سرعت‌گیر بورس در مرز 80 هزار واحد
دنیای اقتصاد: پس از یک دوره صعودی قیمت سهام در بورس تهران به ویژه در شرکت‌های کوچک، دیروز نشانه‌هایی از ضعف تقاضا در بازار مشاهده شد. امری که از شتاب رشد شاخص نسبت به روزهای اخیر کاست.
معامله‌گران بازار سهام کشور در جریان معاملات دیروز تمایل بیشتری به فروش سهام داشتند. این موضوع منجر به ضعف عمومی داد‌‌و‌‌ستد سهام شد. نشانه این ضعف عمومی بازار را می‌توان به خوبی در وضعیت شاخص کل هم‌وزن مشاهده کرد. در جریان معاملات دیروز، شاخص کل بورس تهران رشد اندک 04/ 0 درصدی را تجربه کرد و در ارتفاع 79 هزار و 785 واحدی آرام گرفت تا چالش عبور از مقاومت 80 هزار واحدی همچنان پیش روی شاخص قرار گرفته باشد. شاخص کل هم‌وزن اما بر خلاف روند اغلب روزهای معاملاتی سال جدید، افت 06/ 0 درصدی را در کارنامه خود ثبت کرد (شاخص هم‌وزن از ابتدای سال جاری تقریبا کوچ نقدینگی حقیقی از بورس؟ در تمامی روزها جلوتر از شاخص کل حرکت کرد). این موضوع نشان می‌دهد که بیشتر نمادهای کوچک که اخیرا مقصد بخش اعظمی از پول‌های وارد شده به بورس تهران بودند، پس از رشدهای قیمتی حالا به مسیر نزولی افتاده‌اند. برای تشریح این موضوع، بررسی روند آنچه بر معاملات بورس تهران از ابتدای سال تا کنون گذشت، خالی از لطف نیست.
بورس تهران در سال جاری 28 روز معاملاتی را پشت سر گذاشته و در این بازه زمانی تنها یک روز شاهد افت شاخص سهام بوده است. تفاوت بین بازدهی شاخص کل و شاخص هم‌وزن نشان می‌دهد که در غالب روزهای معاملاتی هفته‌های اخیر، این نمادهای کوچک بازار سهام بوده‌اند که رشد داشته‌اند. حالا اما پس از یک دوره رشد نسبتا بی‌وقفه قیمت، عمده سهامداران این نمادها راه خروج را پیش گرفته‌اند.
بخش عمده رشد عمومی قیمت سهام در بورس تهران، مرهون سرازیر شدن بی‌محابای نقدینگی به سمت بازار و به خصوص در نمادهای کوچک بوده است (البته در مقاطعی این نقدینگی راه سهام گروه خودرویی و پالایشی را پیش گرفته بود). این نقدینگی که به نظر می‌رسد بخش عمده‌ای از آن به دلیل نزدیک شدن به برگزاری انتخابات ریاست جمهوری وارد بورس شد، رشد تقاضا و حجم معاملات سهام را به دنبال داشت. تقاضایی که به سودای کسب سودهای یک‌شبه بیشتر راه نمادهای کوچک (عمدتا بدون پشتوانه بنیادی خاصی) را پیش گرفتند. در گزارش‌های پیشین «دنیای اقتصاد» نیز به کرات گفته شد، ورود نقدینگی به سهام شرکت‌های بدون پشتوانه بنیادی نمی‌تواند در بلندمدت در بورس باقی بماند.
از همین منظر انتظار می‌رفت که با پایان یافتن ورود این جریان نقدینگی یا کند شدن آن، رشد عمومی قیمت‌ها در بازار با مشکل مواجه شود. حال به نظر می‌رسد با رشدهای غیرمترقبه برخی سهم‌ها طی معاملات حدود 6 هفته اخیر عملا این اتفاق روی داده است. به‌طوری که نه تنها ورود نقدینگی جدید کند شد بلکه بخشی از معامله‌گران عمدتا حقیقی، در‌صدد خروج از بازار برآمدند. نتیجه این شرایط متوقف شدن رشد قیمت سهام در جریان معاملات روز گذشته در بسیاری از نمادهای بورسی بود. البته احتمال ادامه چرخش نقدینگی و جابه‌جایی نقدینگی میان صنایع مختلف وجود دارد. توقف مسیر رشد قیمت‌ها در جریان روز گذشته در شرایطی رخ داد که پیش‌بینی ادامه این روند با توجه به وضعیت کنونی پیرامون در بازار سهام چندان ساده نیست. کمتر از سه هفته به برگزاری انتخابات ریاست جمهوری باقیمانده است. این موضوع می‌تواند طبق سنت اخیر معاملات سهام پیش از برگزاری انتخابات معامله‌گران را برای ورود به بازار سهام تشویق کند. ضمن آنکه قیمت سهام برخی شرکت‌ها از منظر تکنیکال به سطوحی رسیده است که احتمال ایجاد تقاضا در این سهم‌ها و به دنبال آن رشد قیمت سهام نیز دور از انتظار نیست. با این حال احتمال تشدید فشار فروش سهامداران حقوقی نیز در ادامه مسیر بازار سهام عاملی برای افت نسبی قیمت سهام به شمار می‌رود.
