندمدت تخصیص داده و به مجمع میرفتند و ۲۰ درصد سرمایه خود را به معامله روزانه میسپردند؛ ولی الان بخش عمدهای از معامله گران به دنبال این هستند که در کوتاه مدت، بازده بدست آورندتحلیلگر بازار سرمایه افزود: با توجه به اینکه شرایط بازارها را نمیتوان پیش بینی کرد، افراد به سمت انواعی از سرمایهگذاری حرکت میکنند که بر اساس این اصل که ریسک و بازدهی باید منطقی باشد، به بازارها ورود میکنند؛ ولی در بورس ایران، جریان حرکت سرمایه این گونه است که تعداد حقوقیهای فعال در بورس را با حقیقیها مقایسه کنیم، مشاهده میشود حجم معاملات حقوقیها ۲۰ درصد حقیقیها است؛ ولی اثرگذاری آنها بر بازار به شدت بالا است.
وی تصریح کرد: فعالان بازار با کدهای حقوقی، به بازار وزن بالایی میدهند و ذهنیت آنها این است که بسیار بر بازار اثر میگذارند؛ یعنی یک کد حقوقی، وقتی در یک یا چند نماد اصلی بازار، وارد خرید یا فروش میشود، میزان و حجم معاملاتی که یکباره وارد سیستم میکند، میتواند جهت معاملات را تغییر دهد؛ این در حالی است اتفاقی که در گذشته، بازار را با هیجان به سمت صعود و نزول پیش برده معاملات حقوقیها بوده و الان نیز آنچه مشاهده میشود این است که بازار میداند مؤلفههای اقتصادی اصلی به سمت تعادل در حال حرکت هستند و نرخ ارز چند هفته است که در کانال ۲۵ هزار تومان سیر میکند و بازارهای جهانی نیز تقویت شده اند و تورم به سمت تعادل راه خود را پیدا کرده است؛ ضمن اینکه نرخ سود بانکی نیز ۱۸ درصد و نرخ سود بین بانکی نیز ۲۰ درصدی ثبت شده است؛ پس همه به بازار سرمایه روی آوردهاند.
هلالات ادامه داد: معامله گران در این میان، به دو مدل معاملاتی روی آورده اند که یک مدل سرمایه گذاری و نگهداری منابع است و مدل دیگر، معامله روزانه است؛ به نحوی که در گذشته، عموم فعالان بازار، ۸۰ درصد منابع را به سرمایه گذاریهای میان مدت و بلندمدت تخصیص داده و به مجمع میرفتند و ۲۰ درصد سرمایه خود را به معامله روزانه میسپردند؛ ولی الان با تغییر در ترکیب فعالان بورسی، این وزنه معاملات به این سمت چرخیده که بخش عمدهای از معامله گران به دنبال این هستند که در کوتاه مدت، بازده به دست آورند و این شرایط و ذهنیت باعث میشود که قیمت سهام با شتاب بسیار بالا به صورت شارپ به سمت اهداف بالا برود و وقتی که میخواهد اصلاح شود، فرآیند آن سریع، سهمگین و ترسناک به نظر میرسد و این فضا تشدید میشود.
بعضاً حقوقیها در کف قیمتی و سقف قیمتی به یکباره حجم بالایی را معامله میکنند؛ در روزهای پایانی هفته گذشته دیدیم که حقوقیها ۵ هزار میلیارد تومان سهام در صف فروش از حقیقیها خریدند و عکس آن، در سه روز ابتدای هفته، حجم بالایی سهام عرضه کردند؛ اتفاقاً در صف خرید عرضه کردندوی ادامه داد: بعضاً حقوقیها در کف قیمتی و سقف قیمتی به یکباره حجم بالایی سهام را معامله میکنند؛ حقوقیها در روزهای پایانی هفته گذشته ۵ هزار میلیارد تومان سهام موجود در صف فروش را از حقیقیها خریدند؛ عکس این اقدام، در سه روز ابتدای هفته حجم بالایی سهام عرضه کردند؛ اتفاقاً در صف خرید عرضه کردند؛ بنابراین حقوقیها از آن نقشی که سهام میخریدند و نگاه میداشتند و اهل معامله روزانه نبودند و در تابلوی معاملات بلوکی سهام جابجا میکردند، عبور کرده ایم.