همان‌طور که اشاره شد 28 روز معاملاتی از ابتدای سال جاری سپری شده است. در این بازه زمانی بورس تهران با یک رونق نسبی مواجه بود و تنها یک روز افت نماگر اصلی بازار سهام را به خود دید. با این حال طی معاملات این روزها همچنان اقدامی در جهت عمق بخشیدن به معاملات بازار سهام از سوی سازمان بورس و اوراق بهادار تهران انجام نشده است. از ابتدای اسفندماه سال گذشته عرضه‌های اولیه و انتشار اوراق جدید بدهی متوقف شد و حالا که بیش از یک ماه از ابتدای سال جاری نیز می‌گذرد، اقدامی در این راستا صورت نگرفته است.
بارها دیده شده است که مسوولان سازمان بورس دلیل تعویق عرضه‌های اولیه خود را تحت تاثیر شرایط بی‌رمق بازار عنوان کرده‌اند. با این حال در شرایط فعلی که بازار در یک دوره نسبی رونق به سر می‌برد، همچنان خبری از انجام عرضه‌های اولیه و استفاده از فضای مناسب بازار نشده است. این نقد البته به شیوه انجام عرضه‌ها در بازار نیز بر‌می‌گردد. هر چند سازمان بورس تهران با اتخاذ تصمیم عرضه اولیه به روش بوک بیلدینگ تا حدی روش منصفانه‌تری برای عرضه‌های اولیه در پیش گرفت، با این حال اعمال دامنه محدود در سطوح نامناسب قیمت در این روش از عرضه اولیه تجربه تلخی در عرضه گروه دارویی برکت به‌عنوان اولین عرضه اولیه به روش بوک بیلدینگ را به دنبال داشت.
در جریان معاملات روز گذشته سهام گروه پالایشی پس از روند صعودی روزهای اخیر به خصوص در جریان معاملات اولین روز از هفته جاری، تحت تاثیر فشار عرضه‌ها، وضعیت نسبتا ضعیفی به نمایش گذاشت. شرکت‌های زیر‌مجموعه گروه پالایشی دیروز عمدتا در یک روند نزولی حرکت کردند. به جز دو نماد «شبندر» و «شسپا» دیگر نمادهای فعال در بورس و فرابورس معاملات روز یکشنبه را با افت قیمت‌ها پشت سر گذاشتند.
به‌رغم روند ضعیف معاملات در جریان معاملات دیروز، نمادهای زیر‌مجموعه گروه قند و شکر رشدهای قیمتی مناسبی را تجربه کردند. شاخص این گروه با رشد نزدیک به 8/ 2 درصدی در صدر جدول بازدهی صنایع مختلف بورسی قرار گرفت. شاخص گروه قند و شکر پس از وقفه‌ای کوتاه‌مدت مجددا با افزایش تقاضای نمادها به مسیر صعودی بازگشت. مسیر افزایش قیمت‌ها در نمادهای این گروه از انتهای اسفند سال گذشته آغاز شد (شاخص گروه قند و شکر در این بازه زمانی رشد بیش از 40 درصدی را ثبت کرد). افزایش قیمت سهام شرکت‌های زیر‌مجموعه این گروه به عبور شاخص از سقف تاریخی آن در معاملات اخیر منجر شد.
در معاملات روز گذشته شاخص کل بورس 29 واحد بالا رفت و به عدد 79 هزار و 785 رسید. همچنین دیروز سهامداران بیش از 984 میلیون برگه سهم و حق تقدم را به ارزش 197 میلیارد تومان در حدود 80 هزار نوبت معاملاتی دست به دست کردند که از این میزان سهم معاملات خرد سهام و حق تقدم در نمادهای عادی تقریبا 188 میلیارد تومان بود. نمادهای بانک ملت، پالایش نفت بندرعباس، فولاد خوزستان، بانک تجارت، صنایع پتروشیمی خلیج فارس و ملی مس بیشترین تاثیر مثبت را در محاسبه شاخص کل داشتند. این در حالی بود که نماد پالایش نفت اصفهان با بیشترین تاثیر منفی در محاسبه شاخص کل مانع رشد بیشتر این متغیر شد. بیشترین رشد قیمت متعلق به نماد معاملاتی شرکت‌های سیمان هگمتان، سرما آفرین، قند اصفهان، شهد، موتورسازان تراکتورسازی ایران، پلی اکریل و داروسازی دکتر عبیدی بود. در مقابل نمادهای حمل و نقل پتروشیمی، گسترش صنایع و خدمات کشاورزی، سیمان فارس نو، تولیدی کاشی تکسرام، ماشین‌سازی نیرو محرکه، سیمان دورود و آلومراد با بیشترین کاهش قیمت در انتهای جدول معاملات قرار گرفتند. دیروز همچنین اوراق مشارکت شهرداری سبزوار، سهام قند اصفهان، ایران ارقام، افست، اوراق سلف بنزین ستاره خلیج فارس، بانک تجارت و شهد خوی بیشترین تقاضای خرید را ثبت کردند. این در حالی بود که اوراق سلف بنزین ستاره خلیج فارس، واحدهای صندوق پارند پایدار سپهر، سلف موازی برق سنندج مپنا، سلف موازی برق ماهتاب گستر، فولاد خراسان و صکوک ساخت توسعه ملی سنگین‌ترین صفوف فروش را ثبت کردند.
برای افزایش شفافیت در بورس چه می‌توان کرد؟
شفافیت در بازارهای مالی همواره اهمیت فراوانی دارد و هر اقدامی که به شفافیت بازارها منجر شود طبیعتا اقدامی مثبت تلقی خواهد شد. توجه به این مؤلفه مهم فضای سرمایه‌گذاری در بازارها را بهبود می‌بخشد؛ این در حالی است که بورس تهران به‌رغم اغلب بازارهای مالی حاضر در دنیا از شفافیت کافی برخوردار نیست و این مساله تبعات بسیاری برای فعالان این بازار داشته است، اما به‌نظر می‌رسد که احتمالا در حال‌حاضر اصلاحاتی جدید در راه است که در صورت به‌کارگیری احتمالا شفافیت در بورس تهران را افزایش خواهد داد.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی رادار اقتصاد به نقل از دنیای اقتصاد؛ در همین‌باره ولی‌الله جعفری، سرپرست جدید مدیریت نظارت بر ناشران سازمان بورس طی روزهای اخیر از برنامه‌های این مدیریت در راستای حفظ و بهبود و همچنین توسعه فعالیت‌های این واحد خبر داد. نکته مهم در این مساله این است که هر چند اغلب کارشناسان بازار اصلاحات یادشده توسط وی را مثبت ارزیابی می‌کنند اما آنها معتقدند که ماهیت چنین تغییراتی به‌نحوی نیست که بتواند بازتابی مستقیم بر معاملات بازار سهام داشته باشد، از این‌رو به علت ابرچالش‌های موجود در بازار سهام، این اصلاحات حتی در صورت به‌کارگیری هم نمی‌توانند در کوتاه‌مدت تاثیر چندانی بر بورس تهران داشته باشند و احتمالا پیامدهای آن در بلندمدت برای فعالان بازار نمایان خواهد شد.
این مساله از آن حیث اهمیت زیادی دارد که بهبود نحوه گزارشگری مالی به‌خصوص از جنبه‌هایی که تاکنون چندان شفاف نبوده نظیر حاکمیت شرکت و بهبود کیفیت گزارش‌های تفسیری مدیریت می‌تواند دسترسی واقعی سرمایه‌گذاران خرد به اطلاعات را بهبود بخشد و راه را برای افزایش امنیت سرمایه‌گذاری برای مردم عادی به شرط آنکه سواد مالی خود را ارتقا داده باشند، فراهم کند که خود یک عامل مهم در مسیر افزایش تقارن اطلاعاتی است.
لزوم شفافیت در بازار سهام
شفافیت در بازارهای مالی از اهمیت بالایی برخوردار است، چراکه یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌های تاثیرگذار در تعیین استراتژی سرمایه‌گذاری در بازار سهام نیز شفافیت اطلاعات مالی شرکت‌های بورسی است؛ این در حالی است که در اغلب کشورهای دنیا دسترسی به اطلاعات مالی شرکت‌ها برای سرمایه‌گذاران امری بدیهی بوده و افراد به‌راحتی به اطلاعات مالی شرکت‌ها دسترسی دارند تا از این رهگذر برای تعیین استراتژی سرمایه‌گذاری خود از آن استفاده کنند.
در بازار سرمایه ایران نیز طی سال‌های گذشته قدم‌های رو به‌جلویی در این‌خصوص برداشته شده‌است، با این‌وجود بررسی‌ها نشان می‌دهد که برای بهبود شرایط در حوزه شفافیت همچنان زمینه‌های بسیاری برای برداشتن گام‌های روبه‌جلو وجود دارد. برخی از فعالان بازار سهام بر این باور هستند که در برخی از موارد در بورس تهران روند متفاوتی وجود دارد و در کنار شفاف‌نبودن اطلاعات منتشرشده در برخی موارد شاهد نامتقارن بودن اطلاعات هستیم.
علاوه‌بر این، برخی مدیران از انتشار اطلاعات مالی سر باز می‌زنند و با طفره رفتن از این کار، افشای اطلاعات مالی را به زمان‌های بعدی موکول می‌کنند. این در حالی است که امر شفافیت در تمامی بازارها به‌عنوان یک ماموریت مهم پی گرفته می‌شود و در اغلب بازارهای مالی که شفافیت بر آن حاکم است، اطلاعات اغلب امکان تصمیم‌گیری منطقی‌تر برای سرمایه‌گذاران را فراهم می‌کند. در چنین شرایطی که ابهامات بر بورس تهران حاکم است و اغلب سهامداران از نبود شفافیت در تصمیم‌گیری‌های کلان موثر بر بازار سهام گلایه می‌کنند، طبیعتا اصلاح سازوکارهای افشای اطلاعات در داخل آن را می‌توان یک گام رو به جلو ارزیابی کرد.
در همین خصوص چندی پیش ولی‌الله جعفری، سرپرست جدید مدیریت نظارت بر ناشران سازمان بورس از برنامه‌های سازمان متبوعش در راستای حفظ و بهبود و همچنین توسعه فعالیت‌های این واحد خبر داد. بر اساس گفته‌های جعفری به‌نظر می‌رسد در بخش نظارت بر ناشران برنامه‌های این مدیریت در دو محور اساسی حفظ و بهبود وضعیت موجود و توسعه مدیریت در دستور کار قرار گرفته‌است. ولی‌الله جعفری، با اشاره به گزارش‌های منتشرشده در سامانه کدال بورس از اتفاقی جدید خبر داد و گفت: «ثبات رویه در گزارش‌هایی که در کدال منتشر می‌شوند به‌منظور آماده‌کردن اطلاعات لازم برای ذی نفعان، نخستین برنامه است. برای نمونه، در این برنامه مقرر شده‌است تا گزارش ماهانه همه صنایع با فرمت یکسان ارائه شود تا سهامداران یک صنعت بتوانند ضمن بررسی شرکت‌های آن صنعت، آنها را با شرکت‌های دیگر در همان صنعت مقایسه کنند.»