هلالات اظهار داشت: حجم معاملات حقوقیها بالا است و وقتی که به صورت اپیدمی، خرید یا فروش انجام میدهند، رفتار آنها بر روی روند کلی بازار اثر میگذارد؛ موضوع دیگر این است که حجم معاملات به شدت بالا رفته و بازارگردان ها در قد و قواره این حجم از معاملات نیستند و درخواستهای خرید و فروش بازی که در سیستم موجود است، بسیار ناچیز است. به همین دلیل، تا یک فشار خرید و فروش در دامنه حداکثری یا حداقلی وارد بازار میشود، برای بهبود آن باید حقوقیها متعهد برخورد کنند و روی روند اثر نگذارند و باید تلاش کنند که بازارگردان تقویت شود.
حقوقیها از آن نقشی که سهام میخریدند و نگاه میداشتند و اهل معامله روزانه نبودند و در تابلوی معاملات بلوکی سهام جابجا میکردند، عبور کرده ایم
معاملات الگوریتمی به نفع بازار است یا به زیان بازار؟
وی همچنین در مورد معاملات الگوریتمی نیز خاطر نشان کرد: نوسانات کنونی بازار به خاطر معاملات الگوریتمی نیست؛ ولی این امر سرعت واکنشهای بازار را بالا میبرد؛ ضمن اینکه به هر حال اصل جریان این است که تعهدات بازارگردان ها مقداری غیرمنطقی است و بازارگردان در هر روز معاملات، باید به یک حجم معامله کند واین موضوع در مواقعی باعث میشود رفتار بازارگردان عجیب به نظر بیاید و استفاده از معاملات الگوریتمی، سرعت معاملات را تشدید میکند.
هلالات اظهار داشت: اگر بازار دچار نوسان میشود، لزوماً تقصیر از الگورتیم ها نیست؛ چراکه الگوریتمها در همه بازارهای دنیا استفاده میشوند.
تعهدات بازارگردان ها مقداری غیرمنطقی است و بازارگردان در هر روز معاملات، باید به یک حجم معامله کند واین موضوع در مواقعی باعث میشود رفتار بازارگردان عجیب به نظر بیاید
این تحلیلگر بازار سرمایه در خصوص تعیین دامنه نوسان نیز گفت: اینکه باید بر روی دامنه نوسان مقداری اصلاحات انجام شود، امری قیمت حداکثری و حداقلی سهام ضروری است و باید رخ دهد؛ ولی فعالان بازار تعادل خود را پیدا میکنند و به صلاح بازار نیست که تغییر و تحول ایجاد شود و اینکه دامنه نوسان از حالت عادی خارج شود ضربه میزند؛ ولی تجربه این مدت نشان داده که اگر دامنه نوسان را بالا ببریم، مردم با هیجانات خود به سرمایههای خود ضرر میزنند و اگر هم پایین بیاوریم باعث میشود که صعود و نزولها فرسایشی شده و تغییر دامنه نوسان در صورتی که فضای قبلی بازار سرمایه بود، شاید سیاست خوبی به شمار میرفت؛ ولی الان که حقیقیهای زیادی به صورت مستقیم به بازار آمده اند، دامنه نوسان نباید تغییر کند.
الان که حقیقیهای زیادی به صورت مستقیم به بازار آمده اند، دامنه نوسان نباید تغییر کند
هلالات گفت: در سه روز ابتدایی هفته گذشته در نمادهای اصلی بازار، صف خرید ایجاد شد و حقوقیها عرضه کننده بودند؛ در حالیکه دید سرمایه گذارانی که در صف خرید می خرند، این نیست که قرار است سهام را بخرند و به مجمع بروند و دید بلندمدت داشته باشند؛ بنابراین با خریدهای خود، موجی از صعود را ایجاد میکنند و حقوقیها در این فضا، عرضه میکنند و رفتارشان معکوس میشود و به صف فروش میروند. بنابراین به نظر میآید که در کوتاه مدت و در بلندمدت، شاهد بازار متعادل نخواهیم بود و این فضا در حال حرکت به سمتی است که حقوقیها وقتی که سهام بالا میروند، صف خرید تشکیل میدهند و وقتی پایین می آیند، صف فروش تشکیل میدهند.
وی اضافه کرد: تغییر دامنه نوسان در زمانی میتواند انجام شود که نقش بازارساز و بازارگردان آنقدر قوی شود که بازار را متعادل کند.
به گفته هلالات، البته به طور قطع، همیشه بهتر میتوان کار کرد؛ ولی ورود افراد حقیقی به بازار با این شدت و مدل، مثل یک کوه یخی است که ابعاد گستردهای دارد و به مرور کشف میشود و برای خود نهاد ناظر هم، شرایط فعلی، جدید و ناشناخته است؛ به طوری که آنها نیز با هر اتفاقی، جلسه برگزار میکنند و تصمیمی میگیرند که لزوماً، بهترین تصمیم میتواند نباشد.
آرامش رکودی در تالار شیشهای
فضای رکودی در بازار سهام طی روز گذشته همچنان ادامه داشت. در این روز اگرچه شاخصکل بورس با کاهش مواجه نشد و نماگر هموزن نیز عملکردی بهتر از آن از خود بهجای گذاشت، با اینحال ارزش معاملات خرد آن چنان پایین بود که به دومین ارزش معاملات خرد پایین در سالجاری بدل شد. در این روز همچنین خروج پول حقیقی از بازار سهام ادامه داشت بهطوری که از مجموع معاملات همه صنایع فعال در این بازار بهطور خالص مبلغی در حدود ۱۸۰ میلیاردتومان از گردونه معاملات سهام خارج شد.
سبک و سنگین شدن قیمتها
بازار سهام در دومین روز هفته اندکی آرامتر بهنظر میرسید. در این روز رشد قیمتها در برخی از نمادها نظیر «فارس»، «بفجر» و «نوری» سبب شد تا شاخصکل مسیر نزولی روز شنبه را تکرار نکند و ضمن ثبت رشد ناچیز ۱۳۰۰ واحدی مجددا امید فعالان بازار را در جهت از دست نرفتن کانال ۵/ ۱میلیون واحدی تا حدودی احیا کند، با اینحال این احیای نسبی به حدی نبوده که بتوان از آن بهعنوان دلیلی برای رشد قیمتها در روزهای آتی نام برد. بررسیها حکایت از آن دارد که بازار سهام در روز گذشته بیشتر با رشد نسبی قیمت در نمادهای پتروشیمی و پالایشی توانسته سطح فعلی شاخص را حفظ کند. اگرچه همین رقم نیز آنقدر ناچیز است که ناگفته پیداست رشد قیمت در نمادهای یادشده نیز عموما حداقلی بوده و از اینرو تقاضا در آنها چندان قدرتمند پی گرفته نشده است. همین امر سبب شد تا در روز گذشته میانگین وزنی قیمتها نتواند رشدی بیش از ۰۹/ ۰درصد را از خود بهجا بگذارد. بر این اساس معاملات روز گذشته در شرایطی خاتمه یافت که نماگر اصلی بازار سهام در سطح یکمیلیون و ۵۰۲هزار واحد متوقف شد.