او با بیان اینکه گزارش تفسیری مدیریت از زمانی‌که انتشار آن لازم‌الاجرا شد با استانداردهای مدنظر فاصله داشته، اذعان کرد: «هدف این است تا گزارش‌های تفسیری مدیریت به نقطه‌ای برسد تا مورداستفاده سهامداران قرار بگیرد و در مدل تصمیم‌گیری آنها بازتاب یابد.» در این میان اغلب کارشناسان بر این باور هستند که درمیان تمامی اصلاحات یادشده توسط سرپرست مدیریت نظارت بر ناشران سازمان بورس مقررات مربوط به شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی و بازگشایی هرچه زودتر نمادهای معاملاتی آنها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، چراکه شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی نیز یکی از نهادهای مالی فعال در بورس هستند که هدف آنها مدیریت سهام عدالت است، ضمن اینکه سهام عدالت هم از نظر تنوع و هم از نظر تعداد اغلب سهام موجود در بورس تهران را شامل می‌شود و سهامداران بسیاری نیز دارد، بنابراین با درنظرگرفتن این موارد می‌توان گفت اگر اصلاحی در این زمینه صورت بگیرد، بسیار فراگیر خواهد بود و در مقایسه با اصلاحات دیگر احتمالا تاثیرگذارتر است.
جعفری اصلاح مقررات مربوط به شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی و بازگشایی هرچه زودتر نمادهای معاملاتی آنها را از مسائل مهم برنامه ششم برشمرد و گفت: «توسعه سامانه‌هایی که برای برگزاری مجامع الکترونیک موردنیاز است، برنامه دیگر این مدیریت به‌شمار می‌رود. در همین راستا، با توجه به فرصتی که تا فصل مجامع در اختیار داریم باید شرکت‌ها را ترغیب کنیم تا مجامع را به‌صورت الکترونیک برگزار کنند. لازمه این امر، توسعه و ایجاد سامانه‌های قابل‌اتکا است و لازم است نخست سامانه‌های موجود تجهیز شوند تا برگزاری مجامع به شکل الکترونیک آماده شود.» اینطور که به‌نظر می‌رسد اگر اصلاحات یادشده در دستور کار بورس تهران قرار بگیرد، احتمالا پیامدهای آن در بلندمدت برای فعالان بازار نمایان خواهد شد.
تبعات انگیزه‌های دلاری در بورس
شاخص‌کل بورس اوراق‌بهادار تهران در معاملات روز دوشنبه بیش از ۴۵هزار و ۷۳ واحد افزایش پیدا کرد و در محدوده یک‌میلیون و ۳۸۹هزارواحدی به معاملات خود پایان داد و در سطح ۲۳ شهریور ۱۴۰۱ قرار گرفت؛ این در حالی است که رشد ۳۵/ ۳درصدی نماگر اصلی بازار سهام در روز گذشته، دومین رشد بیش از سه‌درصد روزانه شاخص از ابتدای آبان ۱۴۰۱ و تنها رشد بیش از سه‌درصد در سال‌جاری بود. شاخص‌کل هم‌وزن نیز در این روز بر مدار صعودی باقی‌ماند، به‌گونه‌ای‌که ورود جریان نقدینگی منجر به رشد ۴۹/ ۳درصدی این پارامتر بورسی شد. آن‌طور که به‌نظر می‌رسد صعود بازار سهام طی چند روز اخیر بسیاری از سرمایه‌گذاران را برای خرید سهام جدید تشویق کرده‌است. در سومین روز کاری هفته‌جاری ۴۴۴میلیاردتومان سرمایه سهامداران خرد وارد بازار سهام شد.
خالص تغییر مالکیت صنایع بورسی در ۱۶ آبان‌ماه نشان می‌دهد که گروه «زراعت» با بیش از ۱۷میلیاردتومان، «انبوه‌سازی» با ۳/ ۴میلیاردتومان، «خرده‌فروشی» نیز با حدود ۷/ ۲میلیاردتومان خروج پول حقیقی مواجه بودند. در نقطه مقابل بیشترین ورود پول مربوط به صنعت «فرآورده‌های نفتی» با بیش از ۱۲۶میلیارد تومان بود. تنها صنعتی که توانست با فاصله زیاد در صدر فهرست جذب پول حقیقی جای گیرد، پس از آن گروه «بانک» با بیش از ۳/ ۷۸میلیاردتومان جذب سرمایه، بیشترین ورود پول حقیقی را به‌ثبت رساند.
روز گذشته‌نماد معاملاتی «شتران» با ۶/ ۴۵میلیاردتومان جذب پول حقیقی توانست در رتبه نخست ورود پول از سوی سرمایه‌گذاران خرد قرار بگیرد. در ادامه بیشترین خروج پول سهامدار خرد به‌نماد معاملاتی «زپارس» با ۲/ ۱۶میلیاردتومان خروج نقدینگی اختصاص یافت. ارزش معاملات خرد بورس تهران (سهام و حق‌تقدم) در نهایت رقم سه‌هزار و ۵۱۷میلیاردتومان را به خود اختصاص داد که به لحاظ آماری بیشترین مقدار ارزش معاملات از ۸ خرداد سال‌جاری در این روز معاملاتی به‌ثبت رسید.