اما با اندکی مداقه بیشتر در آمار روز یکشنبه میتوان دریافت که اوضاع در همه نمادهای بازار سهام به اندازه نمادهای سنگین وزن به حالت خنثی نزدیک نبوده است. روز گذشته شاخص هموزن در شرایطی عملکرد روزانه خود را ثبت کرد که بیشتر نمادهای کوچک بازار توانسته بودند در افزایش قیمت از شاخصسازها جلو بزنند و همین امر سبب شد تا رشد شاخص یادشده بیش از شاخصکل باشد و به محدوده ۲۸/ ۰درصد برسد. اینطور که بهنظر میرسد مجددا با آرامشدن جو معاملات در بازار سهام و افزایش واهمه از کاهش قیمت در نمادهای دلاری و سنگین وزن، نمادهای کوچک بازار و عموما قیمت حداکثری و حداقلی سهام داخلی با اقبال سرمایهگذاران روبهرو شدهاند. رشد بیشتر شاخص هموزن را میتوان گواهی بر این مدعا دانست.
تکرار دوگانه برجامیها
اما از اعداد و ارقام شاخصها که بگذریم، یکی از نکات قابلتوجهی که در روز گذشته میتوان در قیمتها مشاهد کرد، تکرار دوگانه برجامی و غیربرجامی بود. آنچه که در روز یکشنبه بهعنوان همگرایی ضعیف میان شاخصهای هموزن و کل مشاهده شد بیش از آنکه ناشی از صرف کوچک یا بزرگ بودن نمادها باشد، ناشی از اثراتی بود که پیگیری مداوم اخبار بر بازار سهام و در نگاهی کلیتر بر همه بازارها گذاشته است. در این روز به مانند بسیاری از روزهای دیگر نمادهای فعال در بورس و فرابورس صرفا در حال واکنش نشاندادن به تاثیرات برجام بودند. روز یکشنبه نمادهای وابسته به مذاکرات نظیر خودروییها و بانکیها با ناامیدی مجدد از حصول نتیجه میان ایران و سایر طرفین برجام در گفتوگوهای دوحه باردیگر نارضایتی خود از وضعیت این گفتوگوها را با فروش سهام یادشده نشان دادهاند.
اینطور که بسیاری از فعالان بازار باور پیدا کردهاند بازار تا زمانی که نتواند به نتایج مذاکرات یادشده اعتماد پیدا کند، احتمالا با هر خبر مثبت و منفی دست به خرید یا فروش سهام شرکتهای یادشده خواهد زد. در هفتههای اخیر بارها مشاهده شد که با افزایش اخبار مثبت حتی با در نظر گرفتن کمشدن پول حقیقی در بازار صف خرید در نمادهای مربوطه به شکلی ناگهانی شکلگرفته و بهسرعت نیز با فروکشکردن اخبار جای خود را به صف فروش داده است.
روز گذشته همانطور که نماد «وبملت» درمیان نمادهای قرمزپوش شاخص خودنمایی میکرد سایر نمادهای گروه بانکی نیز در این روز، حال و روز بهتری نداشتند، بهطوریکه بهجز نماد معاملاتی بانک دی سایر نمادها اعم از بورسی و فرابورسی در این روز منفی بودند. وضعیت در خودروییها نیز اندکی مشابه بانکیها بود، با این تفاوت که در این نمادها آخرین معاملات در محدوده مثبت شکلگرفته بودند. این نمادها از اینرو که بهجز برجام عمدتا دلخوشیهایی نیز درخصوص خبر واگذاری سهام و شناسایی سود از این مسیر دارند، در روزهای گذشته توانستهاند اوضاع بهتری نسبت به سایر برجامیها داشته باشند.