پمپاژ پول‌های خرد در بورس تهران
در ادامه تغییر مالکیت مهرماه بازار سهام که به نفع بازیگران حقیقی صورت گرفت، در هفته اخیر نیز بورس تهران با جا به جایی به ارزش 49میلیارد تومان از سوی بازیگران حقوقی به حقیقی همراه شد. به عقیده برخی کارشناسان ورود نقدینگی قابل توجهی از سوی سهامداران خرد، یکی از دلایل رشد شاخص و کانال شکنی‌های متوالی از ابتدای پاییز بوده است. با این همه از نکات قابل توجه در رفتار معامله‌گران خرد در یک هفته گذشته می‌توان به توجه آنها به صنایع بزرگ‌تر و نمادهای بزرگ بازار اشاره کرد. موضوعی که در هفته‌های قبل‌تر، عمدتا در صنایع کوچک و به شکل کوچ نقدینگی‌های پیاپی بین این گروه‌ها صورت می‌گرفت.
نگاه حقیقی‌ها به صنایع بزرگ به گزارش TSEpress و به نقل ازروزنامه دنیای اقتصاد عملکرد بورس تهران در هفته گذشته با رکورد‌های قابل ملاحظه‌ای همراه بود که ماحصل آن رشد 55/ 1 درصدی شاخص و ورود آن به کانال 79هزار واحد بود. در بین دلایل رونق بازار در هفته اخیر می‌توان به رشد قیمت کالاهای اساسی در بازارهای جهانی و خوش‌بینی نسبی به گزارش‌های فصلی برخی صنایع بورسی اشاره کرد. همچنین همان‌طور که در گزارش قبلی «دنیای اقتصاد» نیز گفته شده بورس تهران در این بازه زمانی شاهد تحرک بیشتر فعالان بازار به خصوص بازیگران حقیقی و ورود نقدینگی‌های جذاب بوده است. در ماه مهر آنچه در رفتار سهامداران به خصوص سهامداران خرد مشهود بود توجه ویژه و موقت به یک صنعت یا گروهی از صنایع بود، به‌طوری‌که در بازه‌های کوتاه، کوچ موقت نقدینگی به این صنایع باعث می‌شد این صنایع با رشدهای چشمگیری مواجه شوند. این رفتار که در ماه آبان و به‌خصوص روزهای پایانی هفته اخیر با چرخش به سمت صنایع بزرگ ادامه داشت عمدتا در صنایعی مانند فلزات اساسی، معادن و فرآورده‌های نفتی بود. این صنایع با جذابیت میان سهامداران و افزایش تقاضاها (عمدتا تشکیل صف خرید) طی روزهای پایانی هفته موثر ترین دلیل رشد شاخص بودند. با این همه بررسی تغییر مالکیت هفتگی نیز گواه این مطلب است که هفته اخیر مصادف با جولان حقیقی‌ها در بازار سهام بوده است به‌طوری‌که 49میلیارد تومان نقدینگی از پرتفوی حقوقی‌ها به سمت حقیقی‌ها جابه‌جا کوچ نقدینگی حقیقی از بورس؟ شده است. این نقدینگی که در روز چهارشنبه و مصادف با ورود شاخص به کانال جدید به اوج خود رسید حدود 16 میلیارد تومان بود که مجددا به نفع سهامداران حقیقی به پایان رسید. جنبش حقیقی‌ها در بازار در بررسی نمادهای فعال طی این هفته شرکت آسان پرداخت پرشین که جزو نمادهای تازه وارد بورسی به شمار می‌رود با استقبال خوب از سوی سهامداران، پرمعامله‌ترین سهم بازار شناخته شد. همچنین شرکت زامیاد به‌عنوان اولین شرکت در زمینه بیشترین سهام معامله شده مطرح شد. در هفته اخیر، شرکت آهنگری تراکتورسازی ایران از نماد‌هایی بود که عمدتا با صف خرید از سوی سهامداران مواجه بود. بررسی تغییر مالکیت در این نماد حاکی از تحرک بیشتر بازیگران بزرگ بازار است به گونه‌ای که تنها در یک روز(شنبه) تغییر مالکیت این نماد به نفع حقیقی‌ها صورت گرفت. به‌طور کلی تغییر مالکیتی تراکتورسازی ایران در کل هفته حدود 2میلیون سهم و به نفع حقوقی‌ها بود. با توجه به اینکه مالکیت حدود نیمی از سهام این شرکت در دستان یک شخص حقیقی است طی هفته جاری این سهامدار، خرید سهامی در حدود 4میلیون و 400 هزار سهم داشته است. همچنین شرکت توسعه و تامین شریف نیز دیگر سهامدار فعال این شرکت بوده است که طی دو روز 900هزار سهم از «خاهن» خریداری کوچ نقدینگی حقیقی از بورس؟ کرده است. شرکت صنایع آذرآب از شرکت‌هایی است که در سابقه معاملاتی هفته اخیر با روندی نزولی به کار خود پایان داده است. تغییر مالکیت هفتگی این شرکت بیش از یک میلیون و 800 هزار سهم و به نفع بازیگران حقوقی بوده است. تغییر مالکیت این نماد در حالی به نفع حقوقی‌ها به ثبت رسیده است که سهامداران حقیقی در روز چهارشنبه حضور چشمگیری در این نماد داشتند و تغییر مالکیتی در حدود 4میلیون سهم از سمت حقوقی به حقیقی را ثبت کردند. طی آن روز حقیقی‌ها بیش از 13میلیون سهم از «فاذر» خریداری کردند و در مقابل بیش از 9 میلیون سهم به فروش رساندند. سهامداران فعال این شرکت طی هفته جاری شرکت‌های آرمان پاک اندیش فردا و شرکت توسعه اندیش فخار بودند که هرکدام به میزان 700هزار سهم از این شرکت خریداری کردند. گروه صنعتی بارز که از روز دوشنبه بازگشایی شده است در دو روز معاملاتی انتهایی هفته با صف خرید مواجه بوده کوچ نقدینگی حقیقی از بورس؟ است. در این بین شرکت سرمایه‌گذاری گروه توسعه ملی که مالک بیش از 40 درصد از سهام این شرکت است طی یک هفته در حدود 25 میلیون از سهام این شرکت را به فروش رسانده است. در بحث تغییر مالکیت در سه روز معاملاتی، در حدود 22میلیون سهم از سمت حقوقی به حقیقی جابه جا شده که بیانگر جذابیت قابل توجه این سهم برای بازیگران خرد است. بیشترین تغییر مالکیت گروه صنعتی بارز در روز سه شنبه بوده که طی آن جابه‌جایی بیش از 15 میلیون سهم به نفع بازیگران خرد به ثبت رسیده است. اما بانک خاورمیانه در آخرین روز هفته شاهد فروش حدود 21 میلیون سهم از سوی شرکت سیستم کیفیت فنون بود.این شرکت که مالک 5/ 3 درصد از سهام این شرکت است از 19 مهرماه اقدام به فروش سهام این شرکت کرده است. تغییر مالکیت بانک خاورمیانه در بررسی هفتگی در حدود 18 میلیون سهم از سوی حقوقی به حقیقی بوده که قسمت عمده آن در روز چهارشنبه‌صورت گرفته است. در آن روز بازیگران حقیقی 87 درصد از سهم خرید را در اختیار داشتند که به این ترتیب بیشترین تحرک را در این نماد به ثبت رساندند. «وپاسار» که در هفته‌های اخیر شاهد حمایت قابل توجه بازیگران بزرگ بازار بوده است طی هفته گذشته و در 2 روز معاملاتی (شنبه و دوشنبه) با چرخش به سمت حقیقی‌ها مواجه شد. بر همین اساس طی آن روزها تغییر مالکیت بانک پاسارگاد حدود 17 میلیون سهم و از سوی حقوقی به حقیقی بوده است.برهمین اساس، با وجود اینکه در سه روز دیگر تغییر مالکیت‌ها به نفع حقوقی‌ها بوده است، اما در مجموع هفته دست به دست شدن سهم‌ها به نفع بازیگران حقیقی و بیش از 8 میلیون سهم بوده است. در زمینه سهامداران فعال نیز شرکت دانش گستران آتی ساز پویا در چهار روز معاملاتی در حدود 98 هزار سهم از «وپاسار» را خریداری کرده است. سیمان داراب از شرکت‌هایی است که طی چهار روز معاملاتی هفته اخیر با صف خرید مواجه بوده است. این شرکت که در این بازه زمانی با اقبال بیشتر از سوی بازیگران حقیقی همراه بود، در زمینه تغییر مالکیت نیز با جابه جایی بیش از 3 میلیون و 500 هزار سهم از سوی حقوقی به حقیقی به‌کار خود پایان داده است. شرکت سرمایه‌گذاری سیمان سپاهان که مالک حدود 4/ 1درصد از سهام این شرکت است در 4 روز معاملاتی، حدود 5 میلیون و نیم از سهام این شرکت را به فروش رسانده است. سهامداران فعال در یک نگاه در بحث تغییر سهام سهامداران فعال صندوق سرمایه‌گذاری گنجینه آرمان شهر در سه شرکت لبنیات پاک، پالایش نفت بندرعباس و تایدواتر خاورمیانه فعالان قابل توجهی داشته است. به این ترتیب این صندوق در هفته اخیر حدود 7 و نیم میلیون از سهام «غپاک» را خریداری کرده است. در شرکت پالایش نفت بندرعباس این صندوق به جز یک روز که حدود 600هزار کوچ نقدینگی حقیقی از بورس؟ سهم این شرکت را به فروش رسانده است در دیگر روزها در نقش خریدار ظاهر شده و حدود 1500 سهم این شرکت را خریداری کرده است. در شرکت تایدواتر خاورمیانه نیز صندوق سرمایه‌گذاری گنجینه آرمان شهر طی دو روز معاملاتی 210 هزار سهم خریداری کرده است. از دیگر شرکت‌های فعال طی این کوچ نقدینگی حقیقی از بورس؟ مدت، شرکت سرمایه‌گذاری مدیران اقتصاد بوده است.این شرکت که عمده فعالیتش در شرکت‌های گلتاش، صنایع پتروشیمی کرمانشاه، سرمایه‌گذاری شاهد، صنعتی بهشهر، کنترل خوردگی تکین‌کو و ایران‌یاسا بوده در مجموع از این سه شرکت حدود 815 هزار سهم خریداری کرده است و در مقابل 5 میلیون از سهام صنعتی بهشهر را به فروش رسانده است. شرکت بانک انصار نیز در دو شرکت گروه صنعتی پاکشو و داروسازی سبحان انکولوژی فعالیت داشته است. به این ترتیب که در مجموع حدود 400 هزار سهم از این دو شرکت را خریداری کرده است.
دو شرط صعودی شدن بورس /پیش بینی بازار سهام
به گزارش اقتصادنیوز ، بازار سهام در هفته گذشته وضعیت خوبی داشت و به شرط بالا رفتن ارزش معاملات و پایان خروج پول حقیقی ها، این وضعیت خوب ادامه پیدا خواهد کرد. در هفته گذشته با وجود ناامیدی سهامداران حقیقی نسبت به آینده بورس، شاخص ها صعودی شدند و رشد کردند. بیشتر از همه، شاخص کل رشد کرد که متاثر از نمادهای بزرگ بازار است. اما نمادهای کوچک بازار هم به طور کلی رشد کردند و نوید یک دوره رشد را دادند. البته هنوز نمی توان با اطمینان گفت که دوره صعود بورس آغاز شده چراکه برای یک دوره صعودی، نیاز به رشد ارزش معاملات است اما فعلا چنین شرایطی محقق نشده است. طی هفته گذشته با وجود اینکه رشد شاخص ها را شاهد بودیم، اما ارزش معاملات به مرور کم شد. حالا برای اینکه در هفته جاری شاخص ها مجددا رشد کنند، نیاز است که ارزش معاملات نیز بیشتر شود. دلیل این موضوع این است که با بالا رفتن قیمت ها، بسیاری از سرمایه گذاران دست به عرضه های گسترده می زنند و سود شناسایی می کنند. افزایش ارزش معاملات و پایان خروج پول خرد، شرط بالا رفتن بازار چنانچه نقدینگی در بازار به حدی نباشد که بتواند این عرضه ها را در همان قیمت های بالا خریداری کند، قیمت ها شروع به افت می کنند و دوباره جهت بازار به سمت پایین برمی گردد. حالا برای این هفته باید منتظر ماند و دید آیا ارزش معاملات خرد بالا می رود یا خیر. از طرفی خروج پول حقیقی ها نیز باید به پایان برسد. بورس در شرایطی می تواند بالا برود که حقیقی ها نیز به آینده این بازار امیدوار باشند. در هفته گذشته در تمام روزهای معاملاتی با وجود رشد شاخص کل، شاهد خروج پول حقیقی ها از بازار بودیم. حقیقی ها همچنان در حال خارج کردن پول خود از بازار هستند و این نشان می دهد آن ها امیدی به این بازار ندارند. قدرت خریداران افزایش یافت با این حال در معاملات روز چهارشنبه هفته گذشته یک اتفاق مثبت رخ داد و آن، افزایش قدرت خریداران حقیقی بود. سرانجام شاخص قدرت خریداران حقیقی به بالای عدد 1 رسید و در روز چهارشنبه رقم 1.15 را ثبت کرد. این اتفاق مثبتی برای بازار است اما به این شرط که تداوم داشته باشد و حقیقی های دانه درشت، همچنان به خرید خود ادامه دهند. با این شرایط برای بازار امروز هم می توان رشد شاخص ها را در نظر گرفت. البته از آنجا که هنوز سرمایه گذاران به این باور نرسیده اند که جهت بازار عوض شده، ممکن است عرضه ها بیشتر از قبل شود. همچنین بخوانید فراز و فرود ارزش معاملات بورس در هفته صعودی بازار کوچ 7 هزار میلیارد تومان از بورس در 24 روز خرید بلوک 12 درصدی سهام فارس بارقه امیدی برای بازنشستگان نفت رشد بورس در سایه ترس و ابهام/خروج پول قطع نشد!
هیولای نقدینگی را متوقف کنید
گروه اقتصادی: افزایش نرخ دلار در حالیکه قرار بود بعد از تخلیه اثرات یارانه‌زدایی شاهد تثبیت بازارها باشیم، طبقات فرودست را نسبت به بحرانی شدن بیشتر معیشت نگران کرده است؛ آیا اقلام خوراکی و ضروریات زندگی بازهم افزایش نرخ خواهد داشت؛ آیا با گران شدن کالاهای واسطه‌ای و مواد اولیه تولید که همگی وارداتی هستند و قیمت‌شان به قیمت ارزهای خارجی گره خورده، بازهم شاهد گران‌تر شدن کالاهای مورد نیاز زندگی از قبیل لوازم خانگی، خودرو و سایر اقلام خواهیم بود؟
کرایه خانه‌ها کمرشکن است
به گزارش ایلنا، آیا بازهم موج جدید تورم مسکن در راه خواهد بود؛ می‌دانیم که بازارهای سرمایه‌ایِ اصلی مانند مسکن و خودرو با یک بازه تاخیری کوتاه از قیمت دلار و نوسانات آن متاثر می‌شود؛ در شرایطی که به گفته‌ی دست‌اندرکاران بازار مسکن، رکود کمر این بازار را خم کرده، قیمت‌های کاذب صعودی، می‌تواند فرودستان مستاجر را بیش از پیش متضرر کند؛ قیمت خانه‌ها صوری و بدون اینکه تقاضایی در بازار باشد افزایش می‌یابد و صاحبخانه‌ها اجاره خانه‌ها را به دنبال آن و براساس این ارزشگذاری صوری گران می‌کنند؛ مستاجرانِ متعلق به طبقات فرودست نیز چاره‌ای جز تمکین و پرداخت ندارند.
سهیل، یک کارشناس املاک در غرب تهران با بیان اینکه بسیاری از بنگاه‌های املاک در ماه‌های اخیر بیکار بوده‌اند و ممکن است ماهی بگذرد بدون اینکه یک قرارداد فروش بسته شود؛ می‌گوید: فقط مستاجران هستند که باید بار این بازار رکودی اما متورم و گران شونده را بر دوش بکشند؛ مستاجران چاره‌ای ندارند و هرچه صاحبخانه‌ها بخواهند می‌پردازند؛ از هزینه‌های اصلی زندگی می‌زنند و اجاره خانه می‌دهند؛ هر بار دلار که گران می‌شود باز یک موج جدید گرانی کرایه خانه از راه می‌رسد. دلار و قیمت آن، در تمام بازارها حرف اول و آخر را می‌زند.