افول مس و طلوع سیمانیها
بهجز گروههای یادشده نمادهای مربوط به کامودیتی در بازار بهخصوص مس در روز گذشته اوضاع چندان مطلوبی نداشتند. در این روز نماد معاملاتی شرکت ملی مس ایران (فملی) در صدر نمادهای تاثیرگذار بر شاخص و البته در حالتی منفی قرار داشت. اینطور که بهنظر میرسد افت شدید قیمت مس در پایان هفته میلادی سببشده تا سرمایهگذاران در این نماد و نمادهای مشابه واکنشی شدید به افت قیمت نشان بدهند. در سیمانیها نیز میتوان گفت که اوضاع در حال خوب پیشرفتن است. شنیدهها از این مساله حکایت دارد که رشد قیمت سیمان در معاملات بورسکالا زمینه را برای افزایش سودآوری در این نمادها فراهم کرده و همین امر باعثشده که سیمانیها بر تابلوهای بورس و فرابورس از خود عملکردی مثبت بهجای بگذارند. در حالحاضر میتوان اینطور ارزیابی کرد که نمادهای فعال در این حوزه بتوانند با رشد قیمت روبهرو باشند. این برداشتی است که در روز گذشته اهالی بازار سهام تقریبا روی آن متفقالقول بودند. همین اتفاقنظر سبب شد تا در معاملات روز یکشنبه قیمت در اکثر این نمادها با رشد حداکثری مواجه شود. افزایش تقاضا در بیشتر نمادهای صنعت سیمان در این روز بهحدی مشهود بود که در واپسین دقایق دادوستدها طی روز یادشده بهجز چندنماد معدود همه این نمادها سبزپوش بودند و افزایش قیمت داشتند.
در آینه ارقام
نکته مهمی که در روز یکشنبه در بازار سهام خودنمایی میکرد تداوم اوضاع نابسامانی بود که در روزها و هفتههای اخیر در ارزش معاملات خرد خود را نشان میداد. در این روز ارزش معاملات خرد به محدوده ۲۰۹۷ میلیاردتومان رسید که از ابتدای سال تاکنون بهجز یک روز در کمترین مقدار قرار داشت. در روزهای گذشته اشاره شد که تداوم این روند که تا همین حالا نیز بسیار طولانی شده میتواند بازار را به بیراهه ببرد و در ادامه رکودی جدی را به سبب کاهش تعداد فعالان بازار به آن تحمیل کند.
در روزی که شاخصکل بورس تهران با افزایش ۰۹/ ۰درصدی همراه شد، از ۳۳۳نماد معاملهشده، قیمت پایانی ۱۵۳سهم (۴۶ درصد) مثبت بود و در مقابل ۱۵۹ سهم (۴۸ درصد) در سطوح منفی دادوستد شدند. در این بازار ۲۵نماد (۸ درصد) صف خریدی به ارزش ۶۱ میلیاردتومان تشکیل دادند اما در مقابل شاهد شکلگیری صففروش در ۲نماد بورسی (کمتر از یکدرصد) به ارزش ۱۶میلیارد تومان بودیم. گفتنی است در این روز خالص خرید حقوقیها در بازار یادشده به حدود ۱۸۰میلیاردتومان رسیدکه اگرچه نسبت به روزهای قبل کاهشی است، اما همچنان در میزان بالایی قرار دارد.
گزارش ۳۱ خرداد و پیش بینی بازار؛ رکودی فراگیر؟!
شاخص کل بورس، امروز با کاهشی نیم درصدی به رقم ۱ میلیون و ۵۳۹ هزار واحدی رسید. شاخص هم وزن نیز تحت همین شرایط به رقم ۴۲۳ هزار واحد رسید.
تاثیر در شاخص
حکشتی و بوعلی بیشترین تاثیر مثبت؛ فملی و نوری بیشترین تاثیر منفی بر شاخص را اِعمال کردند.
ارزش معاملات خرد
در محدوده ۳۵۰۰ میلیارد تومان قرار گرفت.
بیشترین ارزش معاملات خرد
را حکشتی و آسیا تک داشتند.
بیشترین سهام پر تراکنش
را سآبیک و آسیا تک داشتند.
روند ورود و خروج نقدینگی حقیقی ها
حدود ۴۳۰ میلیارد تومان “منفی” بود.
نرخ ارز و سکه
به ترتیب در محدوده ۳۱.۷۳۰ تومان و ۱۵.۵۰۰.۰۰۰ تومان قرار گرفتند.
تعداد نمادهای مثبت و منفی
در پایان معاملات امروز ۱۶۵ نماد مثبت بودند. از این تعداد ۴۸ نماد با صف خرید به کار خود پایان دادند. در مقابل ۴۹۵ نماد منفی بودند و از این تعداد نیز ۸۶ نماد با صف فروش به کار خود پایان دادند.
ارزش صفوف خرید در برابر ارزش صفوف فروش
امروز ۴۷۲ میلیارد تومان صف خرید و ۳۱۸ میلیارد تومان صف فروش در پایان معاملات در بازار دیده می شد.
نمادها با بیشترین ورود (خروج نقدینگی) حقیقی ها
تاصیکو و تفارس بیشترین ورود نقدینگی حقیقی و وخاور و وآذر بیشترین خروج نقدینگی حقیقی ها را به خود اختصاص دادند.
میانگین سرانه خرید و فروش هر کد حقیقی
حدود ۱۴.۶ میلیون تومان خرید در برابر ۱۷.۲ میلیون تومان فروش بوده است.
چند خبر کوتاه
خاندوزی، وزیر اقتصاد گفت:
“طبق اعلام بانک مرکزی سال ۱۴۰۰ را با رشد اقتصادی ۴.۶ در صدی به پایان رساندیم که نسبت به سال ۹۹ نرخ بالاتری بود و نرخ بیکاری هم ٩.۴ درصد بود که وضعیت مطلوب تری نسبت به سال ۹۹ داشته است. بانک ها باید هم در زمینه فروش سهام و فروش املاک مازاد اقدام جدی انجام دهند، حدود ۱۰۰ هزار میلیارد فروش سهام پیش بینی شده است. تورم ۵۹ درصدی شهریور ۱۴۰۰، امروز به ۴۶ درصد کاهش پیدا کرده است.”
سبحانیان، معاون اقتصادی وزارت امور اقتصاد و دارایی گفت:
“یکی از مواردی که دولت دنبال میکند، نزدیک شدن نرخ ارز بازار آزاد و نرخ ارزی نیمایی است. اراده دولت ایجاد نرخ دیگری از ارز نیست؛ زیرا با از بین بردن انگیزه برای تولید و سرمایهگذاری منجر به نتیجه نمیشود. حمایت از مصرفکننده، هدف اصلی مداخلات قیمتی است. برخی میگویند، برای کنترل تورم باید به سمت افزایش نرخ سود بانکی و تسهیلات حرکت کنیم که البته ما موافق نیستیم زیرا بالا بودن نرخ سود در کشورها حرف درستی نیست . “
اسماعیل غلامی؛ معاون سابق سازمان خصوصیسازی گفت:
” قیمتگذاری بلوکهای خودروسازان رو به اتمام است، بر اساس وعدهای که دادهشده بود تا هفته آینده روند قیمتگذاری بلوکهای خودروسازی به اتمام خواهد رسید. از زمان واگذاری خبر ندارم، اما بر اساس ماده ۱۹ قانون کارشناسان رسمی دادگستری، قیمت بهدستآمده تا ۶ ماه اعتبار دارد. اگر قیمت دلار با نرخ تورم افزایش چشمگیری داشته باشد، مدت اعتبار قیمت به ۳ماه تقلیل پیدا میکند.”
قربان زاده؛ رئیس سازمان خصوصی سازی گفت:
“استراتژی وزارت اقتصاد برای واگذاری باقیمانده سهام دولت در خودروسازان به دلیل golden share بودن سهام مدیریتی این است که به ارزنده ترین شکل عرضه کنیم. ارزش سهام دولت در این دو خودروساز بسیار بالاتر از قیمت تابلو است. در تلاش هستیم با هماهنگی وزارت صمت ، سهام تودلی خودروسازان را به همراه سهام دولت در سایپا و ایران خودرو به همراه سهام نهادهای عمومی را صورت یکپارچه و بلوک واحد و ارزنده واگذار کنیم.”