بار نابسامانی‌ها بر دوش کارگران
فرامرز توفیقی (رئیس کمیته دستمزد کانون عالی شوراهای اسلامی کار کشور) در این رابطه می‌گوید: همواره بار نابسامانی و به‌هم‌ریختگی اقتصادی بر دوش کارگران و فرودستان است؛ نشانه‌های این نابسامانی و تشتت از اول سال هویدا بود؛ چند ماه ابتدای سال، کلی بحث و چالش بود تا افزایش دستمزد کارگران شاغل و بازنشسته مصوب شد؛ بعد از کش و قوس‌های فراوان و استعفا و تعویض وزیر کار، بعد از چندین ماه وزیر جدید منتصب شد و در نهایت بعد چند ماه انتظار، صد هزارتومان حق مسکن را مصوب کردند؛ اما هنوز افزایش معوقات بازنشستگان سایر سطوح تعیین تکلیف نشده است؛ در این میانه، دولت و مجلس قیاس مع‌الفارق کردند و حقوق کارمندان و زیرمجموعه‌های خود را افزایش دادند و در این بین، سر کارگران دوجانبه بی‌کلاه ماند. در نظر داشته باشیم بیکاری خیل عظیم جوانانی که از فیلتر شدن شبکه‌های اجتماعی شغل خود را از دست دادند، مزید بر علت شد و بحران معیشت خانواده‌ها به سمت بدتر شدن رفت.
نقدینگی سرگردان و جهش سنگین آن
به گفته وی، مساله دیگر، فرار سرمایه‌ها و گردش سرگردان پول است: «فرار سرمایه‌ها از بورس، نتیجه‌ی پول‌پاشی‌ها و سیاست‌های اقتصادی غلط است که منجر شده سرمایه‌ها از بازار بورس فرار کنند و شاخص‌های آن منفی شود؛ با بخشنامه‌ی حمایت ده بندی نیز هیچ اتفاق خاصی نیفتاد، فقط یک روز شاهد قرمز نشدن شاخص‌ها بودیم و سپس اثرات حمایتی تمام شد.»به جز افزایش قیمت دلار، همین سرمایه‌های خارج شده به گفته‌ی توفیقی، موجب افزایش Hot Money یا نقدینگی خطرساز می‌شود؛ در شش ماهه اول سال حجم نقدینگی ۳۹ درصد شد و این یعنی سونامی گردش پول داغ که تورم سنگینی به خانواده‌ها تحمیل می‌کند.
رشد نقدینگی در شش ماهه اول امسال و جهش ماهانه‌ی ۴.۲ درصدی، خود عامل ایجاد تورم هستند؛ فرار سرمایه‌ها و پول سرگردان در گردش، نرخ کالاها و خدمات را افزایش می‌دهد بدون اینکه هیچ بازدارنده‌ای برای این موج شتابان تعبیه شده باشد.
توفیقی با اشاره به رکوردشکنیِ «جهش نقدینگی» اضافه می‌کند: در نتیجه‌ی همین اینها، دیدیم که در عرض سه چهار روز، دلار چند هزار تومان گران شد؛ اینها آسیب مستقیم به جامعه‌ی مزدبگیر وارد می‌کند و مع‌الاسف هیچ کدام از سیاست‌گذاران به فکر بحران‌های جامعه‌ی دستمزدبگیر به خصوص طبقه‌ی کارگر شاغل و بازنشسته نیستند؛ این دست سیاست‌ها اساس و بنیان خانواده‌های کارگری را تهدید می‌کند. باید بپذیریم یک جامعه‌ی دوقطبی که طبقات متوسطِ آن از میان رفته و به یک درصدی‌ها و ۹۹ درصدی‌ها قابل تقسیم است، جامعه‌ای بیمار است.
باید جلوی هیولای نقدینگی را گرفت
او تاکید می‌کند: دولت باید فکری بکند؛ جلوی هیولای نقدینگی را بگیرد تا بیش از این پیشروی نکند؛ و در ضمن عقب‌ماندگی مزد را جبران کند؛ هیچ راه دیگری وجود ندارد؛ بحران معیشت هشدارهای قرمز را پشت سر گذاشته است و ما به سمت پاشیده شدن بنیان خانواده‌های مزدبگیر رفته‌ایم.بی‌تردید امروز در هشتمین ماه سال، دوباره شاهد بالا رفتن قیمت‌ها هستیم؛ در ارتباط با مسکن که اصلاً نمی‌توان صحبت کرد، کارگران هیچ ایده‌ای در این حوزه ندارند چون نرخ‌های نجومی کاملاً خارج از دایره‌ی توانمندی آنها قرار گرفته است؛ کدام کارگر می‌تواند با قیمت متری حداقل ۳۰ یا ۴۰ هزار تومان، صاحبخانه شود؛ حتی اگر قیمت یک خانه ۵۰ متری، یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان باشد؛ یک کارگر – نه فقط کارگر حداقل بگیر بلکه کارگری که ماهی ده یا دوازده میلیون تومان حقوق می‌گیرد- وقتی کل درآمد سالانه‌اش فقط ۱۲۰ میلیون تومان است، چند سال باید کار کند و چیزی نخورد، چیزی نپوشد و ریالی خرج نکند تا شاید، شاید، اگر قیمت‌ها بالا نرود، بتواند یک آپارتمان ۵۰ متری بخرد؟ به خوبی می‌دانیم که این فرض محال هیچ زمان به واقعیت نخواهد پیوست.
دیدگاه شما