پیش بینی بازار
بازار سهام امروز حرفی برای گفتن نداشت. از همان ابتدای وقت شاهد منفی شدن شاخص ها و قیمتها بودیم. تقریباً تمام صنایع و گروه ها طعم منفی را چشیدند. به تدریج تا اواخر وقت نیز این شرایط ادامه داشت. بنابراین با فعالیت بازارگردانان مبنی بر جمع آوری صفوف فروش یا خرید آنها در منفی ها شاهد پایین آمدن بسیاری از قیمتهای پایانی نسبت به اول بازار بودیم. در این شرایط واح است که با افزایش شیب خروج نقدینگی حقیقی ها مواجه خواهیم شد. به قیمت حداکثری و حداقلی سهام طور کلی در بازار امروز به جز دو گروه صندوق طلا و صندوق های با درآمد ثابت هیچ گروهی ورود نقدینگی حقیقی ها را به خود ندید. بیشترین خروج نقدینگی حقیقی ها را گروه های شیمیایی و فرآورده های نفتی رقم زدند. بازار در اوج رکود و نا امیدی به سر می برد. لذا شاهد کاهش محسوس حجم و ارزش معاملات بودیم. بازار کاملاً در دست حقوقی ها و بازارگردانان بود و حقیقی ها همچنان نظاره گر هستند. انتظار می رود فردا نیز با شدت و ضعف کمتری تداوم این شرایط را شاهد باشیم اما هفته آینده می تواند هفته بهتری باشد. تحرکات بازار فردا بسیار مهم است. همچنان تا زمانی که محدوده ۱ میلیون و ۵۱۰ هزار واحدی از دست نرفته است به نظر می رسد مشکلی بازار را تهدید نخواهد کرد.
بازار امروز صبح خود را با تنش آغاز نمود. تنشی که مسبوق به سابقه است و به برگزاری مجامع باز می گردد. با اینکه کمی بازار از شرایط خوفناک سال ۹۹ و ۱۴۰۰ فاصله گرفته است اما همچنان شاهد این نوع تنش ها هستیم. امروز مجمع عمومی بانک ملت برگزار شد و دارای حواشی بوده است. شایعاتی مطرح شده که مدیران این بانک تلاش حداکثری خود را برای جلوگیری از حضور سهامداران در مجمع به کار بردهاند. به نظر می رسد هراس از مطرح شدن و سوال پرسیدن درباره موضوعی باعث جلوگیری از حضور سهامداران به مجمع شده است. به هر حال در پایان مجمع عمومی عادی سالیانه بانک ملت به ازای هر سهم ۱۰۰ ریال سود تقسیمی تصویب شد.
روز گذشته درباره الزامات جدید بانک مرکزی صحبت شد و عنوان کردیم که ممکن است این شرایط سبب شود تا بار دیگر بانکها تقسیم سود حداقلی داشته باشند. شب قبل مجمع یعنی شب گذشته بانک ملت اقدام به انتشار یک شفاف سازی کرد. وبملت دلیل کاهش قابل توجه در هزینه مطالبات مشکوک الوصول را ذخیره گیری بصورت ارز اعلام کرده که از متورم شدن سود تسعیر و هزینه مطالبات مشکوک الوصول ارزی جلوگیری کرده است. کوتاه سخن آنکه بانک ملت سالهای قبل با بازی با نرخ ارز اجازه نمی داد سود شناسایی شود؛ امسال خود ارز را ذخیره گرفته چرا که نمی دانسته دسترس پذیر هست یا خیر. در هر دو حالت جفت این شرایط سبب می شود چیزی دست سهامدار نرسد. به نظر می رسد داستان اصلی تنش های امروز به همین شفاف سازی دقیقه نودی باز گردد.
به هر حال شرایط مجمع بانک ملت و تقسیم سود ضعیف این بانک، بار دیگر نشان داد که مدیران بانکهای دولتی علاقه ای به پاسخگویی به سهامداران ندارد. این اتفاق سرخوردگی زیادی را برای سهامداران و سرمایه گذاران در بر داشت. نوعی اتحاد مجازی برای عدم سرمایه گذاری در سهام این بانک شکل گرفت. البته شاید در عمل این اتفاق رخ ندهد اما این نوع رویه ها به شدت خطرناک است و اندک اعتمادها به بازار را از بین خواهد برد. به نظر می رسد مقامات نظارتی تا دیر نشده است باید تصمیمی در این زمینه بگیرند و اطلاع رسانی عمومی شود. این حق سهامداران است که درباره دارائی خود مطالبه گر باشند.
اما در همین زمینه سعید واشقانی فراهانی، رئیس اداره نظارت بر ناشران گروه مالی و خدماتی سازمان بورس گفت:
“بر اساس پیگیریهای سازمان بورس، به نظر میرسد در مجمع عمومی بانک ملت تخلفی رخ نداده و بیشتر موضوع ناهماهنگی و عدم پیشبینیهای لازم برای حضور جمعیت اتفاق افتاده است، البته سازمان بورس، بانک ملت را ملزم به صدور بیانیه و انتشار اطلاعیه برای شفافسازی در این خصوص کرده است.”
امروز بازارهای جهانی شرایط به مراتب بهتری را تجربه کردند. مس بار دیگر به بالای ۹ هزار دلار رفت و نفت نیز به ۱۱۵ دلار رسید. اوره نیز بعد افت قیمتی اخیر، قیمتها کمی بهبود یافت. به نظر می رسد همچنان موضوع کمبود ها از قیمتها حمایت می کند و بازار به فرآیند انقباضی فدرال رزرو بیش از این بها ندهد اما به هر حال هنوز بازار در این زمینه احساس خطر می کند. تداوم افت سنگ آهن و فولاد برخلاف سایر کامودیتی ها از مهمترین اتفاقات حوزه بازارهای جهانی بود. در همین زمینه کامودیتی نوشت:
“یکی از دلایل افت قیمت مواد اولیه فولاد، تصمیم دولت چین بر خرید عمده سنگ آهن بصورت مرکزی است که باعث حذف رقابت در معاملات بین المللی سنگ آهن شده و عامل افت قیمت می شود … بعلاوه برخی فعالان بازار فولاد اعلام کرده اند که انتظار جهش قابل توجه در رشد تقاضای چین نداشته و بسته محرک اقتصاد چین را ناکافی می دانند.”
امروز شاهد برگزاری مجمع پتروشیمی پارس بودیم. در مجمع عمومی عادی سالیانه خود مبلغ ۲۷۰ ریال به ازا هر سهم معادل ۸۰ درصد سود خالص تقسیم کرد. اما نکته فوق العاده مهمی در این مجمع عنوان شد. گفته می شود این شرکت دلارهای خود را در سامانه نیما اندکی بالاتر از ۲۶ هزار تومان به فروش می رساند. این نرخ ها در شریطی عنوان می شود که دلار نیمای اعلامی توسط بانک مرکزی پایینتر از مقادیر فعلی است. به نظر می رسد بانک مرکزی به نوعی اجازه فروش دلار نیما به شرکتها را بالاتر از نرخ های اعلامی می دهد. به هر حال این موضوع همچنان شفاف نیست. امروز نیز از قول معاون وزارت اقتصاد عنوان شد قرار است فاصله بازار آزاد با نیما کمتر شود. لذا احتمالاً طی روزهای آینده تغییرات بیشتری در نرخ نیمایی را شاهد خواهیم بود که به نفع بازار است. باید دید نهایتاً سیاست بانک مرکزی در این زمینه به کدام سو می چرخد.
مس جهانی در حمایت
ورنا در آستانه شکست سقف
دیدگاه شما